Λογιστική αντιμετώπιση σύμβασης δανείου με εγγυητή ΝΠ

Το νομικό πρόσωπο Α συνάπτει σύμβαση δανείου με την τράπεζα Β και εγγυητή το νομικό πρόσωπο Γ. Ο εγγυητής νομικό πρόσωπο Γ αναγκάζεται να αποπληρώσει το δάνειο στην τράπεζα Β. Ερωτάται : 1) Ποιος ο λογιστικός χειρισμός για τον εγγυητή των πράξεων αποπληρωμής; 2) Πώς θα αντιμετωπισθεί φορολογικά η εκταμίευση για τον εγγυητή; 3) Μπορεί να θεωρηθούν οι εκταμιεύσεις του εγγυητή δανεισμός προς το νομικό πρόσωπο Α;
 
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
 
Με την σύμβαση της εγγύησης, ο εγγυητής αναλαμβάνει απέναντι στον δανειστή την ευθύνη ότι θα καταβληθεί η οφειλή. Περαιτέρω, επισημαίνεται ότι η εγγύηση είναι άκυρη, αν δεν δηλωθεί εγγράφως. Τυχόν έλλειψη του εγγράφου καλύπτεται, μόνο εφόσον ο εγγυητής εκπλήρωσε την οφειλή. Η εγγύηση είναι δυνατόν να δοθεί για ορισμένο ή για αόριστο χρόνο ( βλέπε: Αστικός Κώδικας, κεφάλαιο 32ο, άρθρα  847 μέχρι  870).
 
Η παροχή εγγύησης σε δανειολήπτη, καταρχήν δεν συνιστά λογιστικό γεγονός, εκ του γεγονότος ότι δεν δημιουργεί μεταβολές σε περιουσιακά στοιχεία. Είναι δυνατόν όμως, και ενδεχομένως σκόπιμο από την άποψη της πληροφορίας, να απεικονισθεί η συγκεκριμένη πράξη της εγγύησης, με λογαριασμούς τάξης. Αυτό θα βοηθήσει στο να εμφανίζεται με την μορφή της υπενθύμισης, μια θεωρητική και εν δυνάμει μελλοντική υποχρέωση της επιχείρησης, προς τον λαμβάνοντα την παροχή εγγύησης.
 
Η λογιστική εγγραφή, με βάση τα δεδομένα του ερωτήματος, του νομικού προσώπου Γ, δηλαδή του παρέχοντος την εγγύηση (έστω για 10.000€), είναι η παρακάτω:
 

-----------------------------------------------------‘------------------------------------------------------

04. ΔΙΑΦΟΡΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΧΡΕΩΣΤΙΚΟΙ

04.90 Παροχή εγγυήσεων σε τρίτους

04.90.00 Παροχή εγγύησης σε «Α», λόγω λήψης δανείου από Τράπεζα «Β»…10.000

               08. ΔΙΑΦΟΡΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΠΙΣΤΩΤΙΚΟΙ

               08.90 Δικαιούχοι παροχής εγγυήσεων σε τρίτους

               08.90.00 Δικαιούχος παροχής εγγύησης, δανειολήπτης «Α»……………10.000

Αποδοχή σύμβασης εγγύησης κ.λπ.

-----------------------------------------------------‘------------------------------------------------------

 
Στη συνέχεια, όπως αναφέρεται στο ερώτημα, το νομικό πρόσωπο «Γ», υποχρεούται σε ικανοποίηση της απαίτησης που έχει η τράπεζα «Β», κατά του «Α». Συνεπώς, καταβάλλεται, από τον παρέχοντα την εγγύηση «Γ» το σχετικό χρηματικό ποσό, που θα έπρεπε υπό φυσιολογικές συνθήκες, να κατέβαλε ο «Α». Επομένως, ο «Γ», θα καταχωρίσει στα λογιστικά του βιβλία εκροή χρηματικού ποσού και ταυτόχρονα, απαίτηση κατά του «Α». ʼρα, ο αρχικός δανειολήπτης «Α», καθίσταται πλέον οφειλέτης του «Γ». Η σχετική λογιστική εγγραφή είναι η εξής:
 

-----------------------------------------------------‘------------------------------------------------------

18.13 Λοιπές μακροπρόθεσμες απαιτήσεις σε €……………………………10.000

ή

33.95 Λοιπές βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις σε €…………………………….10.000

          38. ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ

          38.00 ή 38.03………………………………………………………………10.000

Εκτέλεση σύμβασης εγγύησης κ.λπ.

-----------------------------------------------------‘------------------------------------------------------

 
Επομένως, η απαίτηση μπορεί να είναι μακροπρόθεσμη, εφόσον αναφέρεται σε χρονική περίοδο πέραν της λήξης της επόμενης χρήσης (18.13), ή βραχυπρόθεσμη, εφόσον αφορά σε χρονική περίοδο, μέχρι το τέλος της επόμενης χρήσης (33.95).
 
Ο χειρισμός του ποσού αυτού της απαίτησης, στη συνέχεια, εξαρτάται από την πραγματική εξέλιξη των γεγονότων. Σε περίπτωση είσπραξής του, θα διενεργηθεί η αντίστροφη εγγραφή. Σε περίπτωση παρέλευσης εύλογου χρονικού διαστήματος και μη είσπραξης, θα πρέπει να άσκηθούν ένδικα μέσα για την επανάκτησή του, οπότε θεωρείται σκόπιμο να παρακολουθείται σε υπολογαριασμό του «33.99 Λοιποί χρεώστες επίδικοι». Με το δεδομένο, ότι η αρχική πράξη της παροχής εγγύησης, αφορούσε την δραστηριότητα της επιχείρησης και όχι σκοπούς ξένους προς αυτήν (π.χ. θα μπορούσε να εγγυηθεί ο ίδιος ο επιχειρηματίας και όχι η επιχείρηση, εφόσον ο λαμβάνων την παροχή εγγύησης είναι άσχετο πρόσωπο με τις ενεργούμενες εμπορικές πράξεις αυτής), είναι δυνατόν να χαρακτηρισθεί ως εκπεστέα ζημιά. Θα πρέπει δηλαδή να συγκεντρώνει τα χαρακτηριστικά της παραγωγικής δαπάνης, ώστε το ποσό της απαίτησης αυτής να μεταφερθεί σε ζημιές χρήσης.
 
Λογιστικά πάντως, είναι δυνατός ο σχηματισμός προβλέψεων για πιθανή ζημιά (άρθρο 42ε, παρ.14 του ΚΝ 2190/1920, όπως η παράγραφος αυτή τροποποιήθηκε με το άρθρο 1, παρ. 4 του Ν.3487/2006), με την μεταφορά των σχετικών ποσών στη χρέωση του «83.11 Προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις», με πίστωση του 44.11.
 
29.12.2008