ΦΠΑ επιστημόνων που συμμετέχουν σε ερευνητικά προγράμματα

Αναλυτής- Προγραμματιστής, ενταγμένος στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ, συμμετέχει σε ερευνητικό πρόγραμμα σε Eλληνικό πανεπιστήμιο, το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρ. Ένωση σε ποσοστό 100%. Οι ΑΠΥ που εκδίδει προς την Επιτροπή Ερευνών είναι χωρίς ΦΠΑ. Στην ΑΠΥ αναφέρεται: "ερευνητική δραστηριότητα στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα ΧΧΧΧΧ" 1) Σε ποιό κωδικό της περιοδικής δήλωσης ΦΠΑ, θα αναγραφεί το έσοδο; 2) Υπάρχει υποχρέωση για τη διενέργεια pro-rata;
 
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
 
Η συμμετοχή ερευνητών σε προγράμματα χρηματοδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση έχει χαρακτηριστεί ως ενέργεια εκτός του πεδίου εφαρμογής του ΦΠΑ. Συγκεκριμένα με την εγκύκλιο ΠΟΛ.1128/08.04.1997, άρθρο 4, παρ.5 έχει γίνει δεκτό ότι οι υπηρεσίες που παρέχονται στο εσωτερικό της χώρας, σε Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, στα πλαίσια συμμετοχής των ιδρυμάτων αυτών σε ερευνητικά προγράμματα χρηματοδοτούμενα από την Ε.Ε., από πρόσωπα που συμβάλλονται με αυτά ως ερευνητές απαλλάσσονται από το Φ.Π.Α. Περαιτέρω όμως  θεωρείται ότι δημιουργούνται δεσμοί εξάρτησης μεταξύ παρέχοντα την υπηρεσία και του λήπτη αυτής «κατά τις διατάξεις του δευτέρου εδαφίου της περίπτωσης β της παραγράφου 1 του άρθρου 3 του ν.1642/86, ανεξάρτητα από την υφιστάμενη ή μη μεταξύ τους σύμβαση». Μετά την αντικατάσταση του Ν.1642/1986 με τον Ν.2859/2000 (Kώδικας ΦΠΑ), η εν λόγω διάταξη παρέμεινε σε ισχύ και σύμφωνα με αυτή «δεν θεωρείται ότι ασκούν οικονομική δραστηριότητα κατά τρόπο ανεξάρτητο (και κατά συνέπεια δεν είναι υποκείμενοι στο φόρο) οι μισθωτοί και λοιπά φυσικά πρόσωπα, τα οποία συνδέονται με τον εργοδότη τους με σύμβαση εργασίας ή με οποιαδήποτε άλλη νομική σχέση που δημιουργεί δεσμούς εξάρτησης, όσον αφορά τους όρους εργασίας ή την αμοιβή και συνεπάγεται την ευθύνη του εργοδότη». Η υπό εξέταση λοιπόν παρεχόμενη υπηρεσία εξομοιώνεται για την εφαρμογή του ΦΠΑ με μισθωτή υπηρεσία.
 
Σύμφωνα με το άρθρο 38, παρ.1α του κώδικα ΦΠΑ (Ν.2859/2000) «η περιοδική δήλωση περιλαμβάνει, για κάθε φορολογική περίοδο, την αξία των φορολογητέων παραδόσεων αγαθών και παροχής υπηρεσιών, την αξία των ενδοκοινοτικών αποκτήσεων αγαθών, στα οποία περιλαμβάνονται και τα καινούργια μεταφορικά μέσα και τα αγαθά που υπάγονται σε ειδικούς φόρους κατανάλωσης, την αξία των πράξεων παροχής υπηρεσιών, για τις οποίες οφείλεται φόρος από το λήπτη των υπηρεσιών αυτών, το φόρο που αναλογεί, την αξία των απαλλασσόμενων πράξεων, τις εκπτώσεις που προβλέπονται από τις διατάξεις των άρθρων 30, 31 και 32, καθώς και τη διαφορά φόρου που προκύπτει». Κατά συνέπεια και εξ αντιδιαστολής δεν περιλαμβάνονται στη δήλωση τα έσοδα από την παροχή υπηρεσιών που βρίσκονται εκτός του πεδίου εφαρμογής του ΦΠΑ (π.χ. εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες). Έτσι και δεδομένου ότι σύμφωνα με τα ανωτέρω αναφερόμενα, η αμοιβή του ερευνητή για την υπό εξέταση υπηρεσία εξομοιώνεται για τις ανάγκες του ΦΠΑ με μισθό και είναι εκτός του πεδίου εφαρμογής του ΦΠΑ, θεωρούμε ότι δεν υπάρχει υποχρέωση να περιληφθεί στην περιοδική ή στην εκκαθαριστική δήλωση του ΦΠΑ.
 
Τέλος για τον ίδιο λόγο το εισόδημα αυτό δεν συμμετέχει στην δημιουργία του κλάσματος pro-rata.
 
21.7.2008