ΙΚΕ, με ζημιές 2014-15, εμφανίζει στον ισολογισμό 31.12.14 ίδια κεφάλαια :
- Κεφάλαιο…………………………………………………………………………………………………………….18.000
- Τακτ. Αποθεματικό………………………………………………………………………………………………..6.000
- Αποθεματικά φορολογηθέντα κατ ειδικό τρόπο (τόκοι προ 2002)………………………..3.000
- Ζημιές εις νέον……………………………………………………………………………………………………-21.000
Δηλ. υπόλοιπο ιδίων κεφαλαίων…………………………………………………………………………. + 6.000
Υποχρεούται σε αύξηση κεφαλαίου; Αν ναι, μπορεί να κεφαλαιοποιήσει ή να δημιουργήσει φορολογηθέντα ειδικά/έκτακτα αποθεματικά από διανεμηθέντα αλλά μη καταβληθέντα κέρδη που παραμένουν ως υποχρεώσεις (λογ. 53) προς εταίρους; Οφείλεται φόρος για την κεφαλαιοποίηση αυτή ή την δημιουργία των ως άνω αποθεματικών;
Απαιτείται «πόθεν έσχες»;
Απάντηση:
Στην υφιστάμενη νομοθεσία περί ΙΚΕ (Ν 4072/2012, όπως ισχύει μετά τις αλλαγές που επέφερε ο νόμος για τα ΕΛΠ – 4308/2014 – αλλά και ο Ν 4336/2015, ως προς τον έλεγχο των χρηματοοικονομικών καταστάσεων), δεν αναφέρεται η υποχρέωση αύξησης του κεφαλαίου, σε περίπτωση που το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας, όπως αυτό προσδιορίζεται στον ισολογισμό, υποστεί μείωση ή καταστεί μικρότερο από το ½ του εταιρικού κεφαλαίου, όπως συμβαίνει με την ΑΕ (άρθρο 47, Ν 2190/1920).
Επί του ποσού των κερδών που έχουν πιστωθεί σε λογαριασμούς των εταίρων (53), αναλόγως με την διαχειριστική χρήση από την οποία προέρχονται και την ημερομηνία πίστωσης, ή σε κάθε περίπτωση, κατά την καταβολή ή κεφαλαιοποίησή τους, θα πρέπει να παρακρατηθεί και αποδοθεί φόρος 10% (άρθρα 36, 62 και 64 του ΚΦΕ).
Αντιθέτως, αν τα ποσά αυτά μεταφερθούν σε πίστωση λογαριασμών αποθεματικών, δεν θεωρούνται διανεμόμενα και δεν διενεργείται παρακράτηση φόρου 10%. Αν δηλαδή τα κέρδη μετατραπούν σε μερίδια (άρα, εταιρικό κεφάλαιο), είναι δυνάμει διανεμόμενα και θα πρέπει να παρακρατηθεί και αποδοθεί φόρος μερισμάτων 10%. Στην περίπτωση αυτή, βάσει του άρθρου 32, περ. β του ΚΦΕ, αναζητείται η δικαιολόγηση της δαπάνης απόκτησης των μεριδίων (αύξηση κεφαλαίου ΙΚΕ), πλην όμως αυτή καλύπτεται από την ισόποση διανομή των κερδών, που ως λογιστικό ποσό θα αναγραφεί στη φορολογική δήλωση του εταίρου. Αναλόγως, αν πρόκειται για κέρδη παρελθουσών χρήσεων, τα σχετικά ποσά για την κάλυψη του τεκμηρίου απόκτησης θα αναγραφούν στον πίνακα 6 του Ε1 (ποσά που μειώνουν την ετήσια δαπάνη).