Ανάλωση κεφαλαίου – τεκμήρια και μεταφορά ζημιάς από ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα

Ατομική επιχείρηση το 2016 έχει ζημιές 30.000 ευρώ. Ο επιχειρηματίας έχει τεκμήρια 5.000 ευρώ και δεν έχει ανάλωση.

1) Μπορεί να καλύψει τα τεκμήριά του με δωρεά από τον πατέρα του και ποιο ποσό πρέπει να είναι η δωρεά: τα 5.000 των τεκμηρίων ή τα 30.000 της ζημιάς;

2) Σε περίπτωση δωρεάς από τον πατέρα του, όπου θα καλύψει τα τεκμήριά του, οπότε δεν θα φορολογηθεί τεκμαρτά, μπορεί να μεταφέρει την ζημιά στην επόμενη χρήση;

(Βάσει άρθρου 34  Ν 4172/2013 μπορεί να μεταφέρει τη ζημιά μόνο εάν ο φορολογούμενος καλύψει τα τεκμήρια με ανάλωση κεφαλαίου και δεν φορολογηθεί με βάση τις δαπάνες). Ισχύει το ίδιο και για τη δωρεά;


Απάντηση:

Σύμφωνα με το άρθρο 34 του ΚΦΕ (διαφορά εισοδήματος και υπολογισμός του φόρου αυτής), η διαφορά που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού (αντικειμενικές δαπάνες και υπηρεσίες και δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων) και του συνολικού πραγματικού εισοδήματος, η οποία διαφορά προστίθεται στο φορολογητέο εισόδημα, προσδιορίζεται από τη Φορολογική Διοίκηση εντός του ίδιου φορολογικού έτους, κατά περίπτωση, είτε ως εισόδημα από μισθωτή εργασία, είτε ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα και φορολογείται αναλόγως.

Ωστόσο, η Φορολογική Διοίκηση, στο πλαίσιο των ανωτέρω, υποχρεούται να λάβει υπόψη τα αναγραφόμενα στη δήλωση χρηματικά ποσά, που περιορίζουν ή απαλείφουν την διαφορά μεταξύ τεκμηρίων και πραγματικών εισοδημάτων, τα οποία ποσά πρέπει να αποδεικνύονται από νόμιμα παραστατικά στοιχεία. Σε κάθε περίπτωση, ο φορολογούμενος είναι αυτός που φέρει ακέραιο το βάρος της απόδειξης, έναντι της φορολογικής αρχής, για την επίκληση των συγκεκριμένων ποσών. Μεταξύ αυτών των ποσών ευρίσκονται και οι χρηματικές δωρεές ή γονικές παροχές, εφόσον όμως η οικεία φορολογική δήλωση δωρεάς ή γονικής παροχής, έχει υποβληθεί μέχρι την λήξη του έτους στο οποίο πραγματοποιήθηκε η σχετική δαπάνη.

Ακολούθως, προβλέπεται και η επίκληση (ανάλωση) κεφαλαίου, δηλαδή εισοδημάτων ή άλλων ποσών που αποδεδειγμένα έχουν φορολογηθεί κατά τα προηγούμενα έτη, ή έχουν νομίμως απαλλαγεί από τον φόρο. Ο νομοθέτης περιγράφει ακριβώς τον τρόπο με τον οποίο προσδιορίζεται το ως άνω κεφάλαιο, ώστε η επίκληση να στηρίζεται σε πραγματικά στοιχεία, ειδικώς δε μετά την ηλεκτρονική επέκταση του συστήματος taxis net και την αξιοποίηση των πληροφοριών για εισοδήματα κ.λπ. προηγουμένων ετών, η όλη διαδικασία αυτοελέγχεται, βάσει των αναγραφομένων ποσών, κάθε φορά, στην φορολογική δήλωση.

Σχετικώς με το ερώτημά σας, στην παρ. 3 του σχολιαζόμενου άρθρου 34 του ΚΦΕ αναφέρεται ότι, για τον προσδιορισμό του αποτελέσματος από επιχειρηματική δραστηριότητα σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου αυτού, η ζημία του ίδιου φορολογικού έτους ή και των προηγούμενων ετών, δεν εκπίπτει, μηδενίζεται και δεν μεταφέρεται για συμψηφισμό στα επόμενα φορολογικά έτη. Η Φορολογική Διοίκηση ερμηνεύοντας τις διατάξεις αυτές, της παραγράφου 3 του άρθρου 34, με την Πολ. 1076/26.3.2015, διατυπώνει την άποψη ότι:  «εάν κατά το κρίσιμο φορολογικό έτος, για έναν φορολογούμενο προέκυψε ζημία που προέρχεται από ατομική επιχείρηση και ο φορολογούμενος αυτός έχει πραγματοποιήσει δαπάνες των άρθρων 31 και 32, τότε η ζημιά του φορολογούμενου μηδενίζεται και ο ίδιος φορολογείται με βάση την συνολικές του δαπάνες ενώ η ζημιά δεν μεταφέρεται για συμψηφισμό στα επόμενα έτη. Αντίθετα, αν ο φορολογούμενος καλύψει το τεκμαρτό του εισόδημα με ανάλωση κεφαλαίου προηγουμένων ετών, οπότε και δεν θα φορολογηθεί με βάση τις δαπάνες, θα μπορέσει να μεταφέρει τη ζημιά του στο επόμενο έτος».

Κατά την γνώμη μας, η κάλυψη του τεκμαρτού εισοδήματος, δηλαδή των 5.000 ευρώ του ερωτήματος (όχι του ποσού της ζημιάς) μπορεί να γίνει με  οποιοδήποτε από τα χρηματικά ποσά που αναφέρονται στην παρ. 2 του άρθρου 34 (συνεπώς και με την λήψη δωρεάς) και όχι μόνο με την επίκληση της ανάλωσης κεφαλαίου της περ. ζ, παρ. 2 του ίδιου ως άνω άρθρου. Η κάλυψη θα πρέπει να γίνει σε ποσοστό 100%, δηλαδή να μην υπάρχει προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων.  

Εκτιμούμε ότι η αναφορά της ως άνω Πολ. μόνο στην ανάλωση κεφαλαίου για την κάλυψη του τεκμαρτού εισοδήματος, έχει ενδεικτικό χαρακτήρα.