Απαλλαγή ΦΠΑ οικοπεδούχου για Α΄ κατοικία

Από εργολάβο εταιρία ο οικοπεδούχος λαμβάνει αντιπαροχή 3 διαμερίσματα, τα οποία όμως γι΄ αυτόν και τα παιδιά του αποτελούν α΄ κατοικία. Με δεδομένο οτι η α΄ κατοικία απαλλάσσεται του Φ.Π.Α., πως αντιμετωπίζεται η περίπτωση;
 
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
 
Για τα διαμερίσματα που λαμβάνει ο οικοπεδούχος ως αντιπαροχή δεν δικαιούται σε καμία περίπτωση απαλλαγή λόγω Α΄ κατοικίας. Συγκεκριμένα όπως αναλύεται στο άρθρο της κας. Ρουσάκη στην «ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ», τεύχος Φεβρουαρίου 2007, σελίδα 161 :
 
« Απαλλάσσεται από το ΦΠΑ, σύμφωνα με την περ. λα΄ της παρ. 1 του άρθρου 22 του Κώδικα ΦΠΑ:
 
λα΄ α) η παράδοση ακινήτων (νεόδμητα ή μεταχειρισμένα με άδεια οικοδομής μέχρι 31.12.2005), εκτός από:
 
- την παράδοση που προβλέπουν οι διατάξεις του άρθρου 6 (νέες οικοδομές με άδεια μετά την 1.1.2006)
- τις παραδόσεις που προβλέπουν οι διατάξεις του άρθρου 7 παρ. 2γ.
 
β) η παράδοση ακινήτων σε δικαιούχους απαλλαγής από το φόρο μεταβίβασης κατά την απόκτηση πρώτης κατοικίας, καθώς και η παραχώρηση του δικαιώματος αποκλειστικής χρήσης επί κοινόκτητων κύριων, βοηθητικών ή ειδικών χώρων κτισμάτων ή επί κοινόκτητου τμήματος οικοπέδου που συνίσταται υπέρ των ανωτέρω ακινήτων. Η απαλλαγή αυτή από το ΦΠΑ κρίνεται οριστικά κατά το χρόνο της παράδοσης του ακινήτου.
 
[Η διάταξη της περ. β΄ τροποποιήθηκε με την παρ. 5 του άρθρου 20 του Ν 3522/2006].
 
Όπως διευκρινίζεται με την εγκύκλιο Πολ. 1083/2006 η απαλλαγή από το ΦΠΑ ισχύει για όλη την αξία της μεταβίβασης του ακινήτου που πωλείται σε δικαιούχο απαλλαγής λόγω πρώτης κατοικίας. Συνεπώς, η μεταβίβαση αυτή εμπίπτει στις διατάξεις του ΦΜΑ και για το τυχόν μεγαλύτερο του απαλλασσόμενου κατά περίπτωση ορίου καταβάλλεται ο αναλογών ΦΜΑ.
 
Διευκρινίζεται ότι σύμφωνα με τις διατάξεις περί ΦΜΑ, μπορούν να απαλλάσσονται οι συμβάσεις αγοράς, εξ ολοκλήρου και κατά πλήρη κυριότητα ακινήτου υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Κατά την ανοικοδόμηση συνεπώς κατοικίας, είτε με το σύστημα της αυτεπιστασίας είτε της αντιπαροχής για τον οικοπεδούχο δεν συνάπτεται σύμβαση αγοράς και συνεπώς δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις που θέτουν οι διατάξεις περί ΦΜΑ προκειμένου να κριθεί ο οικοπεδούχος ως δικαιούχος απαλλαγής Α΄ κατοικίας.
 
Για το λόγο αυτό δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι δικαιούται απαλλαγής από το ΦΠΑ οποιοσδήποτε κατασκευάζει κατοικία σε ιδιόκτητο οικόπεδο με οποιοδήποτε τρόπο».
 
10.10.2007