Αποχώρηση συνεταίρου από ΕΠΕ

Παρακολουθώ τα βιβλία μιας εμπορικής εταιρίας ΕΠΕ με δύο συνεταίρους. Η μία συνεταίρος επιθυμεί να αποχωρήσει από την εταιρεία κυρίως γιατί βρίσκεται κοντά σε συνταξιοδότηση. Η εταιρεία δραστηριοποιείται σε ιδιόκτητο ακίνητο και έχει ζημιές την τελευταία πενταετία. 1η) Πως θα υπολογισθεί η αξία των εταιρικών μεριδίων που θα μεταβιβασθούν λάβετε υπόψη σας ότι η μεταβίβαση θα γίνει από μητέρα σε παιδί. 2η) Υπάρχει καμιά ευεργετική διάταξη λόγω συνταξιοδότησης και μεταβίβαση των εταιρικών μεριδίων από μητέρα σε παιδί.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Όσον αφορά την αξία των μεταβιβαζομένων μεριδίων, εφαρμόζονται οι διατάξεις της περ. α της παρ. 1 του άρθρου 13 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, όπως ισχύει, η δε συγγενική σχέση μεταξύ αυτού που μεταβιβάζει και αυτού που αποκτά τα μερίδια είναι αδιάφορη για τον προσδιορισμό της αξίας των μεριδίων.

Ειδικότερα, για τον υπολογισμό της ωφέλειας αφαιρείται το κόστος απόκτησής τους από την κατώτατη πραγματική αξία που έχουν κατά το χρόνο της μεταβίβασης.

Για τον προσδιορισμό της κατώτατης πραγματικής αξίας των μεριδίων που μεταβιβάζονται, ως κατώτατη πραγματική αξία ολόκληρης της εταιρείας λαμβάνεται το άθροισμα: i) των ιδίων κεφαλαίων της, που εμφανίζονται στον τελευταίο πριν από τη μεταβίβαση επίσημο ισολογισμό, ii) της άυλης αξίας της [Για τον προσδιορισμό της άυλης αξίας, αφαιρούνται οι τόκοι των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας, οι οποίοι υπολογίζονται με βάση το μέσο όρο του επιτοκίου των εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου ετήσιας διάρκειας, που εκδόθηκαν το Δεκέμβριο του έτους που προηγείται της μεταβίβασης, από το μέσο όρο των ολικών αποτελεσμάτων εκμετάλλευσης των 5 τελευταίων, πριν από τη μεταβίβαση, ισολογισμών και το ποσό που προκύπτει αναπροσαρμόζεται αρχικά με την εφαρμογή σταθερής ληξιπρόθεσμης ράντας (για τη ράντα κ.λπ. έτους 2011 βλ. Πολ. 1017/2011) και στη συνέχεια το αποτέλεσμα που προκύπτει προσαυξάνεται με συντελεστή από 10% ως 40%, ανάλογα με τα έτη λειτουργίας της επιχείρησης]. iii) της αξίας του ακινήτου της εταιρείας κατά το μέρος που η αξία του, όπως αυτή προσδιορίζεται κατά το χρόνο μεταβίβασης στη φορολογία μεταβίβασης ακινήτων, υπερβαίνει την αξία κτήσης του και iv) των αυξήσεων των ιδίων κεφαλαίων που έχουν μεσολαβήσει από το χρόνο σύνταξης του τελευταίου επίσημου ισολογισμού μέχρι το χρόνο μεταβίβασης των μεριδίων ή των μειώσεων των ιδίων κεφαλαίων που έχουν γίνει στο ίδιο χρονικό διάστημα.

Σχετικά με το κόστος απόκτησης, για μεταβιβάσεις μεριδίων από φυσικά πρόσωπα, ως κόστος απόκτησης λαμβάνεται η ελάχιστη αξία μεταβίβασης των μεριδίων, η οποία έχει υπολογισθεί κατά την απόκτησή τους, με βάση τις διατάξεις του παρόντος ή της Πολ. 1053/2003 ΑΥΟ ή της Πολ. 1259/1999, ανάλογα με το χρόνο απόκτησής τους, κατά περίπτωση. Αν τα μεταβιβαζόμενα μερίδια ή μέρος αυτών έχουν αποκτηθεί δε πριν και από το χρόνο έναρξης ισχύος της παλαιότερης από τις πιο πάνω αποφάσεις, ως αξία κτήσης λαμβάνεται αυτή που οριστικοποιήθηκε με οποιονδήποτε τρόπο κατά την εφαρμογή των διατάξεων φορολογίας εισοδήματος ή κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών ή σε περίπτωση μη οριστικοποίησης, η δηλωθείσα αξία. Αν, ακόμη, τα μεταβιβαζόμενα μερίδια έχουν αποκτηθεί κατά την ίδρυση της ΕΠΕ, ως κόστος απόκτησης των μεριδίων αυτών λαμβάνεται η αξία τους, όπως αυτή αναφέρεται στο καταστατικό της εταιρείας.

Σημειώνεται ότι αν από το συμβολαιογραφικό έγγραφο ή το ιδιωτικό συμφωνητικό της μεταβίβασης προκύπτει αξία μεταβίβασης μεγαλύτερη της ελάχιστης αξίας που προσδιορίζεται σύμφωνα με τα παραπάνω, ως αξία πώλησης λαμβάνεται η συμφωνηθείσα.

Σχετικά με την ύπαρξη ευεργετικής διάταξης για τη μεταβίβαση μεριδίων ΕΠΕ λόγω συνταξιοδότησης και μεταβίβασής τους σε τέκνο, η συνταξιοδότηση δεν επηρεάζει στην περίπτωση της ΕΠΕ, καθώς η απαλλαγή από το φόρο υπεραξίας ισχύει κατ’ αρχή μόνο αν μεταβιβάζονται ατομική επιχείρηση ή μερίδια προσωπικής εταιρείας. Ωστόσο, μετά την τροποποίηση του συγκεκριμένου εδαφίου της περ. α΄ της παρ. 1 άρθρου 13 του ΚΦΕ από το άρθρο 21 παρ. 14 του Ν. 3943/2011, ορίζεται ότι αν μεταβιβαστεί από επαχθή αιτία ατομική επιχείρηση ή μερίδιο προσωπικής εταιρείας ή εταιρείας περιορισμένης ευθύνης από δικαιούχο με βαθμό συγγένειας της Α΄ κατηγορίας της παραγράφου 1 του άρθρου 29 του N 2961/2001 (δηλ., μεταξύ άλλων, από γονέα σε τέκνο), η υπεραξία φορολογείται με συντελεστή 5%.

17.10.2011