Κάλυψη τεκμηρίου λόγω εξόφλησης δανείων

Ιδιώτης αγόρασε το 2000 με δάνειο Α΄ κατοικία έναντι του ποσού 70.000,00 €, την οποία επώλησε το 2008, έναντι 110.000,00 €. Το 2008 εξόφλησε το αρχικό δάνειο και άλλα δάνεια αξίας 115.000,00 €. Σημειωτέον ότι το 2000 δεν έγραψε δάνειο και αγορά στο Ε1 Μπορεί με το τίμημα της πώλησης να καλύψει το τεκμήριο εξόφλησης των δανείων 115.000€. Και εάν όχι, μπορεί να κάνει σήμερα συμπληρωματική δήλωση για το 2000 γράφοντας αγορά και δάνειο (στα πλαίσια του ν.1828/89) ή έπρεπε αυτή ή δήλωση να προηγηθεί της εξόφλησης των δανείων το 2008;
 
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
 
Καταρχήν, σημειώνουμε ότι το τίμημα της πώλησης του ακινήτου, θα πρέπει, με βάση τα δεδομένα του ερωτήματος, να εγγραφεί στον κωδ. 781 ή 782 του πίνακα 6, του εντύπου Ε1. Το ποσό αυτό θα χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη της τεκμαρτής δαπάνης της εξόφλησης των δανείων (115.000 ευρώ). Παράλληλα, θα συμπληρωθεί και το έντυπο Ε2, στην δεύτερη σελίδα, στον πίνακα ΙΙΙ, όπου θα αναφερθεί το ακίνητο και διάφορα στοιχεία της πώλησης (αριθ. Συμβολαίου, όνομα συμβ/φου, κ.λπ.) Τέλος, θα πρέπει να υποβληθεί και το έντυπο Ε9, για την διαγραφή του ακινήτου, ενώ θα σημειωθεί στο Ε1, στη θέση 617 του πίνακα 2 (πρώτη σελίδα) το ΝΑΙ.
 
Περαιτέρω, σύμφωνα με τις οδηγίες της Διοίκησης, ο φορολογούμενος ορθά δεν ανέγραψε στη δήλωσή του το ποσό του δανείου (κατά την αρχική του χορήγηση, το έτος 2000), εφόσον αυτό προοριζόταν για αγορά πρώτης κατοικίας, μέχρι και 120τμ, η οποία, ως γνωστόν, απαλλάσσεται από το τεκμήριο απόκτησης (παρ. ββ, του άρθρου 17 του ΚΦΕ). Ωστόσο, είχε υποχρέωση, να επισυνάψει ως δικαιολογητικό, αντίγραφο της δανειακής σύμβασης με την Τράπεζα. Συνεπώς, στο πλαίσιο των ως άνω οδηγιών, δεν είναι δυνατόν να υποβληθεί συμπληρωματική δήλωση, για την οποία, εν τούτοις, σε κάθε άλλη περίπτωση υπάρχει η δυνατότητα υποβολής (στο τελευταίο μη παραγεγραμμένο οικονομικό έτος).
 
Τούτο γιατί, εφόσον έχουμε απαλλαγή από το τεκμήριο της απόκτησης Α΄ κατοικίας, μέχρι την επιφάνεια των 120 τμ, είναι προφανές ότι δεν απαιτείται (για το έτος 2000), τόσο η εγγραφή του κόστους απόκτησης του ακινήτου, όσο και του ποσού του ληφθέντος δανείου. Αυτό θα συνιστούσε υποχρέωση του φορολογούμενου, αν η επιφάνεια της Α΄ κατοικίας, ήταν μεγαλύτερη από 120 τμ, οπότε επιμεριστικά, θα συμπληρωνόταν το ποσό του δανείου που αντιστοιχεί στο τμήμα, πέραν των 120τμ
 
Κατά την άποψή μας, ο υπόχρεος, δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα φορολόγησής του με βάση την τεκμαρτή δαπάνη (της εξόφλησης των δανείων), αφού η διαφορά (χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τυχόν δηλωθέντα εισοδήματα στο 2008), καλύπτεται από το εισπραχθέν τίμημα της πώλησης του ακινήτου και σαφώς είναι μικρότερη από το 20%, μεταξύ του δηλωθέντος εισοδήματος και της συνολικής ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης (περίπτωση ιστ΄ του άρθρου 18 του ΚΦΕ).

Σκόπιμο είναι να αναφέρουμε (επειδή δεν προκύπτει από τα στοιχεία του ερωτήματος), ότι από την τοκοχρεολυτική απόσβεση δανείου, το οποίο έχει συναφθεί για αγορά Α’ κατοικίας επιφάνειας μέχρι 120 τμ, ως τεκμαρτή δαπάνη λαμβάνεται μόνο το ποσό των τόκων.

Αν η επιφάνεια της Α’ κατοικίας είναι μεγαλύτερη των 120 τμ, τότε η τεκμαρτή δαπάνη αποτελείται από ολόκληρο το ποσό των τόκων και από το τμήμα του χρεολυσίου (δανείου) που αναλογεί επιμεριστικά στην πέραν των 120 τμ επιφάνεια της κατοικίας.

10.6.2009