Χρόνος αναγνώρισης ζημιάς από επισφάλεια πελάτη

Τελεσίδικη δικαστική απόφαση το 2014, δεν αξιοποιήθηκε φορολογικά (συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις). Μπορεί να αναγνωριστεί σήμερα; λόγω της μη παρέλευσης της πενταετίας κατά την οποία αναγνωρίζεται η μεταφορά των ζημιών; Αν ναι, θα εγγραφεί σαν ζημία στην τρέχουσα χρήση, ή θα τροποποιηθεί η χρήση του 2013 που είναι το έτος απόφασης;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ:

Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 4, του άρθρου 26, του ΚΦΕ, απαίτηση δύναται να διαγραφεί για φορολογικούς σκοπούς μόνον εφόσον πληρούνται σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:

α) έχει προηγουμένως εγγραφεί ποσό που αντιστοιχεί στην οφειλή ως έσοδο,

β) έχει προηγουμένως διαγραφεί από τα βιβλία του φορολογούμενου και

γ) έχουν αναληφθεί όλες οι κατά νόμο ενέργειες για την είσπραξη της απαίτησης.

Ειδικότερα, όσον αφορά στην τρίτη προϋπόθεση (Πολ. 1056/2015) με την οποία απαιτείται να έχουν αναληφθεί όλες οι κατά νόμο ενέργειες για την είσπραξη της απαίτησης, διευκρινίζεται ότι με αυτές πρέπει να αποδεικνύεται ότι η σχετική απαίτηση είναι ανεπίδεκτη είσπραξης, δηλαδή ότι ο οφειλέτης είναι πράγματι αφερέγγυος. Η αφερεγγυότητά του μπορεί να αποδεικνύεται ενδεικτικά από τα ακόλουθα:

α) τελεσίδικη απόφαση δικαστηρίου με την οποία να υποχρεώνεται ο οφειλέτης σε εξόφληση,

β) πιστοποιητικό υποθηκοφυλακείου από το οποίο να προκύπτει, κατά περίπτωση, η μη ύπαρξη περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη ή τα υπάρχοντα τοιαύτα με τα τυχόν βάρη τους,

γ) σε περίπτωση διενέργειας πλειστηριασμού σε βάρος της περιουσίας του οφειλέτη, είτε κατά τη διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης είτε συνεπεία μη επιτεύξεως πτωχευτικού συμβιβασμού, αντίγραφο του πίνακα κατάταξης ή διανομής από συμβολαιογράφο που ορίστηκε για τον πλειστηριασμό της περιουσίας του οφειλέτη, από τον οποίο να προκύπτει η μη ικανοποίηση του δανειστή από το εκπλειστηρίασμα,

δ) τη συμφωνία εξυγίανσης που επικυρώνεται από το πτωχευτικό δικαστήριο σύμφωνα με το έκτο Κεφάλαιο του Πτωχευτικού Κώδικα (Ν.3588/2007), με την οποία προβλέπεται, μεταξύ άλλων, και η μείωση των απαιτήσεων των πιστωτών έναντι της επιχείρησης (προπτωχευτική διαδικασία),

ε) σε περίπτωση επιχείρησης που κηρύσσεται σε κατάσταση πτώχευσης και από τους επίσημους ισολογισμούς της προκύπτει ότι η επιχείρηση αυτή δεν έχει περιουσιακά στοιχεία (ακίνητα, πάγια, χρεόγραφα κλπ.) για να ικανοποιήσει τους οφειλέτες της. Στην περίπτωση αυτή δεν απαιτείται να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία της πτώχευσης. Επομένως, η κήρυξη του οφειλέτη σε κατάσταση πτώχευσης λόγω παύσης πληρωμών δεν επιφέρει από μόνη της απόσβεση της απαίτησης.

στ) σε περίπτωση διακοπής εργασιών κεφαλαιουχικών εταιρειών[1].

Περαιτέρω, με βάση τις οδηγίες της Πολ. 1113/2015, η οποία ερμηνεύει τα άρθρα 22 και 23, του ΚΦΕ, ορίζεται ότι οι επιχειρηματικές δαπάνες εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα του φορολογικού έτους το οποίο αφορούν, με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 23 (π.χ. χρόνος έκπτωσης ασφαλιστικών εισφορών, κ.λπ.). Οι δαπάνες των οποίων τα δικαιολογητικά εκδίδονται ή λαμβάνονται έως την ημερομηνία κλεισίματος του ισολογισμού και αφορούν την κλειόμενη χρήση επίσης εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα του έτους που αφορούν.

Επισημαίνεται, ότι τα ανωτέρω συνιστούν τον γενικό κανόνα έκπτωσης των δαπανών, καθόσον κάθε δαπάνη πρέπει να εξετάζεται ως ξεχωριστή περίπτωση, από την αρμόδια ελεγκτική αρχή, με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αυτής.

Σύμφωνα με τα ανωτέρω, θεωρούμε ότι εφόσον οι προϋποθέσεις διαγραφής επισφαλούς απαίτησης, πληρούνταν το έτος 2014 και η εταιρεία δεν προέβη στη σχετική διαγραφή, δύναται να ασκήσει το εν λόγω δικαίωμα έκπτωσης, με την υποβολή τροποποιητικής δήλωσης. Εναλλακτικά, η εταιρεία δύναται να προβεί στο σχηματισμό ισόποσης πρόβλεψης επισφαλούς απαίτησης εντός του τρέχοντος έτους, η οποία αναγνωρίζεται φορολογικά με βάση τις διατάξεις της περίπτωσης β, της παραγράφου 1, του άρθρου 26, του ΚΦΕ, βασιζόμενη (αποκλειστικά) σε ενέργειες που έχουν αναληφθεί προς διασφάλιση του δικαιώματος είσπραξης εντός του οικείου φορολογικού έτους.