Ζημία από επισφαλείς απαιτήσεις

Εταιρεία έχει στα χέρια της επιταγές από συναλλαγή της με πελάτη, οι οποίες δεν έχουν εισπραχθεί και βεβαίως έχουν λήξει. Μπορεί η εταιρεία για την χρήση του 2011 να αφαιρέσει από τα κέρδη της τα ποσά των επιταγών αυτών ως ζημία από επισφαλείς πελάτες; Ο δικηγόρος της εταιρείας εντός του 2012 έβγαλε τις επιταγές σε διαταγή πληρωμής. Αυτό και μόνο αρκεί για να προβεί η εταιρεία στην μείωση των κερδών της ώστε να μην υπάρξει φορολογικό πρόβλημα στον έλεγχο; 

ΑΠΑΝΤΗΣΗ
 

Σύμφωνα με τα αναφερόμενα στον ΚΦΕ (περίπτωση θ, παρ. 1, άρθρο 31), η επιχείρηση έχει την δυνατότητα να σχηματίζει πρόβλεψη για τις μελλοντικές επισφαλείς απαιτήσεις της (0,5% επί των τιμολογίων χονδρικής πώλησης, μη λαμβανομένου υπόψη του ΦΠΑ και εκτός των τιμολογίων που αφορούν πωλήσεις προς τον ευρύτερο δημόσιο τομέα), με συγκεκριμένο περιορισμό, ήτοι μέχρι  του ποσού που αντιστοιχεί στο 30% του χρεωστικού υπολοίπου του λογαριασμού «Πελάτες», το οποίο υφίσταται στο τέλος κάθε διαχειριστικής χρήσης. Για τον υπολογισμό του περιοριστικού αυτού ποσού, δεν λαμβάνονται υπόψη τυχόν απαιτήσεις κατά του Ελληνικού Δημοσίου (με την ευρεία έννοια), που υπάρχουν κατά την ως άνω ημερομηνία (δηλαδή, κατά το τέλος της διαχειριστικής χρήσης). 
 

Η ίδια η επιχείρηση, στη συνέχεια,  θα εκτιμήσει ποιες από τις απαιτήσεις της δεν είναι εισπράξιμες, προκειμένου να αφαιρεθούν από τις σχηματισθείσες προβλέψεις.  Δηλαδή, μια απαίτηση θα αφαιρεθεί από το ποσό των προβλέψεων, όταν η επιχείρηση εκτιμήσει οριστικά ότι έχει καταστεί  ανεπίδεκτη είσπραξης. Εάν μεν δεν έχουν ασκηθεί ένδικα μέσα για αυτήν την απαίτηση και περαιτέρω, η επιχείρηση προβαίνει σε διαγραφή, οφείλει να ενημερώσει τους διαγραφέντες, για αυτό το γεγονός (όταν το ποσό υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ).  Αν έχουν ασκηθεί ένδικα μέσα και αυτά έχουν εξαντληθεί, δεν χρειάζεται να γνωστοποιήσει στον (υπό διαγραφή) πελάτη, τις ενέργειές της.
 

Ωστόσο, όλα αυτά είναι στο πλαίσιο της σχηματιζόμενης πρόβλεψης. Αυτό σημαίνει ότι εφόσον υφίσταται υπόλοιπο στον λογαριασμό 44.11 «Προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις», θα πρέπει η διαγραφή ανεπίδεκτων είσπραξης απαιτήσεων, να λαμβάνεται μέσα από αυτό. Αν σε κάποια διαχειριστική χρήση, εξαντλήθηκε αυτό το υπόλοιπο (γιατί υπήρχε σχετικά, μεγάλος αριθμός επισφαλειών που έπρεπε να διαγραφούν), αλλά η επιχείρηση πρέπει να προβεί στην διαγραφή και άλλων, τότε για αυτούς τους άλλους, θα πρέπει να έχουν πράγματι εξαντληθεί τα ένδικα μέσα, ώστε με ασφάλεια και δικαιολογημένα, να μεταφερθούν στις ζημιές.
 

Κατά την γνώμη μας, η έκδοση διαταγών πληρωμής δεν συνεπάγεται εξάντληση των ένδικων μέσων. Ως «ένδικα μέσα», ορίζεται μια σειρά δικαστικών ενεργειών διεκδίκησης των απαιτήσεων. «Εξάντληση» σημαίνει, ότι όλες αυτές οι ενάργειες που γίνονται προοδευτικά, αποδεικνύουν την δυσκολία τελεσφόρησης της υπόθεσης και τελικώς, την μη ικανοποίηση του αρχικού στόχου της είσπραξης. Ο νομικός σύμβουλος της εταιρείας, γνωρίζει το σημείο που σε μια τέτοια διεκδίκηση, καλύπτει το κριτήριο της «εξάντλησης των ένδικων μέσων» (βλ. και Πολ. 1133/2003).  Σε κάθε περίπτωση, αξίζει να αναφέρουμε ως παράδειγμα την διάταξη που προστέθηκε στο άρθρο 31 του ΚΦΕ, με τον Ν. 4013/2011, ότι η απαίτηση που υφίσταται κατά μίας επιχείρησης που ζητά και το επιτυγχάνει, να ενταχθεί στην διαδικασία της συνδιαλλαγής του άρθρου 99 του Πτωχευτικού Κώδικα, να εξομοιώνεται με «εξάντληση των ένδικων μέσων», με την προϋπόθεση  ότι εμπίπτει στην συμφωνία εξυγίανσης.
 

Συνεπώς, αν η εταιρεία σας δεν έχει προβεί σε σχηματισμό προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις (44.11), ή αν το έχει μεν κάνει, αλλά δεν επαρκεί το πιστωτικό υπόλοιπο του ως άνω λογαριασμού, για την διαγραφή της συγκεκριμένης  απαίτησης, θα αντιμετωπίσει δυσκολία στην, κατά παρέκκλιση, μεταφορά της σε ζημιές, εφόσον για την διεκδίκησή της δεν έχουν εξαντληθεί τα ένδικα μέσα.

3.2.2012