Login
Υποχρεώσεις τήρησης βιβλίων και στοιχείων που απορρέουν από τα ΕΛΠ - Παραβάσεις και πρόστιμα βάσει ΚΦΔ
Σε περίπτωση: α) μη τήρησης λογιστικών αρχείων (πχ αρχείο ιδιόκτητων αποθεμάτων), ή ελλιπής τήρηση αυτών (κάποια δελτία ή εγγραφές δεν καταχωρούνται) β) μη έκδοσης τιμολογίων στο προβλεπόμενο διάστημα, από την έκδοση του δελτίου, ή καταχώριση συγκεντρωτικά κάποιων δαπανών, σε διπλογραφικά βιβλία. Ποια είναι τα πρόστιμα και τι συνέπειες έχουν για την επιχείρηση;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
(Σημείωση: Δείτε την παρακάτω απάντηση, σε συνδυασμό με την προηγούμενη της 31/7/2015)
1. Σύμφωνα με τον Ν. 4308/2014 για τα ΕΛΠ (Λογιστικά Αρχεία, άρθρο 3 κ.ε., έναρξη ισχύος από 31/12/2015), επιχείρηση τηρεί, ως μέρος του λογιστικού συστήματός της, αρχεία (βιβλία) κάθε συναλλαγής και λογιστικού γεγονότος που πραγματοποιείται στη διάρκεια της περιόδου αναφοράς (λογιστικής χρήσης), καθώς και των κάθε είδους εσόδων, κερδών, εξόδων, ζημιών, αγορών και πωλήσεων περιουσιακών στοιχείων, εκπτώσεων και επιστροφών, φόρων, τελών, εισφορών σε ασφαλιστικούς οργανισμούς, που προκύπτουν, κατά περίπτωση. Περαιτέρω, τα λογιστικά αρχεία είναι δυνατόν να τηρούνται με ηλεκτρονικό ή χειρόγραφο τρόπο, ενώ όταν στην τήρηση των αρχείων χρησιμοποιούνται συντομεύσεις ή σύμβολα, το νόημά τους ορίζεται με σαφήνεια. Εφόσον η επιχείρηση συντάσσει ισολογισμό, εφαρμόζει ένα κατάλληλο διπλογραφικό σύστημα για την παρακολούθηση των συναλλαγών και των λογιστικών γεγονότων και τηρεί (άρθρο 3):
α) Αρχείο (βιβλίο) στο οποίο καταχωρίζεται αναλυτικά κάθε συναλλαγή και γεγονός (πρόκειται για το γνωστό μας «ημερολόγιο»).
β) Αρχείο (βιβλίο) με τις μεταβολές κάθε τηρούμενου λογαριασμού (πρόκειται για τα «αναλυτικά καθολικά», δηλαδή τις καρτέλες).
γ) Σύστημα συγκέντρωσης του αθροίσματος των αυξήσεων και μειώσεων (χρεώσεων και πιστώσεων), καθώς και το υπόλοιπο κάθε τηρούμενου λογαριασμού (δηλαδή το γνωστό μας «ισοζύγιο», σε οποιαδήποτε μορφή του).
Ωστόσο, πέραν των αρχείων του ως άνω άρθρου 3, η επιχείρηση τηρεί και τα παρακάτω αρχεία (βιβλία), με ημερομηνία αναφοράς την ημερομηνία τέλους της περιόδου αναφοράς (δηλαδή την ημερομηνία του ισολογισμού), κατά περίπτωση. Επισημαίνεται ότι η αναφορά της παραπάνω διάταξης στον ισολογισμό, σημαίνει ότι η οντότητα (επιχείρηση) εφαρμόζει το διπλογραφικό σύστημα.
(α) Αρχείο ενσώματων και άυλων πάγιων περιουσιακών στοιχείων (Μητρώο Παγίων).
(β) Αρχείο επενδύσεων σε χρεωστικούς τίτλους, τίτλους καθαρής θέσης και λοιπούς τίτλους.
(γ) Αρχείο ιδιόκτητων αποθεμάτων (πρόκειται για το βιβλίο Αποθήκης):
Στο αρχείο αυτό καταχωρίζονται:
- Τα ποσοτικά δεδομένα της φυσικής απογραφής (σύντομη περιγραφή είδους, μονάδα μέτρησης και ποσότητα), κατά είδος και διακεκριμένα για κάθε αποθηκευτικό χώρο.
- Η κατά μονάδα αξία επιμέτρησης, καθώς και η συνολική αξία επιμέτρησης του κάθε είδους (αποτίμηση).
Επισημαίνεται ότι ο προσδιορισμός της ποσότητας των αποθεμάτων δύναται να γίνεται με έμμεσες τεχνικές που είναι αξιόπιστες και κατάλληλα τεκμηριωμένες. Σε κάθε περίπτωση, τυχόν αναλώσιμα υλικά αγαθά που δεν είναι σημαντικά μπορούν να μην απογράφονται και να μην συμπεριλαμβάνονται στο παραπάνω αρχείο.
(δ) Αρχείο αποθεμάτων τρίτων.
(ε) Αρχείο λοιπών περιουσιακών στοιχείων.
(στ) Αρχείο λογαριασμών καθαρής θέσης.
(ζ) Αρχείο λογαριασμών υποχρεώσεων.
(η) Αρχείο περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων σε ξένο νόμισμα.
Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 13 του ΚΦΔ (Ν 4174/2013), κάθε πρόσωπο που αποκτά εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα υποχρεώνεται να τηρεί βιβλία και στοιχεία, στα οποία απεικονίζονται πλήρως οι συναλλαγές της επιχείρησης, βάσει της Φορολογικής Νομοθεσίας και των προβλεπόμενων Λογιστικών Προτύπων. Στη συνέχεια, στο άρθρο 54 του ως άνω Κώδικα (παρ.1, περ. η), περιγράφεται η παράβαση που αφορά στην μη συμμόρφωση με κάθε σχετική υποχρέωση ως προς την τήρηση των λογιστικών βιβλίων, ενώ στην παρ. 2 (περ. ε) του ίδιου ως άνω άρθρου, καθορίζεται το προβλεπόμενο πρόστιμο για την συγκεκριμένη περίπτωση, το οποίο ανέρχεται στο ποσό των 2.500 ευρώ. Ωστόσο, σε περίπτωση που διαπιστώνεται υποτροπή και εκ νέου διάπραξη της ίδιας παράβασης, εντός πενταετίας από την έκδοση της αρχικής πράξης από την Φορολογική Διοίκηση, το πρόστιμο επιβάλλεται στο διπλάσιο του αρχικώς επιβληθέντος. Υπογραμμίζεται ότι με το νέο πνεύμα που διέπει την εφαρμογή των Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων, αλλά και των λοιπών φορολογιών, δεν προβλέπεται μεν η θεώρηση βιβλίων και στοιχείων (όπως με τον ΚΒΣ, η λιγότερο με τον ΚΦΑΣ), ωστόσο η τήρησή τους καθίσταται επιβεβλημένη, στο πλαίσιο της αξιοπιστίας του εφαρμοζόμενου λογιστικού συστήματος, αλλά και της ευχέρειας διενέργειας των φορολογικών ελέγχων. Συνεπώς, το βιβλίο αποθήκης σε εμπορική επιχείρηση, ή επιχείρηση επεξεργασίας (Αρχείο ιδιόκτητων αποθεμάτων), εφόσον συντάσσεται ισολογισμός, θα πρέπει να τηρείται, με πλήρη καταχώριση των συναλλαγών, κατά τα οριζόμενα στις νέες διατάξεις των ΕΛΠ.
2. Κατά την ίδια έννοια, στο άρθρο 5, παρ. 8 του Ν. 4308/2014 (ΕΛΠ), αναφέρεται ο τρόπος με τον οποίο διασφαλίζεται η αξιοπιστία του εφαρμοζόμενου λογιστικού συστήματος από την επιχείρηση, με ορισμένη διαδικασία παρακολούθησης των παραλαμβανόμενων και αποστελλόμενων αποθεμάτων, είτε αυτά έχουν τιμολογηθεί, είτε όχι. Κατ’ ελάχιστο, για τις διακινήσεις αυτές παρακολουθούνται:
α) η πλήρης επωνυμία ή το ονοματεπώνυμο, η διεύθυνση και ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) του εμπλεκόμενου μέρους (αντισυμβαλλόμενος),
β) η ποσότητα και το είδος των διακινούμενων αγαθών, και
γ) η ημερομηνία που έγινε η διακίνηση.
Επισημαίνεται ότι η παραπάνω υποχρέωση της οντότητας εκπληρώνεται όταν τηρούνται με τάξη, πληρότητα και ορθότητα τα παραστατικά στοιχεία διακίνησης, ή τα τιμολόγια πώλησης ή οι αποδείξεις λιανικής πώλησης, κατά περίπτωση, που εκδίδει ή λαμβάνει για τις σχετικές διακινήσεις των αγαθών, ώστε να είναι εφικτό να τεκμηριώνονται οποτεδήποτε οι πράξεις αυτές. Υπογραμμίζεται ότι στην περίπτωση που δεν λαμβάνεται παραστατικό διακίνησης, ή πώλησης, η επιχείρηση καταχωρίζει σε κατάλληλο αρχείο τις απαιτούμενες ως άνω πληροφορίες, αμέσως με την παραλαβή των αποθεμάτων (πχ βιβλίο ποσοτικής παραλαβής).
Η έκδοση του τιμολογίου πραγματοποιείται, εντός της προθεσμίας που ορίζει το άρθρο 11 των ΕΛΠ, ήτοι, το αργότερο μέχρι την 15η ημέρα του επόμενου μήνα της παράδοσης ή αποστολής αγαθών ή της ολοκλήρωσης της υπηρεσίας, κατά περίπτωση, ενώ σε περίπτωση συνεχιζόμενης πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσίας ή κατασκευής έργου, το τιμολόγιο εκδίδεται μέχρι τη 15η ημέρα του επόμενου μήνα από την περίοδο στην οποία μέρος της σχετικής αμοιβής καθίσταται απαιτητό για τα αγαθά που έχουν πωληθεί, ή τις υπηρεσίες που έχουν παρασχεθεί ή το μέρος του έργου που έχει ολοκληρωθεί (αναλυτικά βλ. την Πολ. 1003/2014).
Σε αντίθετη περίπτωση, προκύπτει παράβαση, το πρόστιμο της οποίας προβλέπεται στο άρθρο 54 του ΚΦΔ (παρ. 2, περ. γ και δ), ήτοι:
- διακόσια πενήντα (250) ευρώ, για κάθε παράβαση των περιπτώσεων:
(α) Όταν δεν υποβάλλεται ή υποβάλλεται εκπρόθεσμα φορολογική δήλωση.
(β) Όταν δεν υποβάλλεται ή υποβάλλεται εκπρόθεσμα δήλωση παρακράτησης
φόρου.
(γ) Όταν ο φορολογούμενος δεν ανταποκρίνεται σε αίτημα της Φορολογικής
Διοίκησης για παροχή πληροφοριών ή στοιχείων.
(δ) Όταν ο φορολογούμενος δεν γνωστοποιήσει στη Φορολογική Διοίκηση τον
διορισμό του φορολογικού εκπροσώπου του.
(ε) Όταν ο φορολογούμενος δεν εκδίδει ή εκδίδει ανακριβώς αποδείξεις
λιανικής πώλησης ή επαγγελματικά στοιχεία
με ανώτατο όριο το ποσό ύψους 30.000 ευρώ ανά φορολογικό έλεγχο, στην περίπτωση της μη έκδοσης ή έκδοσης ανακριβών φορολογικών στοιχείων, όταν ο φορολογούμενος είναι υπόχρεος τήρησης βιβλίων και στοιχείων με βάση απλοποιημένα λογιστικά πρότυπα.
- πεντακόσια (500) ευρώ, για κάθε παράβαση των ίδιων ως άνω περιπτώσεων,
με ανώτατο όριο το ποσό ύψους 30.000 ευρώ ανά φορολογικό έλεγχο, στην περίπτωση της μη έκδοσης ή έκδοσης ανακριβών φορολογικών στοιχείων, όταν ο φορολογούμενος είναι υπόχρεος τήρησης βιβλίων και στοιχείων με βάση πλήρη λογιστικά πρότυπα, δηλαδή τηρεί διπλογραφικά βιβλία.
