Καταχώριση εξόδων υπέρ τρίτων (Δικαιώματα Ταμείου Νομικών - ΤΑΝ)

Σύμφωνα με την απόφαση Πολ. 1137/2007 στο Βιβλίο Εσόδων - Εξόδων αναγράφεται το καθαρό ποσό, ως φορολογητέο εισόδημα του Συμβολαιογράφου που προκύπτει από το συνολικό εισπραττόμενο ποσό μείον τα ταμεία, δηλαδή  δικαιώματα Ταμείου Νομικών και ΤΑΝ; 
 
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
 
Βάσει παλαιότερης θέσης της Διοίκησης (ΠΟΛ 1137/2007, η οποία ισχύει, στον βαθμό που εναρμονίζεται με τις σχετικές διατάξεις για τον ΦΠΑ), ορίζεται ότι στις εκδιδόμενες αποδείξεις παροχής υπηρεσιών (ΑΠΥ) από τους Συμβολαιογράφους ή στα συντασσόμενα συμβόλαια, όταν δεν εκδίδονται ΑΠΥ (βάσει των διατάξεων της παρ. 4 του άρθρου 13 του ΚΒΣ), αναγράφονται διακεκριμένα τα συνολικά συμβολαιογραφικά δικαιώματα που εισπράττονται, τα δικαιώματα υπέρ του Ταμείου Νομικών και του ΤΑΣ και το ποσό το οποίο προκύπτει ως διαφορά του συνολικά εισπραττόμενου ποσού, μείον τα δικαιώματα υπέρ των πιο πάνω ταμείων, αποτελεί τελικά την αμοιβή του Συμβολαιογράφου. Ωστόσο, παρατηρούμε τα εξής: 
 
(α) Βάσει των διατάξεων της παρ. 21β, του άρθρου 19 του Ν 3842/2010 (βλ. και Πολ. 1091/2010), δεν είναι υποχρεωτική η χωριστή αναγραφή των συναλλακτικών επιβαρύνσεων (παρεπόμενα έξοδα) στα εκδιδόμενα φορολογικά στοιχεία. Η ισχύς των διατάξεων αυτών ξεκινά από  1.6.2010. 
 
(β) Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2, του άρθρου 4, του Ν 3919/2011 (όπως  προστέθηκαν στην παρ. 1, του άρθρου 40 του Κώδικα Συμβολαιογράφων - Ν 2830/2000), παρέχεται η δυνατότητα συνομολόγησης  ελεύθερα, με έγγραφη συμφωνία, μεταξύ του συμβολαιογράφου και του δίδοντος την εντολή προς σύνταξη συμβολαίου, μικρότερης αμοιβής από αυτή που καθορίζεται από την ΚΥΑ 111376/31.12.2011. Παρόλο που δεν έχει μέχρι στιγμής δημοσιευθεί σχετική εγκύκλιος από το Υπουργείο Οικονομικών, όσον αφορά την αντιμετώπιση των ποσών που καταβάλλονται ως δικαιώματα στα ασφαλιστικά ταμεία από τους συμβολαιογράφους και βαρύνουν τους ίδιους, κατά τη γνώμη μας, τα ποσά αυτά αντιμετωπίζονται ως έξοδα χωρίς δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ και καταχωρίζονται στην σχετική στήλη του βιβλίου εσόδων - εξόδων.
 
Την άποψη αυτή ενισχύει το γεγονός ότι ως βάση για τον υπολογισμό των δικαιωμάτων,  λαμβάνεται η αναλογική αμοιβή που υπολογίζεται ως ποσοστό επί της αξίας του συμβολαίου (βλ. την ανωτέρω ΚΥΑ) και όχι η πραγματική αμοιβή του συμβολαιογράφου, η οποία μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο ελεύθερης συμφωνίας, όπως έχει ήδη αναφερθεί πιο πάνω.

30.3.2012