Γνήσια και μη γνήσια ετοιμότητα προς εργασία
ΑΠ 22/2018 Τμ. Β1ʼ Πολιτικό
Όταν ο εργαζόμενος οφείλει να βρίσκεται σε ορισμένο τόπο (της επιχείρησης ή και εκτός αυτής, από όπου, πάντως, μόλις κληθεί, πρέπει να έχει τη δυνατότητα να προσέλθει άμεσα στον τόπο εργασίας) και για συγκεκριμένο χρόνο, διατηρώντας τις πνευματικές και σωματικές του δυνάμεις σε ένταση, ώστε να είναι σε θέση να προσφέρει τις υπηρεσίες του αμέσως, μόλις απαιτηθούν από τον εργοδότη ή τις περιστάσεις, τότε πρόκειται για σύμβαση γνήσιας ετοιμότητας προς εργασία, στην οποία εφαρμόζονται όλες οι διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας και, ειδικότερα, αυτές για τα ελάχιστα όρια αμοιβής και τις προσαυξήσεις ή αποζημιώσεις της νυχτερινής, υπερωριακής ή άλλης εργασίας σε ημέρα Κυριακή, αργίας ή ανάπαυσης. Σύμβαση μη γνήσιας ετοιμότητας, αντίθετα, υπάρχει όταν ο εργαζόμενος αναλαμβάνει την υποχρέωση να περιορίσει μόνο κατά ένα μέρος την ελευθερία των κινήσεών του υπέρ του εργοδότη, ώστε να δύναται να προσφέρει την εργασία του οποτεδήποτε του ζητηθεί, διατηρώντας παράλληλα την ευχέρεια να αναπαύεται ή να βρίσκεται μακριά από τον τόπο εργασίας, επιδιδόμενος, ενδεχομένως, σε άλλες ασχολίες. Στην περίπτωση αυτή, δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις για τα ελάχιστα όρια αμοιβής και τις προσαυξήσεις ή αποζημιώσεις της νυχτερινής, υπερωριακής ή άλλης εργασίας κατά τις Κυριακές ή αργίες, αλλά οφείλεται μόνο ο μισθός που συμφωνήθηκε ή, άλλως, ο συνηθισμένος μισθός. Στο πλαίσιο της ελευθερίας των συμβάσεων είναι δυνατό να υπάρξουν και ενδιάμεσες «βαθμίδες ετοιμότητας», ανάλογα με την ένταση της απαιτούμενης εγρήγορσης του μισθωτού και ανάλογα υπολογίζονται και οι αποδοχές του μισθωτού. Η κρίση του δικαστηρίου της ουσίας ως προς το εάν πρόκειται για γνήσια ή μη γνήσια ετοιμότητα προς εργασία ή για κάποια ενδιάμεση μορφή εξαρτάται μεν από το αποδεικτικό του πόρισμα, αλλά υπόκειται σε αναιρετικό έλεγχο ως προς την ορθότητα της υπαγωγής του εν λόγω πορίσματος σε κάποια από τις ως άνω μορφές ετοιμότητας.