ΟΕ υπό εκκαθάριση

Ομόρρυθμη εταιρεία οικοδομική επιχείρηση με βιβλία Β΄ κατηγορίας ΚΒΣ στις 15/12/2011 με καταστατικό κατατεθειμένο στο πρωτοδικείο Αθηνών αποφασίζεται λύση και εκκαθάριση της εταιρείας. 
Στο μητρώο της αρμόδιας ΔΟΥ δηλώνεται η ΟΕ υπό Εκκαθάριση.
Στις 28/12/2011 διανέμουν στην εταιρική περιουσία και δη των ακινήτων λαμβάνοντας ο καθένας το αναλογούν στη συμμετοχή τους στο εταιρικό κεφάλαιο αυτής, δηλαδή σε όλες τις οριζόντιες ιδιοκτησίες 66% εξ’ αδιαιρέτου ο ένας και 34% ο άλλος εταίρος. 
1) Θεωρείται ακαθάριστο εισόδημα για την εταιρεία η διανομή ακινήτων και φορολογείται με 20% σαν κέρδη από πώληση ακινήτων;
2) Τι γίνεται με την δήλωση φορολογίας εισοδήματος των εταίρων, δηλώνεται σαν κέρδος από εμπορική επιχείρηση.
3) Εάν δηλωθεί η διάλυση το 2011 υπάρχει προκαταβολή; ο φόρος καταβάλλεται εφ’ άπαξ.
 
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
 
Αρχικά αναφέρουμε ότι για το εισόδημα που αποκτάται από την ΟΕ την περίοδο της εκκαθάρισης (15/12 – μέχρι την ημερομηνία της διάλυσης, ενδεχομένως 28/12/2011) υποβάλλεται δήλωση φορολογίας εισοδήματος εντός ενός (1) μηνός από την λήξη της εκκαθάρισης (λ.χ. μέχρι τις 28/1/2012 αν η ημερομηνία λήξης είναι η 28/12/2011). Ωστόσο, αν η περίοδος της εκκαθάρισης διαρκεί πέραν του έτους υποβάλλεται προσωρινή δήλωση φορολογίας εισοδήματος, βάσει των διατάξεων της περ. στ, της παρ. 1, του άρθρου 64 και της περ. γ, της παρ. 2 του άρθρου 107 του ΚΦΕ. Οι ως άνω προθεσμίες εφαρμόζονται ανεξάρτητα από την κατηγορία τήρησης βιβλίων του  νομικού προσώπου. Είναι προφανές, ότι κατά την υποβολή της οριστικής δήλωσης φορολογίας της υπό εκκαθάριση εταιρείας, δε θα υπολογισθεί προκαταβολή φόρου εφόσον η συγκεκριμένη εταιρεία παύει τελεσίδικα τη δραστηριότητά της (προκύπτει εξ’ αντιδιαστολής από τις διατάξεις της παρ. 2, του άρθρου 111 του ΚΦΕ).
 
Κατά κανόνα, η διανομή των ακινήτων που πραγματοποιείται κατά την διάλυση της ΟΕ στους εταίρους δεν ισοδυναμεί με εμπορική πράξη (πώληση) και συνεπώς με την τέλεση αυτής, δεν προκύπτει οποιοδήποτε φορολογητέο εισόδημα. Κατ' εξαίρεση στην περίπτωση που πρόσωπο της παρ. 4, του άρθρου 2 του ΚΦΕ (προσωπικές εταιρείες, κοινωνίες, κοινοπραξίες και αστικές εταιρείες) με αντικείμενο την εκτέλεση τεχνικών και οικοδομικών έργων, διαλύεται διανέμοντας τυχόν αυτοτελείς οικοδομές στα μέλη του, τότε η αντικειμενική (ή η πραγματική εφόσον είναι μεγαλύτερη της αντικειμενικής) αξία αυτών θεωρείται ακαθάριστο έσοδο της τελευταίας διαχειριστικής περιόδου του εν λόγω νομικού προσώπου. Εν συνεχεία, εφόσον πρόκειται για οικοδομικές επιχειρήσεις, από το σύνολο των ανωτέρω ακαθάριστων εσόδων προσδιορίζονται τεκμαρτώς τα καθαρά κέρδη με την εφαρμογή συντελεστή 20% (παρ. 1, του άρθρου 34 του ΚΦΕ). Ο δε φόρος υπολογίζεται βάσει του ισχύοντος φορολογικού συντελεστή, ήτοι 20% για τις ΟΕ και 25% για τις λοιπές εταιρείες (παρ. 1 του άρθρου 10 του ΚΦΕ).
 
Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθεί ότι το κέρδος που προκύπτει από την διανομή οικοδομών κατά το χρόνο της διάλυσης στα μέλη ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης οικοδομικής εταιρείας φορολογείται εξ’ ολοκλήρου στο όνομα του νομικού προσώπου με βάση τους ισχύοντες φορολογικούς συντελεστές και δίχως να υπολογίζονται επιχειρηματικές αμοιβές για τους ομόρρυθμους εταίρους.  
 
Σε κάθε περίπτωση επισημαίνεται ότι οι εν λόγω μεταβιβάσεις υπόκεινται σε φόρο κεφαλαίου (περ. γ, της παρ. 3, του άρθρου 1, του Ν 1587/1950). Ο φόρος μεταβίβασης που υπολογίζεται για το σκοπό της διανομής ακινήτων της ΟΕ στα μέλη της λόγω διάλυσης της πρώτης, περιορίζεται στο 1/4 (περ. Α΄ του άρθρου 4 του ανωτέρω νόμου). Τονίζεται δε, τέλος, ότι οι μεταβιβάσεις των ακινήτων της διαλυόμενης ΟΕ θα γίνουν υποχρεωτικά με την σύνταξη και υπογραφή συμβολαίου.

30.4.2012