Ο νέος αναπτυξιακός νόμος

Στις 22/6/2016 δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ Α’ 117), ο νέος αναπτυξιακός νόμος και έλαβε αριθμό 4399/2016, με τίτλο: «Θεσμικό πλαίσιο για τη σύσταση καθεστώτων Ενισχύσεων Ιδιωτικών Επενδύσεων για την περιφερειακή και οικονομική ανάπτυξη της χώρας - Σύσταση Αναπτυξιακού Συμβουλίου και άλλες διατάξεις». Άλλος  ένας αναπτυξιακός νόμος, με επίδοξους στόχους για την επιτάχυνση (;) της ανάκαμψης της πολύπαθης Ελληνικής Οικονομίας. Μια «ανάκαμψη» που μόνον, ως όρος δυστυχώς, υπάρχει στο λεξιλόγιό μας, χωρίς να είναι εμφανή εκείνα τα δείγματα που θα οδηγήσουν σε θετική αλλαγή του επενδυτικού κλίματος στην χώρα μας.

Σε κάθε περίπτωση, αυτό που παρατηρεί κάποιος κατά την πρώτη ανάγνωση των διατάξεων του νόμου, είναι αφενός μεν,  η σύσταση καθεστώτων ενισχύσεων και αφετέρου η σύσταση αναπτυξιακού συμβουλίου. Κοντολογίς, ενισχύσεις και αναπτυξιακές παροχές, αλλά με αναπτυξιακό σύμβουλο, ο οποίος προφανώς θα είναι ένας κρατικός φορέας που θα επιλέγει τις προτάσεις των δυνάμει ιδιωτών επενδυτών.

Προβλέπεται περαιτέρω, η σύσταση τεσσάρων βασικών καθεστώτων ενίσχυσης ιδιωτικών επενδύσεων και επισπεύδεται ο καθορισμός τους, με στόχο την ενεργοποίηση του χρονοδιαγράμματος υποβολής των αιτήσεων για την υπαγωγή επενδυτικών προτάσεων σε αυτά, σε άμεσο χρόνο (ενδεχομένως και εντός της τρέχουσας εβδομάδας).

Τα τέσσερα βασικά καθεστώτα ενίσχυσης ιδιωτικών επενδύσεων είναι τα παρακάτω:

(α)  «Γενική επιχειρηματικότητα»,

(β) «Νέες ανεξάρτητες ΜΜΕ»,

(γ) «Ενισχύσεις καινοτομικού χαρακτήρα» και

(δ) «Επενδύσεις μείζονος μεγέθους».

Σύμφωνα, με Δελτίο Τύπου (5/10/2016) του Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, για τα καθεστώτα «Γενική επιχειρηματικότητα» και «Νέες ανεξάρτητες ΜΜΕ», η προθεσμία λήγει στις 30 Νοεμβρίου 2016, ενώ για τα άλλα δύο, «Ενισχύσεις καινοτομικού χαρακτήρα» και «Επενδύσεις Μείζονος Μεγέθους», λήγει στις 28 Απριλίου 2017. Ωστόσο, προβλέπεται επαναπροκήρυξη του χρόνου υποβολής των αιτήσεων, μετά την λήξη του ανωτέρω κύκλου, για μεν τα δύο πρώτα καθεστώτα,  τον Μάρτιο του επόμενου έτους 2017, για δε τα άλλα δύο, τον Μάιο του ιδίου έτους (2017).

Δικαιούχοι των ενισχύσεων των ως άνω καθεστώτων του νόμου είναι κάθε επιχείρηση ή οντότητα που είναι εγκατεστημένη ή έχει υποκατάστημα στην Ελληνική Επικράτεια κατά την χρονική στιγμή έναρξης εργασιών του επενδυτικού σχεδίου και έχει μία από τις ακόλουθες μορφές (άρθρο 6):

      α. Ατομική επιχείρηση

      β. Εμπορική εταιρεία (ΟΕ, ΕΕ, ΕΠΕ, ΙΚΕ, ΑΕ)

      γ. Συνεταιρισμός,

      δ. Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις, Αγροτικοί Συνεταιρισμοί, Ομάδες

            Παραγωγών, Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις,

      ε. Υπό ίδρυση ή υπό συγχώνευση εταιρείες, με την υποχρέωση να έχουν

            ολοκληρώσει τις διαδικασίες δημοσιότητας (ΓΕΜΗ) πριν την έναρξη εργασιών του

            επενδυτικού σχεδίου,

     στ. Επιχειρήσεις που λειτουργούν με τη μορφή κοινοπραξίας με την προϋπόθεση

            καταχώρισής τους στο ΓΕΜΗ,

      ζ. Δημόσιες και δημοτικές επιχειρήσεις και θυγατρικές τους, εφόσον:

           -  δεν τους έχει ανατεθεί η εξυπηρέτηση δημόσιου σκοπού,

           - δεν έχει ανατεθεί από το κράτος αποκλειστικά σε αυτούς η προσφορά

            Υπηρεσιών,

          -  δεν επιχορηγείται η λειτουργία τους με δημόσιους πόρους. 

 

Ας δούμε ποια είναι τα χαρακτηριστικά των τεσσάρων ως άνω βασικών καθεστώτων, αφού σημειώσουμε ότι σε αυτά υπάγονται τα επενδυτικά σχέδια όπως αναλυτικά παρουσιάζονται στο άρθρο 7 του αναπτυξιακού νόμου.

(Α) ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ:

Δικαιούχοι των ενισχύσεων του καθεστώτος αυτού, είναι οι επιχειρήσεις που ορίζονται ως άνω (άρθρο 6).

(Β) ΝΕΕΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ ΜΜΕ:

Δικαιούχοι των ενισχύσεων αυτού του καθεστώτος είναι οι Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜΜΕ) που χαρακτηρίζονται ως νέες. Για τις ανάγκες εφαρμογής των διατάξεων του νόμου, «νέες ΜΜΕ» λογίζονται οι υπό σύσταση ή νεοσύστατες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, εφόσον κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής δεν έχει παρέλθει επταετία από την ημερομηνία καταχώρισής τους στο ΓΕΜΗ και δεν έχουν συσταθεί μέσω συγχώνευσης, εκτός εάν η κάθε μία από τις συγχωνευθείσες εμπίπτει στον περιορισμό της επταετίας. Δικαιούχοι ένταξης σε αυτό το καθεστώς είναι, επιπλέον, οι νέες ΜΜΕ στην εταιρική σύνθεση των οποίων μετέχουν και φυσικά πρόσωπα που διατηρούν μικρή ατομική επιχείρηση, εφόσον η τελευταία δεν είναι συνδεδεμένη ή συνεργαζόμενη με άλλες επιχειρήσεις.

(Γ) ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΓΙΑ ΜΜΕ:

Δικαιούχοι του καθεστώτος αυτού είναι οι Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜΜΕ), με το χαρακτηριστικό όμως, τα υπαγόμενα επενδυτικά σχέδια να αφορούν στην ανάπτυξη τεχνολογίας ή και στην, δια της τεχνολογικής ανάπτυξης, παροχή υπηρεσιών, παραγωγή καινοτόμων προϊόντων ή στην εισαγωγή διαδικαστικών ή οργανωτικών καινοτομιών. Τα ανωτέρω σχέδια πρέπει να πληρούν μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

α) Να αξιοποιούν αποτελέσματα έρευνας και ανάπτυξης, εφόσον αποδεικνύεται η συνάφεια των ερευνητικών αποτελεσμάτων και του παραγόμενου προϊόντος ή της παρεχόμενης υπηρεσίας και η επένδυση να συνίσταται στην εμπορική εκμετάλλευση του παραχθέντος ερευνητικού αποτελέσματος.

β) Να επιδιώκουν τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό τους με την χρήση διαδικαστικών και οργανωτικών καινοτομιών, με έργα και προγράμματα ανάπτυξης και αξιοποίηση εξειδικευμένου επιστημονικού και ερευνητικού δυναμικού.

γ) Να αποσκοπούν στην εφαρμοσμένη χρήση της γνώσης για την δημιουργία νέων ή βελτιωμένων προϊόντων, διαδικασιών και υπηρεσιών, που θα τυγχάνουν άμεσης παραγωγικής και εμπορικής αποδοχής.

(Δ) ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΜΕΓΕΘΟΥΣ:

Δικαιούχοι των ενισχύσεων του καθεστώτος αυτού είναι επίσης οι επιχειρήσεις που ορίζονται ως άνω στο άρθρο 6, με τις παρακάτω όμως προϋποθέσεις: 

α) Το συνολικό επιλέξιμο κόστος της επένδυσης να  υπερβαίνει τα είκοσι (20) εκατομμύρια ευρώ,

β) Το επενδυτικό σχέδιο δημιουργεί τουλάχιστον δύο (2) θέσεις εργασίας ανά ένα (1) εκατομμύριο ευρώ επιλέξιμου κόστους επένδυσης.


Ως επιλέξιμες δαπάνες των επενδυτικών σχεδίων για την εφαρμογή των τεσσάρων καθεστώτων ενισχύσεων νοούνται οι παρακάτω:

α. οι επενδυτικές δαπάνες σε ενσώματα στοιχεία ενεργητικού (σ.σ.: τα ΕΛΠ, αναφέρονται σε ενσώματα πάγια)

β. οι επενδυτικές δαπάνες σε άυλα στοιχεία ενεργητικού (ως άυλο περιουσιακό στοιχείο, σύμφωνα με τα ΕΛΠ, ορίζεται ένα εξατομικεύσιμο και μη νομισματικό στοιχείο, χωρίς υλική υπόσταση).

γ. το μισθολογικό κόστος των νέων θέσεων εργασίας που δημιουργούνται ως αποτέλεσμα της υλοποίησης του επενδυτικού σχεδίου υπολογιζόμενο για περίοδο δύο (2) ετών από την δημιουργία κάθε θέσης. Το ως άνω μισθολογικό κόστος αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη μόνο αυτοτελώς και όχι σε συνδυασμό με τις παραπάνω περιπτώσεις α΄ και β΄. Δείτε το άρθρο 8 του νόμου για αναλυτική ενημέρωση.

Σε ότι αφορά τα είδη των ενισχύσεων, αυτά είναι τα ακόλουθα:

α. Φορολογική απαλλαγή που συνίσταται στην απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρου κερδών, τα οποία προκύπτουν με βάση τη φορολογική νομοθεσία, από το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης, αφαιρουμένου του φόρου του νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας που αναλογεί στα κέρδη που διανέμονται ή αναλαμβάνονται από τους εταίρους. Το ποσό της φορολογικής απαλλαγής υπολογίζεται ως ποσοστό επί της αξίας των ενισχυόμενων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου ή και της αξίας του καινούργιου μηχανολογικού και ενδεχομένως λοιπού εξοπλισμού που αποκτάται με χρηματοδοτική μίσθωση και συνιστά ισόποσο αποθεματικό.

β. Επιχορήγηση, η οποία συνίσταται στη δωρεάν παροχή από το Δημόσιο χρηματικού ποσού για την κάλυψη τμήματος των ενισχυόμενων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου και προσδιορίζεται ως ποσοστό αυτών,

γ. Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης, η οποία συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο τμήματος των καταβαλλόμενων δόσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης που συνάπτεται για την απόκτηση καινούργιου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού και προσδιορίζεται ως ποσοστό επί της αξίας απόκτησης αυτών που εμπεριέχεται στις καταβαλλόμενες δόσεις.  

δ. Επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης, η οποία συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο μέρους του μισθολογικού κόστους  των νέων θέσεων εργασίας που δημιουργούνται και συνδέονται με το επενδυτικό σχέδιο και οι οποίες δεν λαμβάνουν καμία άλλη κρατική ενίσχυση,

ε. Σταθεροποίηση του συντελεστή φορολογίας εισοδήματος (φορολογικό σύστημα), 

στ. Χρηματοδότηση του επιχειρηματικού κινδύνου μέσω ταμείου συμμετοχών,   με τα εξής είδη:

ίδια κεφάλαια ή οιονεί ίδια κεφάλαια ή επενδυτική χορηγία για την παροχή επενδύσεων χρηματοδότησης επιχειρηματικού κινδύνου άμεσα ή έμμεσα σε επιλέξιμες επιχειρήσεις, δάνεια για την παροχή επενδύσεων χρηματοδότησης επιχειρηματικού κινδύνου άμεσα ή έμμεσα σε επιλέξιμες επιχειρήσεις.

Θα επανέλθουμε στο ζήτημα του νέου αναπτυξιακού νόμου για να εξετάσουμε, τόσο τα κίνητρα που θα ωθήσουν τις επιχειρήσεις να αναλάβουν νέες παραγωγικές δραστηριότητες, προφανώς με στόχο την επίτευξη κέρδους, όσο και  το μέγεθος της πραγματικής ωφέλειας που εκτιμάται ότι θα προκύψει στον ιδιωτικό τομέα, με άμεση ευεργετική συνέπεια (ας ελπίσουμε) και στην απασχόληση.

Ενδιαφέρον επίσης είναι, να εξετασθούν και αναλυθούν τα θέματα που αφορούν στην διαδικασία επιλογής των επενδυτών από το αναπτυξιακό συμβούλιο.

Νίκος Σγουρινάκης