Φιλοξενία σε ξενοδοχείο ως πράξη ιδιοχρησιμοποίησης υπηρεσίας

Ατομική επιχείρηση που λειτουργεί ως ξενοδοχείο φιλοξενεί συγγενείς του επιχειρηματία σε κάποια δωμάτια. 1) Αρκεί να τους αναγράψει στο βιβλίο πόρτας με την παρατήρηση "φιλοξενία" χωρίς να εκδώσει κάποιο στοιχείο (ΑΠΥ) όταν αυτοί φύγουν; 2) υποχρεούται να εκδώσει κάποιο στοιχείο και αν ναι με ποία τιμή; 3) Η φιλοξενία θεωρείται πράξη αυτοπαράδοσης; αν ναι τι χρησιμοποιείται ως βάση για τον υπολογισμό (τιμή πόρτας -πραγματικό κόστος συντήρησης του δωματίου;) του κόστους αυτής της πράξης;
 
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
 
Εφόσον στην προκειμένη περίπτωση είναι στην πρόθεση του ιδιοκτήτη του ξενοδοχείου να μην επιβαρύνει ορισμένα πρόσωπα (λ.χ συγγενείς, φίλους κ.λπ.) με έξοδα διαμονής, χρειάζεται βάσει των διατάξεων του άρθρου 14 του ΠΔ 186/1992 (ΚΒΣ) καθώς και του άρθρου 9, του Ν 2859/2000 (ΦΠΑ) να εκδοθεί ειδικό στοιχείο ιδιοχρησιμοποίησης υπηρεσιών. Σε αντίθετη περίπτωση, ο υποκείμενος σε ΦΠΑ ιδιοκτήτης του ξενοδοχείου δεν δύναται να εκπέσει το φόρο των εισροών, κατά το μέρος που αναλογεί σε πράξεις που προσφέρονται δωρεάν. Υπενθυμίζεται, ότι η εκμετάλλευση ξενοδοχείου θεωρείται παροχή υπηρεσίας που υπόκειται σε ΦΠΑ (συντελεστή 9%), βάσει της περ. α΄, της παρ. 2, του άρθ. 8, του Ν 2859/2000.
 
Ο τύπος και το περιεχόμενο του ειδικού στοιχείου καλύπτεται από την ΑΥΟ Π. 7475/1986. Ειδικότερα, αναφέρουμε ότι  ως στοιχείο ιδιοχρησιμοποίησης υπηρεσιών (αυτοπαράδοση), μπορεί να χρησιμοποιηθεί και οποιοδήποτε άλλο φορολογικό στοιχείο αξίας του ΚΒΣ με την προϋπόθεση ότι ο ΦΠΑ θα αναγράφεται σε αυτό χωριστά με την ένδειξη «ΦΠA ΜΗ ΕΚΠΙΠΤΟΜΕΝΟΣ» και θα υπογράφεται τόσο από τον λήπτη, όσο και από τον εκδότη του.
 
Περαιτέρω, σύμφωνα με τις οδηγίες της παρ. 2, της παραπάνω ΑΥΟ, η φορολογητέα αξία (επί της οποίας υπολογίζεται ο ΦΠΑ) στις περιπτώσεις ιδιοχρησιμοποίησης υπηρεσιών, ισοδυναμεί με το σύνολο των δαπανών (εισροών) που αναλογούν στην προσφορά της συγκεκριμένης υπηρεσίας. Έτσι για παράδειγμα, η αξία της διανυκτέρευσης σε ξενοδοχείο για μία εβδομάδα μπορεί να περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και την αναλογία των γενικών εξόδων (ηλεκτρικό ρεύμα, ύδρευση, αποχέτευση), καθώς και του κόστους υλικών καθαρισμού κ.λπ. που αναλώνονται κατά την διάρκεια διαμονής. Τονίζεται ότι στη φορολογητέα αξία που αναγράφεται στο ειδικό στοιχείο, δεν θα πρέπει να περιλαμβάνονται δαπάνες που αποτελούν πράξεις απαλλασσόμενες του ΦΠΑ (όπως μισθοί μόνιμου προσωπικού, μισθώματα ακινήτων κ.λπ.) βάσει του άρθρου 24 του Ν 2859/2000.
 
Συνεπώς, κάθε φορά που παρέχεται δωρεάν διαμονή θα πρέπει αντί της απόδειξης παροχής υπηρεσιών να εκδίδεται αθεώρητο, το ειδικό στοιχείο ιδιοχρησιμοποίησης υπηρεσιών, κατά το πέρας της διαμονής του προσώπου το οποίο φιλοξενείται δωρεάν και σε κάθε περίπτωση πριν την λήξη της διαχειριστικής περιόδου (παρ. 14, άρθ. 12 του ΚΒΣ). Μέχρι την επομένη ημέρα από την έκδοση της ΑΠΥ ή του ειδικού στοιχείου ιδιοχρησιμοποίησης, θα πρέπει να ενημερώνεται και το βιβλίο κίνησης πελατών (πόρτας) του ξενοδοχείου με τα στοιχεία του πελάτη και του σχετικού φορολογικού στοιχείου (περ. γ΄, παρ. 1,  ΠΟΛ 1071/2000).
 
Τέλος αξίζει να τονιστεί ότι το ειδικό στοιχείο ιδιοχρησιμοποίησης, καταχωρίζεται σε ιδιαίτερο χώρο ή σε ξεχωριστή στήλη, στο σκέλος των εσόδων στο βιβλίο εσόδων – εξόδων του ξενοδοχείου (περ. β΄, παρ. 4 του άρθρου 6 του ΚΒΣ) προκειμένου να περιλαμβάνονται σε αυτό, όλα τα αναγκαία δεδομένα για την συμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων (ΦΠΑ – ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ).
 
3.9.2008