Ηλεκτρονικό εμπόριο

Το θέμα ηλεκτρονικου εμπορίου πώς αντιμετωπίζεται λογιστικα (ΚΒΣ, ΦΠΑ,Φορολογία Εισοδήματος);
 
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
 
Το ηλεκτρονικό εμπόριο και η λογιστική και φορολογική αντιμετώπισή του συνιστά ένα μεγάλο θέμα και θα προσπαθήσουμε να εντοπίσουμε τα κύρια σημεία του στην απάντησή μας.
 
1.Ορισμός
 
Μία προσπάθεια ορισμού των υπηρεσιών ηλεκτρονικού εμπορίου δίνεται στην παρ.3 του άρθρου 14 του κώδικα ΦΠΑ. Συγκεκριμένα στην περίπτωση ια ο Κ.Ν.2859/2000 χαρακτηρίζει ως υπηρεσίες παρεχόμενες ηλεκτρονικά: την δημιουργία και φιλοξενία ιστοσελίδων, την εξ αποστάσεως συντήρηση προγραμμάτων και εξοπλισμού, παροχή λογισμικού και την ενημέρωσή του, παροχή εικόνων, κειμένων, πληροφοριών και τη διάθεση βάσεων δεδομένων, παροχή μουσικής, ταινιών και παιχνιδιών συμπεριλαμβανομένων και κάθε είδους τυχερών παιγνιδιών, καθώς και πολιτικών, πολιτιστικών, καλλιτεχνικών, αθλητικών, επιστημονικών ή ψυχαγωγικών εκπομπών ή εκδηλώσεων και την παροχή διδασκαλίας εξ αποστάσεως. Μόνη η επικοινωνία μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου μεταξύ παρέχοντος και λήπτη υπηρεσίας δεν αρκεί για να θεωρηθεί η υπηρεσία αυτή ως υπηρεσία που παρέχεται ηλεκτρονικά.
 
Παραδείγματα:
 
Α. Η πώληση από εταιρεία προγραμμάτων λογισμικού μέσω ΙΝΤΕΡΝΕΤ συνιστά ηλεκτρονικά παρεχόμενη υπηρεσία
 
Β. Η διδασκαλία εξ΄ αποστάσεως (e-learning) μέσω ΙΝΤΕΡΝΕΤ συνιστά επίσης  ηλεκτρονικά παρεχόμενη υπηρεσία.
 
Γ. Η λήψη όμως από εταιρεία παραγγελίας μέσω ΙΝΤΕΡΝΕΤ από πελάτη της για την πώληση για παράδειγμα σε αυτόν ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή δεν συνιστά ηλεκτρονική υπηρεσία αλλά κανονική πώληση εμπορεύματος.
 
2. Τόπος παροχής της υπηρεσίας για την φορολόγηση του ΦΠΑ.
 
Κατ΄ αρχήν πρέπει να διευκρινίσουμε ότι όταν η παροχή μίας υπηρεσίας απαλλάσσεται από το Φ.Π.Α. με βάση τις γενικές διατάξεις, η υπηρεσία αυτή εξακoλoυθεί να απαλλάσσεται από το Φ.Π.Α. και στην περίπτωση που αποτελεί ηλεκτρονικά παρεχόμενη υπηρεσία
 
Στη συνέχεια πέρα από τον γενικό κανόνα της παρ.1 του άρθρου 14 του κώδικα ΦΠΑ σύμφωνα με την οποία «η παροχή υπηρεσιών θεωρείται ότι πραγματοποιείται στην Ελλάδα, εφόσον κατά το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης αυτός που παρέχει τις υπηρεσίες έχει στο εσωτερικό της χώρας την έδρα της οικονομικής του δραστηριότητας ή τη μόνιμη εγκατάστασή του από την οποία παρέχονται οι υπηρεσίες ή, αν δεν υπάρχει έδρα ή μόνιμη εγκατάσταση, την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή του», κατ? εξαίρεση στις υπηρεσίες που παρέχονται ηλεκτρονικά μεταξύ Ελλάδας και άλλου κράτους μέλους της κοινότητας και μεταξύ Ελλάδας και τρίτης χώρας, ισχύουν τα εξής:
 
Α. Μεταξύ Ελλάδας και άλλου κράτους μέλους της Κοινότητας
 
αα) Οι υπηρεσίες  φορολογούνται στην Ελλάδα όταν:
 
- παρέχονται από εγκατεστημένο σε άλλο κράτος μέλος σε λήπτη υποκείμενο στο φόρο εγκατεστημένο στην Ελλάδα.
- παρέχονται από υποκείμενο στο φόρο εγκατεστημένο στην Ελλάδα σε λήπτη μη υποκείμενο στο φόρο πρόσωπο εγκατεστημένο σε άλλο κράτος μέλος
 
αβ). Δεν φορολογούνται στην Ελλάδα όταν:
 
- παρέχονται από υποκείμενο στο, φόρο εγκατεστημένο στην Ελλάδα σε λήπτη υποκείμενο στο φόρο σε άλλο κράτος μέλος
- παρέχονται από υποκείμενο στο φόρο εγκατεστημένο σε άλλο κράτος μέλος σε μη υποκείμενα στο φόρο πρόσωπα εγκατεστημένο στην Ελλάδα.
 
Β. Μεταξύ Ελλάδας και τρίτης χώρας
 
βα). Φορολογούνται στην Ελλάδα όταν:
 
- παρέχονται από υποκείμενο εγκατεστημένο σε τρίτη χώρα σε οποιοδήποτε λήπτη (υποκείμενο ή μη ) εγκατεστημένο στην Ελλάδα
 
ββ). Δεν φορολογούνται στην Ελλάδα όταν:
 
- παρέχονται από υποκείμενο εγκατεστημένο στην Ελλάδα σε οποιοδήποτε λήπτη (υποκείμενο ή μη ) εγκατεστημένο σε τρίτη χώρα.
 
Παραδείγματα.
 
Εταιρεία εγκατεστημένη στην Ελλάδα κάτοχος κοινοτικού ΑΦΜ (πραγματοποιεί δηλαδή ενδοκοινοτικές συναλλαγές) αγοράζει από Γερμανική εταιρεία λογισμικό μέσω ΙΝΤΕΡΝΕΤ. Στην περίπτωση αυτή τόπος παροχής της υπηρεσίας είναι η Ελλάδα. Δηλαδή πρακτικά η Ελληνική εταιρεία δεν καταβάλλει ΦΠΑ στον Γερμανό αγοραστή και ακολουθεί τη γνωστή διαδικασία χρεωπίστωσης του ΦΠΑ όπως στις υπόλοιπες ενδοκοινοτικές λήψεις υπηρεσιών.
 
Ελληνική εταιρεία πωλεί μέσω ΙΝΤΕΡΝΕΤ αρχεία μουσικής σε ιδιώτη στη Γαλλία. Τόπος φορολογίας είναι η Ελλάδα. Δηλαδή πρακτικά η εταιρεία θα εισπράξει ΦΠΑ 19% από τον αγοραστή.
 
Η ίδια εταιρεία πωλεί το ίδιο προϊόν σε εταιρεία στη Γαλλία, κάτοχο ΑΦΜ/ΦΠΑ. Τόπος φορολογίας είναι η Γαλλία. Δηλαδή πρακτικά η Ελληνική εταιρεία δεν εισπράττει το ΦΠΑ.
 
Η ίδια εταιρεία πωλεί το ίδιο προϊόν σε ιδιώτη στην Αυστραλία. Τόπος φορολογίας δεν είναι η Ελλάδα.
 
Ελληνική εταιρεία αγοράζει λογισμικό μέσω διαδικτύου από εταιρεία στην Ινδία. Τόπος φορολογίας είναι η Ελλάδα και υπόχρεη για την απόδοση του ΦΠΑ είναι η Ινδική εταιρεία. (Ο φόρος αποδίδεται μέσω ειδικής διαδικασίας που ισχύει για όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, ηλεκτρονικά).
 
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με θέματα ΦΠΑ στις ηλεκτρονικές συναλλαγές χρήσιμη είναι η ΠΟΛ.1144/29.12.2003: Κοινοποίηση των διατάξεων των άρθρων 3 έως και 7 του Ν.3193/2003 (ΦΕΚ 266 Α/20-11-2003).
 
3.Ειδικά θέματα του ΚΒΣ
 
Οι υπηρεσίες ηλεκτρονικού εμπορίου δημιουργούν ορισμένα θέματα και ως προς τον Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, ειδικά όσον αφορά την παροχή υπηρεσιών σε ιδιώτες. Για τα θέματα αυτά σας παραπέμπουμε στο άρθρο του τμηματάρχη της διεύθυνσης ΚΒΣ του Υπουργείου Οικονομικών, κ. Αγκιναρασταχάκη στο τεύχος Μαρτίου του περιοδικού, σελίδα 314.
 
 
8.5.2007