29 Οκτωβρίου 2019

Αριθμός Φορολογικού Μητρώου

  1. ΑΦΜ για όλους

Σύμφωνα με την παράγραφο 3, του άρθρου 11 του ΚΦΔ[1], η Φορολογική Διοίκηση, για λόγους που αφορούν φορολογικά ή άλλα ζητήματα, μπορεί και χωρίς την υποβολή δήλωσης εγγραφής να αποδίδει Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) σε φορολογούμενο ή σε πρόσωπο που δεν τυγχάνει φορολογούμενος, εφόσον έχει στην διάθεσή της, σε περίπτωση φυσικού προσώπου, τα προσωπικά στοιχεία του και σε περίπτωση νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας, την επωνυμία και την έδρα της.

Υπό την έννοια αυτή, η πολιτεία σχεδιάζει, κατά το προσεχές διάστημα, την χορήγηση ΑΦΜ στα παιδιά από την στιγμή της γέννησής τους, ενώ από το 2020 υποχρεωτικά θα αποκτήσουν ΑΦΜ και όσοι ανήλικοι δεν έχουν λάβει μέχρι τώρα. Η έκτακτη αυτή διαδικασία χορήγησης του ΑΦΜ, μπορεί να οργανωθεί μέσω των φορολογικών δηλώσεων των γονέων ή των ασκούντων την γονική μέριμνα. Το αρμόδιο Υπουργείο προβλέπει τη σύνδεση του ΑΦΜ με τον  ΑΜΚΑ (Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης) και τον αριθμό της αναμενόμενης νέας αστυνομικής ταυτότητας, έτσι ώστε να ολοκληρωθεί η ηλεκτρονική ταυτοποίηση των πολιτών και να μειωθεί η γραφειοκρατία, όπως αναφέρεται σε δημοσιεύματα του Τύπου (27/10/2019), χωρίς να αποκλείεται, η ενοποίηση των παραπάνω προσωπικών αριθμών σε έναν ενιαίο αριθμό μητρώου, για κάθε χρήση.  

  1. Γενικές πληροφορίες περί ΑΦΜ

Ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ), άρθρο 11 του ΚΦΔ (Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας, Ν 4174/2013), είναι μοναδικός για κάθε φορολογούμενο πολίτη και γενικώς για κάθε πολίτη που δραστηριοποιείται στην χώρα μας, φυσικό ή νομικό πρόσωπο. Πρέπει δε, να ταυτοποιείται με κάθε συναλλαγή οικονομικού, λογιστικού, ασφαλιστικού κ.λπ. χαρακτήρα, στην οποία το πρόσωπο αυτό προβαίνει.

Ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ), στον οποίο δύναται να προστίθεται το πρόθεμα (EL), προκειμένου να καλυφθούν ελεγκτικές επαληθεύσεις που αφορούν ενδοκοινοτικές συναλλαγές (ήτοι: αποκτήσεις ή παραδόσεις αγαθών και λήψεις ή παροχές υπηρεσιών), χρησιμοποιείται σε όλες τις φορολογίες στις οποίες εφαρμόζεται ο Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας και σε όσες άλλες περιπτώσεις προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία.

Ακολούθως, η Φορολογική Διοίκηση δύναται να αναστέλλει την χρήση ΑΦΜ ή να προβαίνει σε απενεργοποίηση αυτού, εάν υφίστανται αντικειμενικά στοιχεία τα οποία υποδηλώνουν ότι ο φορολογούμενος έχει παύσει να ασκεί οικονομική δραστηριότητα ή ότι διαπράττει φοροδιαφυγή ή ότι έχει δηλώσει ψευδή ή ανακριβή στοιχεία για την απόκτησή του. Ωστόσο, ο φορολογούμενος έχει, σε κάθε περίπτωση, το δικαίωμα να αποδείξει ότι δεν συντρέχουν οι παραπάνω προϋποθέσεις και δεν ευσταθούν οι καταγγελίες.

Ο ΑΦΜ φυσικού προσώπου που ασκεί δραστηριότητα επιχειρηματικού περιεχομένου δεν καταργείται με την οριστική παύση των εργασιών του. Ομοίως, ο ΑΦΜ των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων δεν καταργείται στο φορολογικό μητρώο με την αλλαγή της νομικής μορφής τους. Ο ΑΦΜ φορολογούμενου φυσικού προσώπου που απεβίωσε, νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας που λύθηκε ή ολοκλήρωσε τις εργασίες της εκκαθάρισης ή διαγράφηκε από το ΓΕΜΗ, κατά περίπτωση, χρησιμοποιείται για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων των προσώπων αυτών στη Φορολογική Διοίκηση, κατά την κείμενη νομοθεσία, καθώς και για την επιβολή και βεβαίωση οποιουδήποτε φόρου, τέλους, εισφοράς ή κυρώσεων και για την είσπραξη αυτών. Αυτό σημαίνει ότι ο ΑΦΜ διατηρείται μεν σε ισχύ για την διεκπεραίωση των ανωτέρω πράξεων, χωρίς ωστόσο το νομικό πρόσωπο να μπορεί να ενεργήσει άλλης μορφής συναλλαγές. Ο ΑΦΜ της υπό ίδρυση επιχείρησης παραμένει ο ίδιος για την επιχείρηση και μετά το πέρας των εργασιών της ίδρυσης, σε αντίθεση με ότι ίσχυε παλαιότερα.

Ο Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) με απόφαση του, ορίζει το περιεχόμενο και τον τρόπο χορήγησης του ΑΦΜ, τις περιπτώσεις αναφοράς του ΑΦΜ στις δηλώσεις, ή τα άλλα έγγραφα που προβλέπονται κατά την εφαρμογή του ΚΦΔ, τις περιπτώσεις γνωστοποίησης του ΑΦΜ για σκοπούς πληροφόρησης κατά την εκπλήρωση φορολογικών υποχρεώσεων, καθώς και τις περιπτώσεις αναστολής ή απενεργοποίησής του.

Ο ΑΦΜ δεν είναι ένας τυχαίος αριθμός.  Μέχρι την 31/12/1998 ήταν οκταψήφιος.
Από 1/1/1999 για τις ανάγκες του φορολογικού ηλεκτρονικού συστήματος της χώρας, ο αριθμός αυτός αποτελείται πλέον από 9 ψηφία. Στους αριθμούς φορολογικού μητρώου που είχαν χορηγηθεί μέχρι 31/12/1998, προστέθηκε στην αρχή τους, ο αριθμός μηδέν (0).
Στους αριθμούς που χορηγούνται από 1/1/1999 ακολουθείται κάποιος καταμερισμός και ομαδοποίηση, σε σχέση με το πρόσωπο (φυσικό ή νομικό) που ζει και δραστηριοποιείται με οποιονδήποτε τρόπο στην χώρα. Για παράδειγμα, στα φυσικά πρόσωπα ο ΑΦΜ αρχίζει από μηδέν ή 1 ή 2 ή 3 ή 4, ενώ στα νομικά πρόσωπα τα πρώτα ψηφία είναι το 7 ή το 8 ή το 9 ή το μηδέν.

Όπως σημειώθηκε ήδη, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι όταν, για διάφορους λόγους, έχουμε αλλαγή στην νομική μορφή μιας εταιρείας (π.χ. μετασχηματισμό ΟΕ σε ΑΕ ή σε ΕΠΕ κ.λπ.), ο ΑΦΜ δεν αλλάζει. Πολύ περισσότερο, ο ΑΦΜ δεν αλλάζει, καθ’ όλη την διάρκεια της ζωής του νομικού προσώπου, αν συμβούν μεταβολές, όπως ίδρυση υποκαταστημάτων, προσθήκη νέων δραστηριοτήτων, εισαγωγή σε Χρηματιστηριακή Αγορά κ.λπ.

  1. Επαλήθευση του ΑΦΜ

Ο αριθμός φορολογικού μητρώου είναι ένας μαθηματικός τύπος. Ο αλγόριθμος σχηματίζεται ως εξής: Θεωρούμε τα οκτώ (8) πρώτα ψηφία του, πολλαπλασιαζόμενα, το κάθε ένα με την αντίστοιχη δύναμη του 2 (2ν), κατά φθίνουσα τάξη, αρχίζοντας από ν = 8.

    Α χ 28 + Β χ 27 + Γ χ 26 + Δ χ 25 + Ε χ 24 + Ζ χ 23 + Η χ 22 + Θ χ 21

Στη συνέχεια, διαιρούμε το άθροισμα των οκτώ αυτών γινομένων, διά του αριθμού 11.
Πρέπει να προκύψει ως υπόλοιπο της διαίρεσης, ο τελευταίος αριθμός (δηλαδή ο 9ος) του υπό επαλήθευση ΑΦΜ.
Έτσι, επαληθεύεται ο ζητούμενος ΑΦΜ.

Παραδείγματα: 

  1. Έστω ότι θέλουμε να επαληθεύσουμε τον αριθμό: 123456789.

Έχουμε:

Σ = 1 χ 28 + 2 χ 27 + 3 χ 26 + 4 χ 25 + 5 χ 24 + 6 χ 23 + 7 χ 22 + 8 χ 21 =

= 1 χ 256 + 2 χ 128 + 3 χ 64 + 4 χ 32 + 5 χ 16 + 6 χ 8 + 7 χ 4 + 8 χ 2 =

= 256 + 256 + 192 + 128 + 80 + 48 + 28 + 16 =

= 1004 / 11 = 91 είναι το πηλίκο και το υπόλοιπο της διαίρεσης είναι ο αριθμός: τρία (3).

Το τρία (3) όμως δεν είναι ο τελευταίος αριθμός του ελεγχόμενου ΑΦΜ (που είναι ο 9).
Συνεπώς, η σειρά αυτή των εννέα αριθμών που δόθηκε για επαλήθευση, δεν συνιστά ΑΦΜ.

 

  1. Ας επαναλάβουμε την διαδικασία για τον αριθμό: 024561995.

Έχουμε:

Σ = 0 χ 28 + 2 χ 27 + 4 χ 26 + 5 χ 25 + 6 χ 24 + 1 χ 23 + 9 χ 22 + 9 χ 21 =

= 0 + 2 χ 128 + 4 χ 64 + 5 χ 32 + 6 χ 16 + 1 χ 8 + 9 χ 4 + 9 χ 2 =

= 0 + 256 + 256 + 160 + 96 + 8 + 36 + 18 =

= 830 /11 = 75 είναι το πηλίκο και  υπόλοιπο της διαίρεσης είναι ο αριθμός: πέντε (5).

Πράγματι, ο αριθμός πέντε (5), είναι το 9ο  ψηφίο του ελεγχόμενου ΑΦΜ.Άρα, η σειρά αυτή των εννέα αριθμών είναι ένας πραγματικός ΑΦΜ.

 

  1. Έστω ο αριθμός: 094190731.

Έχουμε:

 

Σ = 0 χ 28 + 9 χ 27 + 4 χ 26 + 1 χ 25 + 9 χ 24 + 0 χ 23 + 7 χ 22 + 3 χ 21 =

= 0 + 9 χ 128 + 4 χ 64 + 1 χ 32 + 9 χ 16 + 0 χ 8 + 7 χ 4 + 3 χ 2 =

= 0 + 1.152 + 256 + 32 + 144 + 0 + 28 + 6 =

= 1.618  / 11 = 147 είναι το πηλίκο και υπόλοιπο διαίρεσης είναι ο αριθμός: ένα (1).

 

Πράγματι ο αριθμός ένα (1) είναι το 9ο  ψηφίο του ελεγχόμενου ΑΦΜ.
Άρα, η σειρά αυτή των εννέα αριθμών είναι ένας πραγματικός ΑΦΜ.

Εννοείται ότι δεν είναι απαραίτητο η διαίρεση του αθροίσματος των γινομένων διά του αριθμού 11, να είναι τέλεια. Αν είναι τέλεια, προφανώς το τελευταίο ψηφίο του ελεγχόμενου ΑΦΜ θα είναι μηδέν (0).

 

Παράδειγμα:

Έστω ο ΑΦΜ: 061540000.

Έχουμε:

 

Σ = 0 χ 28 + 6 χ 27 + 1 χ 26 + 5 χ 25 + 4 χ 24 + 0 χ 23 + 0 χ 22 + 0 χ 21 =

= 0 + 6 χ 128 + 1 χ 64 + 5 χ 32 + 4 χ 16 + 0 χ 8 + 0 χ 4 + 0 χ 2 =

= 0 + 768 + 64 + 160 + 64 + 0 + 0 + 0 =

=1.056 /11 = 96 είναι το πηλίκο και το υπόλοιπο της διαίρεσης είναι το (μηδέν) ό.έ.δ.

 

  1. Ενδεικτικές πράξεις και συναλλαγές επί των οποίων πρέπει να αναγράφεται ο ΑΦΜ

 

Ενδεικτικά, ο ΑΦΜ χρησιμοποιείται στις παρακάτω πράξεις:

1.  Στις υποβαλλόμενες φορολογικές δηλώσεις.

2. Στις δηλώσεις απόδοσης παρακρατουμένων φόρων.

3. Σε όλα τα φορολογικά στοιχεία.

4. Στις συγκεντρωτικές καταστάσεις (ΜΥΦ).

5. Στα καταστατικά των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων.

6. Σε όλα τα συμβόλαια που καταρτίζονται και αφορούν μεταβιβάσεις ακινήτων ή άλλων εμπραγμάτων δικαιωμάτων επ’ αυτών (ψιλή κυριότητα, επικαρπία κ.λπ.).

7. Στις άδειες ικανότητας οδήγησης και στις άδειες κυκλοφορίας παντός είδους οχημάτων ή σκαφών που χορηγούνται από τις αρμόδιες υπηρεσίες.

8. Στις καταστάσεις που υποβάλλονται στον ΕΦΚΑ (ΑΠΔ), τόσο για τους υπόχρεους σε καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών, (εργοδότες) όσο και για τους ασφαλισμένους (εργαζόμενοι).

9. Σε όλα τα υποβαλλόμενα έντυπα στο πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ.

10. Στα τελωνειακά έγγραφα για την διενέργεια εισαγωγών ή εξαγωγών.

11. Σε όλα τα έγγραφα επιστροφής φόρων από τις ΔΟΥ, προς δικαιούχους της επιστροφής.

12. Σε όλα τα πιστοποιητικά που εκδίδονται από την ΔΟΥ προς ενδιαφερομένους και αφορούν περιουσιακή κατάσταση ή δηλώσεις εισοδημάτων.

13. Στις φορολογικές ενημερότητες και στις ασφαλιστικές ενημερότητες.

14. Σε κάθε άλλη περίπτωση που από ειδικές διατάξεις νόμων προβλέπεται η αναγραφή του ΑΦΜ.

 

Νίκος Σγουρινάκης, Λογιστής - Φοροτεχνικός, Μέλος του ΣΛΟΤ

 



[1] Το άρθρο 11 του ΚΦΔ αντικαταστάθηκε από το άρθρο 355, παράγραφος 2 του Ν 4512/2018. Προηγουμένως το ως άνω άρθρο 11 είχε τροποποιηθεί από το άρθρο πρώτο, παράγραφος Δ υποπαράγραφος Δ2, περίπτωση 2β του Ν 4254/2014, άρθρο 2 παράγραφος 1 και 2 του Ν 4281/2014 και άρθρο 40 παράγραφος 3 του Ν 4410/2016.

 

 

Παρακαλώ περιμένετε...

loading
 
Ερώτηση Ασφαλείας: Επιλέξτε μία σημαντική για εσάς ημερομηνία

Σημειώστε την ημερομηνία που θα επιλέξετε, σε περίπτωση που σας ζητηθεί στο μέλλον από το σύστημα για λόγους ασφαλείας.

Επιβεβαιώστε τον λογαριασμό σας

Παρακαλώ συμπληρώστε την σημαντική για εσάς ημερομηνία που έχετε καταχωρίσει ως ερώτηση ασφαλείας.