Αγρότης με ενδοκοινοτικές συναλλαγές

Κτηνοτρόφος με ενδοκοινοτικές συναλλαγές θα μπει στο ειδικό καθεστώς ΦΠΑ ή στο κανονικό;

 

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

 

Στο ειδικό καθεστώς των αγροτών¹ του άρθρου 41 του Κώδικα ΦΠΑ (Ν.2859/2000) υπάγονται όσοι πωλούν τα αγροτικά προϊόντα της παραγωγής τους, ή ακόμη, προσφέρουν αγροτικές υπηρεσίες. Εξ αιτίας της ένταξης αυτής δικαιούνται να ζητήσουν την επιστροφή του ΦΠΑ που επιβάρυνε τις αγορές των αγαθών, ή τις λήψεις των υπηρεσιών, τις οποίες πραγματοποίησαν για την άσκηση της εκμετάλλευσής τους. Το ποσό της επιστροφής του φόρου, προκύπτει με την εφαρμογή κατ΄ αποκοπή συντελεστών επί της αξίας των παραδιδόμενων αγροτικών προϊόντων και των παρεχομένων αγροτικών υπηρεσιών, όπως περιγράφονται στο Παράρτημα IV του νόμου (Κεφάλαια Α΄, Β΄, Γ΄).

 

Περαιτέρω, στην παράγραφο 5 του ως άνω άρθρου, επισημαίνεται ότι δεν υπάγονται στο ειδικό καθεστώς, οι αγρότες οι οποίοι:

 

1. ασκούν την αγροτική τους εκμετάλλευση, ή παρέχουν τις αγροτικές τους υπηρεσίες, με την μορφή εταιρείας, ή με την μορφή αγροτικού συνεταιρισμού. Αν όμως παράλληλα ασκεί και ατομικά την αγροτική του εκμετάλλευση, για αυτήν την δραστηριότητα (την ατομική) θα υπαχθεί στο ειδικό καθεστώς (Εγκύκλιος 10/1987, παράγραφος 172).

 

2. πωλούν τα αγροτικά τους προϊόντα μετά από επεξεργασία, η οποία τους προσδίδει την έννοια νέου αγαθού (προϊόν). Η μη υπαγωγή στο ειδικό καθεστώς, υφίσταται μόνο για τα προϊόντα που επεξεργάζονται.

 

3. ασκούν παράλληλα με την αγροτική τους εκμετάλλευση και κάποια άλλη εμπορική δραστηριότητα, για την οποία ο ΚΒΣ, υποχρεώνει την τήρηση βιβλίων Β΄ ή Γ΄ κατηγορίας. Παράδειγμα, αγρότης που διατηρεί παράλληλα, επιχείρηση - συνεργείο επισκευής αυτοκινήτων, με υποχρέωση τήρησης βιβλίων Β΄, ή Γ΄ κατηγορίας, αποκλείεται από το ειδικό καθεστώς των αγροτών. Ωστόσο, μπορεί με δήλωσή του (από την επόμενη διαχειριστική περίοδο), να ζητήσει την ένταξή του στο κανονικό καθεστώς και για την αγροτική του εκμετάλλευση, ώστε να μην χάσει τον ΦΠΑ που επιβάρυνε τις εισροές του. Σε περίπτωση όμως, που ο αγρότης για την δεύτερη εμπορική του δραστηριότητα, απαλλάσσεται από την τήρηση βιβλίων, ή τηρεί Α΄ κατηγορίας, ή προαιρετικά ζήτησε να τηρήσει Β΄ ή Γ΄ κατηγορίας βιβλία, τότε για την αγροτική του εκμετάλλευση, εντάσσεται στο ειδικό καθεστώς των αγροτών και δικαιούται την κατ αποκοπή επιστροφή του φόρου.

 

Η ειδική κατηγορία των αγροτών που πωλούν τα προϊόντα τους από δικό τους κατάστημα, ή τα εξάγουν οι ίδιοι στο εξωτερικό (τρίτες χώρες ή παραδόσεις σε άλλο κράτος - μέλος), θεωρείται ότι ασκούν παράλληλα αγροτική και εμπορική δραστηριότητα. Για την εμπορική του δραστηριότητα, ο αγρότης, είναι ενδεχόμενο να απαλλάσσεται από την τήρηση βιβλίων, ή να υπάγεται στο ειδικό καθεστώς των μικρών επιχειρήσεων (Α΄ κατηγορία), ή ακόμη στο κανονικό καθεστώς. Είναι σαφές ότι θα έχει όλες τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα που έχουν όσοι υπάγονται στο σύστημα ΦΠΑ (έκδοση στοιχείων, υποβολή δηλώσεων, VIES κ.λπ.). Διευκρινίζεται επίσης, ότι ο ΦΠΑ που επιβάρυνε τις εισροές της αγροτικής του εκμετάλλευσης, δεν θα εκπίπτει από τον ΦΠΑ των εκροών της εμπορικής του δραστηριότητας. Τα ποσά αυτά δικαιούται να τα εισπράξει, με την ιδιότητα του αγρότη και με το σύστημα της κατ΄ αποκοπή επιστροφής του φόρου.

 

Επισημαίνεται ότι στην προκειμένη περίπτωση, ο αγρότης υποχρεούται να εκδίδει ειδικό στοιχείο για άσκηση παράλληλης εμπορικής δραστηριότητας, βάσει των διατάξεων της παρ. 6, του άρθρου 41 και των οδηγιών της ΑΥΟ Π 6793/1986

 

Σε ότι αφορά τις ενδοκοινοτικές αποκτήσεις που πραγματοποιούν πρόσωπα υποκείμενα στο φόρο εγκατεστημένα στο εσωτερικό της χώρας μας, στο πλαίσιο της δραστηριότητάς τους, από προμηθευτές υποκείμενους στο φόρο σε άλλες χώρες - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, φορολογούνται στο εσωτερικό της χώρας. Στην περίπτωση αυτή υπόχρεος στην απόδοση του φόρου είναι ο αγοραστής των αγαθών, ο οποίος στην περιοδική του δήλωση αναγράφει ισόποσα την αξία της ενδοκοινοτικής απόκτησης με τον αναλογούντα ΦΠΑ στον Πίνακα Β(α) εκροές και στον Πίνακα Β ( β) εισροές. Αυτός είναι ο γενικός κανόνας.

 

Εφόσον όμως, οι αγορές αγαθών από άλλες χώρες - μέλη, πραγματοποιούνται από αγρότες του ειδικού καθεστώτος (άρθρο 41), απαλλασσόμενους του άρθρου 22 (γιατρούς, δικηγόρους, τράπεζες, κλπ) και νομικά πρόσωπα απαλλασσόμενα από το φόρο (δημόσιο, δήμοι, κοινότητες, ΝΠΔΔ, κ.λπ.), αυτές οι αγορές φορολογούνται στην χώρα - μέλος της αποστολής των αγαθών, καταρχήν, αλλά μέχρι του ορίου των 10.000 € ως συνολικής αξίας αποκτήσεων. Κατά την χρονική στιγμή που τα προαναφερόμενα πρόσωπα υπερβούν το όριο των 10.000 €, καθίστανται υπόχρεα για την καταβολή ΦΠΑ στην Ελλάδα (άρθρο 11 του Κ.ΦΠΑ). Για την απόδοση δε του αναλογούντος ΦΠΑ των παραπάνω αγορών, ο αγρότης του ειδικού καθεστώτος υποχρεούται να υποβάλει έκτακτη περιοδική δήλωση προς την αρμόδια ΔΟΥ μέχρι την 15η του επόμενου μήνα που ακολουθεί το μήνα της ενδοκοινοτικής απόκτησης (παρ. 6, του άρθρου 38).

 

 

 

 

 

 

1. Με τον όρο αγρότες, νοούνται όσοι ασχολούνται με αγροτικές εκμεταλλεύσεις και υπηρεσίες, οι οποίες κατονομάζονται στις παρ. 3 & 4, του άρθρου 42 του ΦΠΑ. Στις εν λόγω εκμεταλλεύσεις περιλαμβάνονται και κτηνοτροφικές δραστηριότητες όπως: η φύλαξη, η πάχυνση και η εκτροφή ζώων (περ. γ, της παρ. 4, του άρθρου 42), καθώς και η κτηνοτροφία γενικότερα (περ. β, της παρ. 3).

 

6.11.2009