Τεκμήριο τοκοχρεολυτικών δόσεων επιχειρηματικού δανείου

Ατομική επιχείρηση έχει συνάψει επιχειρηματικό δάνειο (Ε.Δ) πριν 10 έτη. Λόγω του μεγάλου ύψους του Ε.Δ που δεν έχει αποπληρωθεί, πληρώνει κάθε χρόνο μεγάλο ποσό τοκοχρεολυτικών δόσεων. Το Ε.Δ στο έτος που εισπράχθηκε δεν δηλώθηκε στο Ε1 του επιχειρηματία λόγω του ότι αφορά την ατομική επιχείρησή του. Οι τοκοχρεολυτικές δόσεις του Ε.Δ θα αποτελέσουν τεκμήριο στα μετέπειτα χρόνια και θα πρέπει να δηλώνονται στο Ε1 του επιχειρηματία; Αν ναι μπορεί το Ε.Δ να καταχωρηθεί στο Ε1 του έτους είσπραξης του με τροποποίηση δήλωσης του έτους εκείνου, έτσι ώστε να καλύψει μέρος των τοκοχρεωλυτικών δόσεων των επόμενων ετών;

ΑΠAΝΤΗΣΗ

Σύμφωνα με την περίπτωση στ’,  του άρθρου 32, του νόμου 4172/2013, ως τεκμαρτή δαπάνη λογίζεται η:

“Απόσβεση δανείων και πιστώσεων οποιασδήποτε μορφής. Στο ποσό της δαπάνης αυτής περιλαμβάνεται και το ποσό των οικείων τόκων, στους οποίους περιλαμβάνονται και οι τυχόν τόκοι υπερημερίας.”

Ως εκ τούτου οι τοκοχρεολυτικές δόσεις των δανείων αυξάνουν την τεκμαρτή δαπάνη στο έτος στο οποίο καταβάλλονται.

Παρόλο που η οικεία διάταξη του νόμου αναφέρεται σε πιστώσεις οποιασδήποτε μορφής, η Διοίκηση με την Πολ. 1076/2015, διευκρινίζει ότι οι δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων που λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης, θα πρέπει να έχουν καταναλωτικό σκοπό, δηλαδή, να μην διενεργούνται στο πλαίσιο άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Με βάση τα παραπάνω, θεωρούμε ότι οι τοκοχρεολυτικές δόσεις δανείων που έχουν ληφθεί από φορολογούμενους, αυξάνουν την τεκμαρτή δαπάνη, εφόσον το δάνειο χορηγήθηκε για την κάλυψη των ατομικών – καταναλωτικών τους αναγκών.

Στην περίπτωσή σας που το σχετικό δάνειο έχει ληφθεί για την χρηματοδότηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας του φυσικού προσώπου, θεωρούμε ότι η ετήσια καταβολή των τοκοχρεωλυτικών δόσεων δεν λαμβάνεται υπόψη στον υπολογισμό της αντικειμενικής δαπάνης. Τα ανωτέρω ισχύουν υπό την προϋπόθεση ότι το σχετικό έξοδο των τόκων έχει αφενός καταχωρισθεί στα βιβλία της επιχείρησης, αφετέρου ο επιχειρηματίας είναι σε θέση να αποδείξει ότι το ποσό που έλαβε ως επιχειρηματικό δάνειο πραγματικά διατέθηκε για τις ανάγκες της επιχειρηματικής του δραστηριότητας.

Για παράδειγμα έστω ότι ο επιχειρηματίας Α έλαβε «επιχειρηματικό» δάνειο ύψους 180.000 ευρώ για την αγορά εξοπλισμού και την ανακαίνιση του κτιρίου που στεγάζεται η επιχείρησή του. Ωστόσο, μετά την εκταμίευση του ποσού του δανείου διέθεσε μέρος αυτού, ύψους 55.000 ευρώ για την αγορά επιβατικού ΙΧ αυτοκινήτου ενώ το υπόλοιπο πραγματικά χρησιμοποιήθηκε για την χρηματοδότηση των επιχειρηματικών αναγκών του. Σύμφωνα με τα δεδομένα αυτά, ο ατομικός επιχειρηματίας θα πρέπει να αναγνωρίσει φορολογικά ως έξοδο μόνο το μέρος των τόκων που αναλογεί στο κεφάλαιο που διατέθηκε για την αγορά εξοπλισμού και την ανακαίνιση του κτιρίου της έδρας του. Μάλιστα, θα πρέπει να είναι σε θέση να τεκμηριώσει τα ανωτέρω, με βάση τα φορολογικά στοιχεία (τιμολόγια), καθώς και τα στοιχεία πληρωμών (αποδείξεις είσπραξης, βεβαιώσεις κατάθεσης), που έλαβε από τις αγορές των μηχανημάτων και την εκτέλεση των εργασιών της ανακαίνισης.

Κατά την άποψή μας, αν και δεν διευκρινίζεται ρητά στην Πολ. 1076/2015, θεωρούμε ότι και η δαπάνη των τόκων για πιστώσεις που χρησιμοποιήθηκαν στην αγορά επαγγελματικού εξοπλισμού και γενικότερα για τις ανάγκες χρηματοδότησης ατομικής επιχείρησης, δεν θα πρέπει να ληφθούν υπόψη στο υπολογισμό της ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης του φορολογούμενου. Εκφράζουμε, ωστόσο, την επιφύλαξή μας, σε περίπτωση διαφορετικής ερμηνείας των επίμαχων διατάξεων από την διοίκηση, με την δημοσίευση σχετικής απόφασης στο μέλλον.

Επομένως, με βάση τα ανωτέρω δεν είναι απαραίτητη και η υποβολή τροποποιητικής δήλωσης κατά το έτος που πραγματοποιήθηκε η εκταμίευση του δανείου, καθώς όπως προείπαμε, οι τοκοχρεωλυτικές δόσεις δεν θα υπολογισθούν στην αντικειμενική δαπάνη.