Χαρακτηρισμός παγίων σε βιβλία Β΄ κατηγορίας

1. Συμβολαιογράφος (β΄ κατηγορίας βιβλία) αγοράζει γραφείο. Καταχωρώ την αγορά ως πάγιο και κάνω κάθε χρόνο αποσβέσεις 5%; 2. Εταιρεία παραγωγής επεκτείνει το εργοστάσιό της. Οι αγορές και δαπάνες που αφορούν την επέκταση καταχωρούνται ως δαπάνες σε ξεχωριστή στήλη και δεν συμπεριλαμβάνονται στα αποτελέσματα της χρήσης; Εάν ναι, καταχωρώ μονό τις αποσβέσεις κάθε έτος;
 
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
 
Η αγορά γραφείου που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί από τον συμβολαιογράφο για τις ανάγκες της άσκησης του επαγγέλματός του, αποτελεί πάγιο περιουσιακό στοιχείο. Σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. γ, της παρ. 4, του άρθρου 6, του ΠΔ 186/1992(ΚΒΣ), η αξία αγοράς των πάγιων στοιχείων, ο ΦΠΑ που αναλογεί σε αυτή, καθώς και οι αποσβέσεις τους, καταχωρίζονται, διακεκριμένα, σε ιδιαίτερο χώρο του βιβλίου εσόδων - εξόδων. Στην πράξη, βέβαια, για λόγους διευκόλυνσης της συμπλήρωσης των δηλώσεων ΦΠΑ, οι παραπάνω αγορές συνήθως καταχωρίζονται και σε ιδιαίτερη, ξεχωριστή στήλη του βιβλίου εσόδων - εξόδων (στο σκέλος των εξόδων) με τίτλο «ΑΓΟΡΕΣ ΠΑΓΙΩΝ.»
 
Επιπλέον, αναφέρεται ότι η ετήσια απόσβεση κάθε παγίου διενεργείται σύμφωνα με τις διατάξεις του ΠΔ 299/2003. Ειδικά, στα έπιπλα και τα σκεύη που χρησιμοποιούνται από τους ελεύθερους επαγγελματίες, εφαρμόζεται κατώτερος ετήσιος συντελεστής δεκαπέντε τοις εκατό (15%) και ανώτερος είκοσι τοις εκατό (20%) (περ. α, άρθρου 12, του ΠΔ 299/2003). Ο επιχειρηματίας μπορεί να επιλέξει και οποιοδήποτε συντελεστή μεταξύ των ανωτέρω δύο συντελεστών με την προϋπόθεση ότι ο συντελεστής απόσβεσης που θα επιλεχθεί, θα είναι ακέραιος και θα εφαρμόζεται σταθερά στα πάγια της συγκεκριμένης κατηγορίας μέχρις ότου αποσβεστούν πλήρως (περ. στ, παρ. 1, άρθρο 31, Ν 2238/1994).
 
Τέλος, τονίζονται ότι: α) παρέχεται η δυνατότητα πλήρους απόσβεσης (100%) των παγίων με τιμή κτίσης μέχρι 1.200€ / μονάδα, μέσα στη χρήση που χρησιμοποιήθηκαν για 1η φορά και β) η διενέργεια αποσβέσεων είναι υποχρεωτική, καθώς σε περίπτωση μη διενέργειάς της, η επιχείρηση χάνει το δικαίωμα της έκπτωσης του σχετικού εξόδου από το φορολογητέο εισόδημα που πραγματοποίησε τη συγκεκριμένη διαχειριστική περίοδο.
 
Οι δαπάνες επέκτασης και βελτίωσης υφιστάμενων κτιρίων (εργοστασίων, γραφείων, καταστημάτων κ.λπ.) προσθέτουν σε αυτά μεγαλύτερη αξία και για το λόγο αυτό, προσαυξάνουν την τιμή κτήσης τους (περ. 7 της παρ. 2.2.105 του ΠΔ 1123/1980 – ΕΓΛΣ). Έχοντας, λοιπόν, υπόψη την παραπάνω διάταξη, θα λέγαμε ότι είναι σκόπιμο οι σχετικές δαπάνες βελτίωσης – επέκτασης να καταχωρίζονται προσθετικά στην τιμή κτήσης του παγίου που αφορούν (στο ίδιο χώρο που καταχωρίζεται η αγορά των παγίων). Επιπρόσθετα, ο επιχειρηματίας μπορεί να επιλέξει προκειμένου για τη διευκόλυνση της συμπλήρωσης των δηλώσεων ΦΠΑ να καταχωρίζει τις εν λόγω δαπάνες και σε χωριστή στήλη του βιβλίου, στο σκέλος των εξόδων.
 
Η προσαύξηση της τιμής κτήσης του παγίου, ουσιαστικά, δημιουργεί και αντίστοιχη αύξηση της αναπόσβεστης αξίας αυτού, με αποτέλεσμα να αυξάνεται και το ποσό της απόσβεσης που διενεργείται ετησίως.
 
Οι δαπάνες επέκτασης ή βελτίωσης που πραγματοποιούνται σε μισθωμένα ακίνητα, αποσβένονται ισόποσα με βάση τα έτη της σύμβασης μίσθωσης, με την προϋπόθεση ότι ο ετήσιος συντελεστής που προκύπτει με τον τρόπο αυτό είναι μεγαλύτερος ή ίσος με τον συντελεστή του ΠΔ 299/2003. Σε αντίθετη περίπτωση για την διενέργεια των αποσβέσεων εφαρμόζεται ο συντελεστής του ΠΔ.
 
9.9.2008