Τύχη υπεραξίας μεταβιβαζομένου μεριδίου σε ΟΕ

ΟΕ λειτουργεί με τρία ομόρρυθμα μέλη με ποσοστό συμμετοχής στο εταιρικό κεφάλαιο του 1/3 αυτού.Ο ένας εκ των εταίρων αποχωρεί και μεταβιβάζει το ποσοστό του εταιρικού του μεριδίου στους εναπομείναντες δύο, κατά ποσοστό  50% σε κάθε έναν..Η μεταβίβαση προϋποθέτει τον υπολογισμό και την καταβολή της υπεραξίας του εταιρικού μεριδίου, προκειμένου να προχωρήσει η τροποποίηση του εταιρικού στο Πρωτοδικείο της έδρας. Το ερώτημά μου  αφορά τον τρόπο εμφάνισης ή μη, της υπεραξίας που θα καταβάλουν οι εναπομείναντες εταίροι εξ ιδίων κεφαλαίων στον αποχωρούντα εταίρο, στα βιβλία της εταιρείας η οποία  βεβαίως συνεχίζει την λειτουργία της κανονικά.
 
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
 
Κατ’αρχήν, η απόφαση των εταίρων, για την μεταβίβαση της εταιρικής μερίδας, όπως σωστά αναφέρετε στο ερώτημά σας, προϋποθέτει τον προσδιορισμό του ελάχιστου ποσού υπεραξίας (ωφέλειας), με βάση τα οριζόμενα στην ΠΟΛ 1053/1-4-2003. Περαιτέρω, η μεταβίβαση της εταιρικής συμμετοχής στην προσωπική εταιρεία, συνιστά τροποποίηση της εταιρικής σύμβασης, που αφορά στο ελάχιστο νόμιμο περιεχόμενο του καταστατικού της, ήτοι στα πρόσωπα των εταίρων και συνεπώς υποβάλλεται στις αντίστοιχες διατυπώσεις δημοσιότητας (άρθρα 39 και 42 του Εμπορικού Νόμου) Στη συνέχεια συντάσσεται το τροποποιητικό του καταστατικού, το οποίο θα κατατεθεί αρχικά στη ΔΟΥ, προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία προσκόμισής του στο Πρωτοδικείου της έδρας και να λάβει την δημοσιότητα. Μετά την καταχώρισή του στα βιβλία του Πρωτοδικείου, ακολουθεί εκ νέου η κατάθεσή του στην ΔΟΥ (Μητρώο) για την δήλωση της μεταβολής (άρθρο 36, παρ 1, Ν.2859/2000).
 
Σημειώνουμε, ότι ο μεταβιβάζων το εταιρικό μερίδιο είναι ο δικαιούχος του κέρδους ή της ωφέλειας (άρθρο 13 Ν.2238/94) και αυτός που θα επιβαρυνθεί με τον σχετικό φόρο. Αυτός συνεπώς, έχει την υποχρέωση υποβολής της δήλωσης υπεραξίας και της πληρωμής του φόρου (εκτός αν οι εταίροι συμφωνήσουν κάτι διαφορετικό μεταξύ τους).
 
Στα βιβλία της ΟΕ δεν γίνονται εγγραφές που να αφορούν την υπεραξία, δεδομένου ότι αυτή υπολογίζεται μόνο για τις ανάγκες της αυτοτελούς φορολογίας. Εξ άλλου ο φόρος όπως είπαμε, επιβαρύνει τα φυσικά πρόσωπα και δεν λογιστικοποιείται στα βιβλία της εταιρείας.
 
Σε τήρηση βιβλίων Γ’ κατηγορίας καλό είναι (κατά την άποψή μας, είναι και απαραίτητο), να εμφανισθεί η αλλαγή των κεφαλαιακών μερίδων με χρέωση και πίστωση ταυτόχρονα του λογαριασμού 40.06 Εταιρικό Κεφάλαιο και εμφάνιση των νέων εταιρικών μερίδων των εταίρων (σε τριτοβάθμια ανάλυση).Τα ποσά των κεφαλαιακών μερίδων που θα εμφανισθούν σε αυτούς του λογαριασμούς, θα διαμορφωθούν με βάση το υφιστάμενο Εταιρικό Κεφάλαιο, το οποίο δεν επηρεάζεται από την προσδιορισθείσα υπεραξία, δεδομένου ότι δεν υπάρχει μεταβολή της αξίας του Ενεργητικού (εισφορά δηλαδή περιουσιακών στοιχείων), η οποία με τη σειρά της να δημιουργήσει αντίστοιχη μεταβολή στα Κεφάλαια.
 
8.1.2008