Δικαίωμα σύνταξης σε μητέρα με ανήλικο τέκνο και διαδοχική ασφάλιση

Γυναίκα πενηντάχρονη, έγγαμη, με ανήλικο τέκνο, μπορεί να βγει σε σύνταξη; (1982-1985 ΙΚΑ μισθωτή, 01/01/1986 μέχρι 30/09/2009 ΤΕΒΕ ως μέλος εταιρείας και 2004 μέχρι σήμερα δημοτική υπάλληλος, με σύμβαση αορίστου χρόνου). Αν ναι, τι σύνταξη δικαιούται;
 
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
 
Σχετικά με την θεμελίωση δικαιώματος σύνταξης σε εργαζόμενη μητέρα με ανήλικα τέκνα, έχει δοθεί απάντηση σε ανάλογο ερώτημα συναδέλφου, η οποία δημοσιεύθηκε στο τεύχος της «ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ», μηνός Νοεμβρίου 2009 (σελίδα 1277), για τις ασφαλισμένες, πριν την 1/1/1993 (παλαιοί):
 
«... οι μητέρες με ανήλικα παιδιά, έγγαμες ή χήρες, όταν συμπληρώσουν το 50ο έτος της ηλικίας τους, έχουν δικαίωμα για μειωμένη σύνταξη γήρατος, με την προϋπόθεση ότι έχουν συγκεντρώσει 5.500 ημέρες εργασίας και ομοίως, δεν συνταξιοδοτούνται ήδη από οποιονδήποτε οργανισμό κύριας ασφάλισης. Η διάταξη αυτή ισχύει και για ανύπανδρες μητέρες, ή διαζευγμένες, ή μητέρες με ανίκανα παιδιά για εργασία βιοπορισμού, χωρίς να εξετάζεται, στην τελευταία περίπτωση, η ηλικία των παιδιών. Να σημειώσουμε ότι το ποσό της σύνταξης μειώνεται, από 1.1.2009 κατά το 1/200 από το αντίστοιχο της πλήρους σύνταξης, για κάθε μήνα που λείπει μέχρι την συμπλήρωση του ορίου ηλικίας που απαιτείται για την λήψη πλήρους σύνταξης (μέχρι 31.12.2008, ήταν: 1/267). Από 1.1.2010 το ανωτέρω όριο ηλικίας αυξάνεται σταδιακά κατά ένα (1) έτος για κάθε επόμενο έτος μέχρι την συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας, κατά το οποίο χορηγείται πλήρης σύνταξη. Το δικαίωμα σε μειωμένη σύνταξη θεμελιώνεται με την συμπλήρωση: α) του εκάστοτε ισχύοντος ορίου ηλικίας, μετά την ανωτέρω σταδιακή αύξηση, β) των 5.500 ημερών ασφάλισης και γ) της προϋπόθεσης της ανηλικότητας του παιδιού, από το 50ό μέχρι το εκάστοτε ισχύον όριο ηλικίας (Οδηγός Ασφαλισμένου ΙΚΑ) (Ν 1902/1990, άρθρο 27 και Ν 1976/1991, άρθρο 12).
 
Ωστόσο, επειδή από τα δεδομένα του ερωτήματός σας, προκύπτει και η περίπτωση της διαδοχικής ασφάλισης (σύμπτωση ασφάλισης, σε δύο ασφαλιστικά ταμεία, κατά το διάστημα 2004 μέχρι 30/9/2009), σημειώνουμε τα παρακάτω:
 
Από την κείμενη ασφαλιστική νομοθεσία αντιμετωπίζεται το ζήτημα της συνταξιοδότησης εργαζομένων, οι οποίοι ασφαλίσθηκαν διαδοχικά σε δύο ή περισσότερα ταμεία. Η νομοθεσία που καλύπτει την διαδοχική ασφάλιση είναι καταρχάς το Ν.Δ. 4202/1961 και στη συνέχεια ο Ν. 1405/1983. Τελευταίος νόμος είναι ο 1902/1990, ενώ έχουν εξαγγελθεί διάφορες αλλαγές που θα νομοθετηθούν εν καιρώ, μετά τις προτάσεις ειδικής επιτροπής που έχει συγκροτηθεί για αυτόν τον σκοπό, καθώς και την σύνταξη αναλογιστικής μελέτης.
 
Σύμφωνα, λοιπόν με το άρθρο 14 του Ν. 1902/1990, «τα πρόσωπα που ασφαλίσθηκαν διαδοχικά σε περισσότερους από έναν ασφαλιστικούς οργανισμούς, δικαιούνται σύνταξη από τον τελευταίο οργανισμό, στον οποίο ήταν ασφαλισμένοι κατά την τελευταία χρονική περίοδο της απασχόλησής τους, σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας του οργανισμού αυτού, εφόσον πραγματοποίησαν στην ασφάλισή του 1.500 ημέρες εργασίας ή 5 ολόκληρα έτη ασφάλισης οποτεδήποτε. Απαιτείται επίσης ως πρόσθετη προϋπόθεση η πραγματοποίηση 500 ημερών εργασίας στην τελευταία πενταετία, πριν από την διακοπή της απασχόλησης, ή την υποβολή της αίτησης για συνταξιοδότηση».
 
Συνεπώς, διαδοχική ασφάλιση διαθέτει ένας εργαζόμενος, όταν έχει ασφαλισθεί σε περισσότερα του ενός ταμεία και με την προϋπόθεση ότι δεν συμπίπτει όλος ο χρόνος ασφάλισης του ενός ταμείου με χρόνο ασφάλισης ταυτόχρονα σε άλλο ταμείο. Αντιθέτως, παράλληλη είναι η ενεργός ασφάλιση σε δύο ή περισσότερα ταμεία ταυτόχρονα.
 
Κατά την διαδοχική ασφάλιση, ο ασφαλισμένος, έχει το δικαίωμα αυτοτελώς, να επιλέξει ή να μην επιλέξει την εφαρμογή των διατάξεων αυτής της ασφάλισης. Ωστόσο, παρατηρούμε στην πράξη, ότι στις περισσότερες περιπτώσεις ο ασφαλισμένος δεν έχει άλλη επιλογή από τον συνυπολογισμό του χρόνου της διαδοχικής ασφάλισης. Τέλος, όπως ήδη σημειώσαμε πιο πάνω, ο ασφαλισμένος που επιθυμεί να συνυπολογισθούν οι χρόνοι ασφάλισης από όλα τα ταμεία με το καθεστώς της διαδοχικής ασφάλισης, θα πρέπει να υποβάλει την αίτηση συνταξιοδότησης στον τελευταίο φορέα στον οποίο ασφαλίσθηκε.
 
Ο τελευταίος φορέας είναι ο αρμόδιος για την απονομή της σύνταξης, εφόσον ο ασφαλισμένος έχει συμπληρώσει σε αυτόν 1.500 ημέρες ασφάλισης από τις οποίες 500 μέσα στην τελευταία πενταετία και έχει συμπληρώσει τις προϋποθέσεις που προβλέπει η νομοθεσία του φορέα, δηλαδή το όριο ηλικίας και τον χρόνο ασφάλισης. Υποθέτουμε ότι το τελευταίο ταμείο ασφάλισης της εργαζόμενης του ερωτήματος είναι το ΙΚΑ.
 
7.1.2010