Απασχόληση πέραν του συμβατικού ωραρίου

Σύμφωνα με τον Ν.3385/2005, η εργασία μεταξύ 40-45 επί πενθημέρου απασχολήσεως θεωρείται υπερεργασία,ενώ πέραν των 45 ωρών είναι υπερωρία. Πουθενά δεν αναφέρεται το εβδομαδιαίο όριο πέραν του οποίου έχουμε κατ’εξαίρεση υπερωρία.Αν αυτές οι ώρες μερισθούν σε ημερήσια βάση τα αντίστοιχα όρια είναι 8-9 ώρες για υπερεργασία και 9-10 ώρες για υπερωρία και προφανώς πάνω από 10, κατ’ εξαίρεση υπερωρία.Το ερώτημα είναι αν για τον υπολογισμό των υπερωριών  λαμβάνεται  υπ’όψη η ημερήσια απασχόληση μόνο ή η εβδομαδιαία ή ένας συνδυασμός και των δύο. Αν π.χ. ένας υπάλληλος μια μέρα εργασθεί 9 ώρες ( άρα υπερεργασία με βάση τον ημερήσιο μισθό) και την επομένη 7 ώρες και τις λοιπές μέρες από 8 ώρες, θα έχει εργασθεί συνολικά 40 ώρες, άρα δεν θα πληρωθεί υπερωριακά βάσει του εβδομαδιαίου ορισμού προσδιορισμού των υπερωριών, αλλά θα πληρωθεί βάσει του ημερήσιου ορισμού!!Τελικά τι είναι σωστό να συμβεί; Να πληρωθεί ή όχι αυτή η μία ώρα;Και σε περίπτωση που κάποιος λόγω εξαιρετικών συνθηκών, επί πενθημέρου απασχολήσεως,εργασθεί Σάββατο ( δηλαδή 6 μέρες συνολικά) και δεν ξεπεράσει τις 40 ώρες εβδομαδιαίως πώς θα διαμορφωθούν τα αντίστοιχα ημερήσια όρια των 8 και των 9 ωρών που είχαμε προηγουμένως.Εν τέλει πώς θα προσδιορισθούν τυχόν υπερωρίες;

 

Απάντηση

 

Η υπερεργασία (άρθρο 1 Ν.3385/2005, που τροποποίησε το άρθρο 4 του Ν.2874/2000) εφαρμόζεται από τον Οκτώβριο του 2005 σε όλες τις επιχειρήσεις και αναφέρεται πάντα σε εβδομαδιαία βάση, ανεξαρτήτως του εφαρμοζόμενου συστήματος εβδομαδιαίας απασχόλησης (πενθήμερο ή εξαήμερο). Ιδιαίτερα επισημαίνουμε ότι η υπερεργασία, εξαντλείται εντός των εργάσιμων ημερών της εβδομάδας, ως εξής:

 

I. Πενθήμερη εβδομαδιαία απασχόληση

 

Εφόσον εφαρμόζεται το συμβατικό ωράριο των 40 ωρών εβδομαδιαίως, ο εργαζόμενος μπορεί να απασχολείται πέντε (5) επιπλέον ώρες την εβδομάδα, κατά την κρίση του εργοδότη. Οι ώρες αυτές είναι η 41η, 42η, 43η, 44η, και 45η.Δηλαδή 5Χ9=45 ώρες.Συνεπώς, δεν μπορεί να υπερβεί η ημερήσια απασχόληση τις 9 ώρες. Πέραν των 9 ωρών, έχουμε υπερωρία.

 

ΙΙ. Εξαήμερη εβδομαδιαία απασχόληση

 

Εδώ έχουμε υπερεργασία, εφ’όσον ο μισθωτός απασχοληθεί οκτώ (8) επιπλέον ώρες την εβδομάδα. Οι ώρες αυτές είναι από την 41η μέχρι την 48η.Δηλαδή 6Χ8=48 ώρες. Συνεπώς, δεν μπορεί να υπερβεί η ημερήσια απασχόληση τις 8 ώρες. Πέραν των 8 ωρών, έχουμε υπερωρία

 

Παρατηρήσεις

 

A) Η υπερεργασία αμοίβεται με προσαύξηση 25% επί του πράγματι καταβαλλόμενου ημερομισθίου.
Β) Αν κάποιος εργαζόμενος δεν εργάσθηκε υπερεργασιακά μία βδομάδα, (ενώ ήταν σύνηθες, στην επιχείρηση όπου εργάζεται), δεν μεταφέρονται αυτές οι ώρες σε επόμενη εβδομάδα.
Γ) Υπερεργασία έχουμε μόνο, όταν σε εβδομαδιαία βάση ο εργαζόμενος υπερβεί τις 40 ώρες εργασία και μέχρι το όριο, όπου αρχίζει η απασχόληση να χαρακτηρίζεται υπερωριακή.
Δ) Ο εργαζόμενος είναι υποχρεωμένος να εργασθεί υπερεργασιακά, αν του το ζητήσει ο εργοδότης του. Ο εργοδότης μπορεί ακόμη και να καταγγείλει την σύμβαση εργασίας, αν ο εργαζόμενος δεν προβάλλει σοβαρό λόγο για την αρνησή του, να εκτελέσει υπερεργασία.

 

Κατ’εξαίρεση υπερωρία είναι αυτή που πραγματοποιείται χωρίς να τηρηθούν οι προβλεπόμενες διατυπώσεις από τον νόμο, δηλαδή να μην αναγγελθούν  ή να μην δοθεί άδεια από την Επιθεώρηση Εργασίας. Ο όρος ‘κατ’εξαίρεση υπερωρία’ αντικατέστησε τον όρο ‘παράνομη υπερωρία’ και εφαρμόζεται από το 2005 με τον νόμο   3385. Σε περίπτωση διαπίστωσης κατ’εξαίρεση υπερωρίας, αυτή αμοίβεται με προσαύξηση 100%. Αν για παράδειγμα, ένας εργαζόμενος απασχοληθεί μία εργάσιμη ημέρα της εβδομάδας 10 ώρες (πενθήμερο) και περαιτέρω, η επιχείρηση δεν έχει ζητήσει άδεια για υπερωρίες, από την Επιθεώρηση Εργασίας, θα υπολογισθεί μία (1) ώρα ως υπερεργασία και μία (1) ώρα ως κατ’ εξαίρεση υπερωρία.

 

Εργασία κατά το Σάββατο

 

Σε ότι αφορά την εργασία κατά την ημέρα του Σαββάτου, σας παραθέτουμε τα εξής (Π.Ν.Π. της 29/12/80, η οποία κυρώθηκε με τον Ν.1157/81):
(α) Η εργασία κατά την ημέρα αυτή απαγορεύεται και μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με άδεια από την Επιθεώρηση Εργασίας.Σ’αυτή την περίπτωση, πρέπει να υπάρχει ειδικός λόγος (για να δοθεί η άδεια), ενώ καταβάλλεται το σύνηθες ημερομίσθιο (χωρίς προσαύξηση).
(β) Οι ώρες που, πιθανόν, θα εργασθεί ο μισθωτός κατά το Σάββατο (σε πενθήμερη εβδομαδιαία απασχόληση), δεν προστίθενται και δεν επηρεάζουν τις ώρες της απασχόλησης στις προηγούμενες πεντε (5) ημέρες της εβδομάδας. Συνεπώς, το πενθήμερο είναι αυτοτελές.
(γ) Αν ο εργαζόμενος απασχοληθεί κατά το Σάββατο περισσότερες ώρες από το νόμιμο ημερήσιο ωράριο (δηλαδή, περισσότερες των 7 ή των 8 ωρών), υπολογίζονται υπερωρίες.

 

24.9.2007