Εγγραφή μη εκπιπτόμενου ΦΠΑ κατασκευαστή οικοδομών

Με αφορμή το άρθρο των Καζαντζή - Μιχελινάκη στο τεύχος 41/2008, θα ήθελα να διατυπώσω την εξής ερώτηση:
Στην περίπτωση της έκδοσης του στοιχείου παράδοσης κτισμάτων (αντιπαροχή), το ποσό επί του οποίου υπολογίζεται ΦΠΑ (αν αντιλαμβάνομαι σωστά), δεν αποτελεί έσοδο που φορολογείται (στη φορολογία εισοδήματος). Επομένως θα καταχωρισθεί στο βιβλίο εσόδων-εξόδων (Β’κατηγορίας), μόνο για τους σκοπούς του ΦΠΑ. Σε βιβλία Γ’ κατηγορίας, ποια εγγραφή θα γίνει κατά την έκδοση του στοιχείου παράδοσης κτισμάτων;

 

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

 

Με την έκδοση του στοιχείου παράδοσης κτισμάτων πραγματοποιούνται δύο κινήσεις. Αφ’ ενός μεν, ο κατασκευαστής μεταβιβάζει στον οικοπεδούχο το τμήμα της κατασκευής που έχει συμφωνηθεί, αφ’ ετέρου δε, αποκτά σε αντάλλαγμα την κυριότητα του μέρους του οικοπέδου, που επίσης, είχε συμφωνηθεί. Η απόκτηση του οικοπέδου επιβαρύνει το κόστος της οικοδομής, άρα πρέπει να καταχωρισθεί σε κατάλληλο υπολογαριασμό του 24, ο οποίος μπορεί να ανοιχθεί σύμφωνα με τις ανάγκες της οικονομικής μονάδας (π.χ. 24.01.00.001 Οικόπεδο οικοδομής οδού ΧΧΧΧ).

 

Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα και με τα οριζόμενα στην εγκύκλιο ΠΟΛ. 1067/2006, η καθαρή αξία του στοιχείου παράδοσης κτισμάτων αποτελεί μειωτικό στοιχείο του συνολικού κόστους κατασκευής των κτισμάτων της «οικοδομής» για τον εργολάβο. Ωστόσο, σύμφωνα με την συνήθη λογιστική πρακτική και τις (παλαιότερες) γνωματεύσεις του ΕΣΥΛ, ο συμψηφισμός θετικών και αρνητικών στοιχείων του κόστους στους ίδιους λογαριασμούς, δεν είναι θεμιτός. Έτσι, σε αναλογία με τα οριζόμενα, σε αντίστοιχες περιπτώσεις, θεωρούμε ότι το σχετικό ποσό πρέπει να καταχωρισθεί σε υπολογαριασμό του 78 που θα δημιουργήσει η οικονομική μονάδα σύμφωνα με τις ανάγκες της και ο οποίος στο τέλος της χρήσης θα κινηθεί με χρήση των υπολογαριασμών 78.10, 78.11 κλπ. Συνεπώς, θα εμφανιστεί αφαιρετικά στη χρέωση του λογαριασμού της γενικής εκμετάλλευσης.

 

Πέραν των παραπάνω, από την συναλλαγή αυτή δημιουργείται και υποχρέωση για την επιχείρηση, απόδοσης του ΦΠΑ, που θα καταχωρισθεί σε ανοιγόμενο υπολογαριασμό του 54.00 (π.χ. 54.00.78), ενώ παράλληλα υπάρχει και απαίτηση είσπραξης του ΦΠΑ από τον οικοπεδούχο η οποία θα καταχωρισθεί είτε στη χρέωση του ταμείου (38), είτε σε λογαριασμό απαιτήσεων (30) ανάλογα με τον τρόπο καταβολής του ποσού από τον οικοπεδούχο.

 

Με την ευκαιρία πρέπει να επισημάνουμε ότι σημαντικότατη συμβολή στην εξέλιξη της λογιστικής επιστήμης και της λογιστικής τυποποίησης στην Ελλάδα, μετά την καθιέρωση του ΕΓΛΣ, απετέλεσε η ύπαρξη και η λειτουργία του Εθνικού Συμβουλίου Λογιστικής αρχικά και του Συμβουλίου Λογιστικής Τυποποίησης στη συνέχεια, όργανα τα οποία με το έργο και τις γνωματεύσεις τους συνέβαλαν στην επίλυση με τρόπο ομοιόμορφο, των ζητημάτων, που κατά καιρούς παρουσιάζονταν.

 

Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια παρακολουθούμε την υποβάθμιση και τον μαρασμό των οργάνων αυτών, που έχουν ως αποτέλεσμα την μη ύπαρξη της ομοιόμορφης λογιστικής αντιμετώπισης των νέων προβλημάτων που ανακύπτουν, όπως είναι αυτά των οικοδομικών επιχειρήσεων, μετά την εφαρμογή του ΦΠΑ και στα ακίνητα, αλλά και σε διάφορα αλλά θέματα.

 

Έτσι, είναι φανερό ότι όχι μόνο δημιουργούνται εμπόδια στους συναδέλφους προκειμένου να επιλέξουν τον ενδεδειγμένο τρόπο παρακολούθησης των συναλλαγών, αλλά δυσχεραίνεται και το έργο όλων των εμπλεκομένων φορέων (ελεγκτών, τραπεζών, Δημοσίου κλπ.).

 

Ελπίζουμε λοιπόν, ότι σύντομα το ΣΛΟΤ ή όποιο όργανο το αντικαταστήσει, να κινηθεί εντός των σύγχρονων προβληματισμών και να εξακολουθήσει να καθοδηγεί τις προσπάθειες προόδου της λογιστικής τυποποίησης στη χώρα μας.

 

10.12.2008