Μεταβίβαση ατομικής επιχείρησης λόγω συνταξιοδότησης σε τρίτο πρόσωπο

Ατομική επιχείρηση καφενείο κλείνει λόγω συνταξιοδότησης στις 13/12/2013. Βρέθηκε αγοραστής που θέλει να συνεχίσει με την ίδια δραστηριότητα την επιχείρηση. Τι πρέπει να κάνουν οι συναλλασσόμενοι ούτως ώστε να γίνει η μεταβίβαση με το χαμηλότερο δυνατό κόστος?

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Η μεταβίβαση ατομικής επιχείρησης αποτελεί πράξη φορολογητέα βάσει των διατάξεων της παρ. 1, του άρθρου 13 του ΚΦΕ (ισχύς μέχρι τις 31.12.2013). Επιπρόσθετα, αναφέρουμε ότι ο υπολογισμός του φόρου υπεραξίας λόγω της μεταβίβασης που οφείλεται από τον πωλητή (μεταβιβάζων) της επιχείρησης, υπολογίζεται με βάση τα οριζόμενα στην Πολ. 1053/2003. Ωστόσο, στην περίπτωση που δεν συντελείται πραγματική πώληση επιχείρησης, είναι προφανές ότι δεν οφείλεται και ο παραπάνω φόρος. Τέτοια περίπτωση λαμβάνει χώρα όταν η υφιστάμενη επιχείρηση πραγματοποιεί διακοπή εργασιών και εν συνεχεία στον ίδιο χώρο γίνεται έναρξη εργασιών από νέο επιχειρηματία, με το ίδιο αντικείμενο δραστηριότητας. Η εν λόγω άποψη τεκμηριώνεται και από την Πολ. 1169/2011, ότι δηλαδή δεν υφίσταται μεταβίβαση επιχείρησης και συνεπώς δεν οφείλεται φόρος υπεραξίας στις περιπτώσεις διακοπής και έναρξης στον ίδιο χώρο, νέας επιχείρησης, με το ίδιο αντικείμενο εργασιών. Στις περιπτώσεις που μπορεί να υποκρύπτεται έμμεση μεταβίβαση, η φορολογική αρχή φέρει το βάρος της απόδειξης πραγματικού τιμήματος πώλησης της επιχείρησης, με σκοπό την επιβολή του φόρου υπεραξίας.

Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι στην περίπτωση που πραγματοποιηθεί μεταβίβαση της υφιστάμενης επιχείρησης με την σύνταξη συμφωνητικού και την καταβολή τιμήματος, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 13, του ΚΦΕ. Εν τούτοις, η διακοπή εργασιών και εν συνεχεία η έναρξη στον ίδιο χώρο, επιχείρησης με το ίδιο αντικείμενο δεν έχει ως αποτέλεσμα την επιβολή του εν λόγω φόρου, όπως προαναφέραμε. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι από τις διατάξεις του νέου φορολογικού νόμου 4172/2013 (όπως έχουν διαμορφωθεί μέχρι σήμερα), με ημερομηνία εφαρμογής την 1.1.2014, η φορολόγηση της υπεραξίας από μεταβίβαση επιχείρησης θα διέπεται από τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 42 το δε πραγματικό εισόδημα που τυχόν προκύπτει σύμφωνα με τα ανωτέρω θα φορολογείται με συντελεστή 15%