Τεκμαρτή δαπάνη κατοίκων εξωτερικού ιδιοκτητών ακινήτων στην Ελλάδα

Τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης μονίμου κατοίκου αλλοδαπής από ιδιόκτητες κατοικίες στην Ελλάδα α)Μόνιμος κάτοικος αλλοδαπής είναι ιδιοκτήτης ενός διαμερίσματος στην Βουλιαγμένη Αττικής με επιφάνεια μικρότερη των 200τμ. και μιας εξοχικής μονοκατοικίας σε Ελληνικό νησί με επιφάνεια μεγαλύτερη των 200τμ. Στον πίνακα 5 της Ε1 "προσδιορισμός ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης" θα δηλώσει το διαμέρισμα της Βουλιαγμένης σαν κύρια κατοικία για 12 μήνες ή σαν πρώτη δευτερεύουσα (μη εξοχική) και για πόσους μήνες; Στην πραγματικότητα χρησιμοποιεί αυτό το διαμέρισμα για 10-20 μέρες κάθε έτος. Θα δηλώσει την εξοχική μονοκατοικία στο νησί για 3 μήνες; Στην πραγματικότητα χρησιμοποιεί αυτή την μονοκατοικία για 10-20 μέρες κάθε έτος. β)Μόνιμος κάτοικος αλλοδαπής είναι ιδιοκτήτης ενός διαμερίσματος στην Κηφισιά με επιφάνεια μεγαλύτερη των 200τμ. και μιας μονοκατοικίας στη Βούλα με επιφάνεια μεγαλύτερη των 200τμ. Στον πίνακα 5 της Ε1 "προσδιορισμός ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης" θα δηλώσει το διαμέρισμα της Κηφισιάς σαν κύρια κατοικία για 12 μήνες ή σαν πρώτη δευτερεύουσα (μη εξοχική) και για πόσους μήνες; Στην πραγματικότητα χρησιμοποιεί αυτό το διαμέρισμα όταν επισκέπτεται την Ελλάδα αλλά αυτό κατοικείται μόνιμα από το υπηρετικό προσωπικό του. Θα δηλώσει την μονοκατοικία της Βούλας σαν εξοχική κατοικία για 3 μήνες; Η μονοκατοικία αυτή κατοικείται μόνιμα από το υπηρετικό προσωπικό του ιδιοκτήτη.
 
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
 
Στις δύο περιπτώσεις, που εκτίθενται στο ερώτημα, υπάρχει κατ’ αρχήν υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος στην Ελλάδα, όπως προκύπτει από τον συνδυασμό των διατάξεων του άρθρου 2 του Κ.Φ.Ε. που ορίζει ότι σε φόρο υπόκειται κάθε φυσικό πρόσωπο, το οποίο αποκτά εισόδημα στην Ελλάδα ανεξάρτητα από την ιθαγένεια και τον τόπο κατοικίας ή διαμονής του και των άρθρων 15 και 16 για τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος βάσει των τεκμαρτών δαπανών διαβίωσης των υποκειμένων σε φορολογία προσώπων.
 
Περαιτέρω στην παρ. 1-α, του άρθρου 16, του Κ.Φ.Ε. ορίζεται ότι για τον προσδιορισμό της συνολικής ετήσιας δαπάνης διαβίωσης του φορολογουμένου, λαμβάνεται υπόψη «το ετήσιο τεκμαρτό μίσθωμα για ιδιοκατοικούμενη ή μισθούμενη κύρια κατοικία άνω των διακοσίων (200) τετραγωνικών μέτρων και για δευτερεύουσα κατοικία γενικώς άνω των εκατόν πενήντα (150) τετραγωνικών μέτρων, όπως αυτό εξευρίσκεται σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 22, το οποίο πολλαπλασιάζεται με συντελεστή δύο (2). Το τεκμαρτό μίσθωμα μιας ή περισσότερων εξοχικών κατοικιών υπολογίζεται σε καθεμιά από αυτές για τρεις (3) μήνες το έτος. Αν ο φορολογούμενος, η σύζυγος του και τα πρόσωπα που συνοικούν με αυτόν και τον βαρύνουν έχουν στην κατοχή ή στην κυριότητα τους ή έχουν μισθώσει περισσότερα ακίνητα με συνολική επιφάνεια άνω των εκατόν πενήντα (150) τετραγωνικών μέτρων, τα οποία χρησιμοποιούνται από αυτούς ως δευτερεύουσα κατοικία, τότε για τον υπολογισμό του τεκμαρτού μισθώματος τους λαμβάνονται υπόψη όλες οι μισθούμενες ή ιδιοκατοικούμενες δευτερεύουσες κατοικίες». Έτσι δεδομένου ότι η κύρια κατοικία των φορολογουμένων του ερωτήματος βρίσκεται εκτός Ελλάδος, όλες οι κατοικίες τους στην Ελλάδα πρέπει να θεωρηθούν κατ’ αρχήν ως δευτερεύουσες κατοικίες. Στην περίπτωση αυτή ως μήνες διαμονής, για τον υπολογισμό του τεκμαρτού εισοδήματος, πρέπει να ληφθούν οι 3 μήνες, ανεξάρτητα από τον πραγματικό χρόνο διαμονής, δεδομένου ότι αυτό ορίζεται σαφώς από το Νόμο.
 
Ειδικά για την περίπτωση β, δεδομένου του γεγονότος ότι οι κατοικίες χρησιμοποιούνται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους για την διαμονή του προσωπικού του φορολογουμένου, υπάρχει κατά τη γνώμη μας θέμα δωρεάν παραχώρησης, οπότε έχει εφαρμογή η διάταξη της παρ.3, του άρθρου 22 σύμφωνα με την οποία «σε περίπτωση που η οικοδομή χρησιμοποιήθηκε με άλλον τρόπο από τον ιδιοκτήτη, το νομέα, τον επιφανειούχο, τον επικαρπωτή κ.λ.π. ή με τη συγκατάθεση αυτού κατοικήθηκε ή χρησιμοποιήθηκε με άλλο τρόπο από τρίτο, χωρίς αντάλλαγμα, το ακαθάριστο εισόδημα βρίσκεται ύστερα από τη σύγκρισή της με άλλες οικοδομές που εκμισθώνονται, πάντως το ετήσιο ακαθάριστο εισόδημα που καθορίζεται με αυτόν τον τρόπο δεν μπορεί να είναι ανώτερο από το πέντε τοις εκατό (5%) ούτε μικρότερο από το τριάμισι τοις εκατό (3,5%) της αξίας του ακινήτου, όπως η αξία αυτή προσδιορίζεται, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 41 του N. 1249/1982». Στην περίπτωση αυτή λοιπόν θα πρέπει (εκτός από την συμπλήρωση του πίνακα 5, σύμφωνα με τα παραπάνω, για τους 3 μήνες του έτους) να συμπληρωθεί και το έντυπο Ε2 για τους υπόλοιπους 9 μήνες του έτους, το δε υπολογιζόμενο τεκμαρτό μίσθωμα να μεταφερθεί στον κωδικό 129, του πίνακα 4-Ε-3.
 
12.5.2008