Έχουμε εισαγωγή έργων τέχνης (πίνακες) για τα οποία στο Τελωνείο πληρώνουμε ΦΠΑ 13%. Η ερώτηση μου είναι: Η πώληση πρέπει να γίνει με ΦΠΑ 13% η 23%; Και με βάση ποια ΠΟΛ; Γιατί στο Υπουργείο Οικ. μας ενημέρωσαν ότι είναι το άρθρο 65 (σ.σ. προφανώς εννοείται το άρθρο 45 και όχι 65 όπως έχει αναγραφεί στο ερώτημα, εκ παραδρομής) του Ν.2859/2000, το οποίο μας παραπέμπει στο Ν.1642/1986, δεν έχει βγει κάτι νεότερο; Και εάν όχι, τι ακριβώς ισχύει γιατί δεν μπορώ να βγάλω άκρη.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Όσον αφορά τον εφαρμοζόμενο συντελεστή ΦΠΑ, τα αντικείμενα τέχνης, συλλογών ή αρχαιοτήτων υπάγονται στο χαμηλό συντελεστή μόνο για την εισαγωγή τους (περίπτωση 53, του παραρτήματος ΙΙΙ-Α του κώδικα ΦΠΑ, Ν.2859/2000). Έτσι ελλείψει ειδικής πρόβλεψης η τυχόν μεταπώλησή τους στο εσωτερικό της χώρας θα υπαχθεί στον κανονικό συντελεστή 23%. Εξαίρεση αποτελεί μόνο η παράδοση αντικειμένων καλλιτεχνικής αξίας των παραγράφων 1 έως και 3 του Κεφαλαίου Α΄ του Παραρτήματος V του ιδίου ως άνω νόμου (όπου περιλαμβάνονται και οι πίνακες), εφόσον πραγματοποιείται από τον ίδιο το δημιουργό τους ή τους διαδόχους του.
Ωστόσο ο μεταπωλητής έργων τέχνης μπορεί να υπαχθεί στο ειδικό καθεστώς φορολογίας του άρθρου 45 του Ν.2859/2000, σύμφωνα με το οποίο υπάγεται σε φόρο το μικτό περιθώριο κέρδους που προκύπτει από την μεταπώληση. Συγκεκριμένα, βάσει της παραγράφου 4 του άρθρου αυτού:
«4. Ο υποκείμενος στο φόρο μεταπωλητής μπορεί να επιλέξει την εφαρμογή του ειδικού καθεστώτος του άρθρου αυτού και στις παρακάτω παραδόσεις:
α) Αντικειμένων καλλιτεχνικής, συλλεκτικής ή αρχαιολογικής αξίας, τα οποία εισήγαγε ο ίδιος, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 10.
β) Αντικειμένων καλλιτεχνικής αξίας που του παραδόθηκαν από τον ίδιο το δημιουργό τους ή τους διαδόχους του.
γ) Αντικειμένων καλλιτεχνικής αξίας που του παραδόθηκαν από άλλο υποκείμενο στο φόρο πρόσωπο, εκτός του υποκείμενου στο φόρο μεταπωλητή, εφόσον η παράδοση από το άλλο αυτό πρόσωπο φορολογήθηκε με το μειωμένο συντελεστή που προβλέπεται για τα αγαθά αυτά ή παρασχέθηκε στον υποκείμενο πλήρες δικαίωμα έκπτωσης του φόρου.
Η παραπάνω επιλογή γίνεται με υποβολή δήλωσης στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. εντός τριάντα (30) ημερών από την έναρξη της διαχειριστικής περιόδου στην οποία υποβάλλεται. Η δήλωση αυτή ισχύει τουλάχιστον για δύο πλήρεις διαχειριστικές περιόδους μετά την πάροδο των οποίων μπορεί να ανακληθεί. Η ανάκληση ισχύει από την επόμενη διαχειριστική περίοδο.
Σε περίπτωση άσκησης της επιλογής της παρούσας παραγράφου, προκειμένου να υπολογιστεί το περιθώριο κέρδους, κατά την έννοια της παραγράφου 3, ως τιμή αγοράς λαμβάνεται η φορολογητέα αξία κατά την εισαγωγή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 20 ή η φορολογητέα αξία της παράδοσης σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 19, κατά περίπτωση, προσαυξημένη με το φόρο προστιθέμενης αξίας με τον οποίο επιβαρύνθηκαν οι πράξεις αυτές.»
Έστω για παράδειγμα, ότι η φορολογητέα αξία κατά την εισαγωγή ήταν 10.000 € και ο ΦΠΑ 13%, ήτοι 1.300 €, δηλαδή συνολική αξία 11.300 €. Το έργο τέχνης πωλήθηκε εν συνεχεία έναντι 20.000 €, λιανική τιμή. Το μικτό περιθώριο κέρδους δηλαδή ήταν 20.000 – 11.300 = 8.700 €. Με εσωτερική υφαίρεση και με συντελεστή 23%, επί του ποσού αυτού έχουμε:
8.700 / 1,23 = 7.073,17 ως καθαρή αξία πώλησης και 1.626,83 € ΦΠΑ ο οποίος θα αποδοθεί στο Δημόσιο.
Εννοείται ότι ο υποκείμενος στο φόρο μεταπωλητής, που εφαρμόζει το ειδικό καθεστώς του άρθρου αυτού, δεν μπορεί να εκπίπτει από το φόρο που οφείλει για τις παραδόσεις αγαθών που πραγματοποιεί, τον φόρο προστιθέμενης αξίας που κατέβαλε ή πρόκειται να καταβάλλει για απόκτηση των αντικειμένων. Δηλαδή στο παράδειγμά μας ο μεταπωλητής δεν θα έχει το δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ των 1.300 € που κατέβαλε κατά την εισαγωγή και θα πρέπει να αποδώσει το συνολικό ποσό των 1.626,83 €.
Επισημαίνεται επίσης, ότι στην περίπτωση που ο μεταπωλητής επιλέξει την υπαγωγή του στο ειδικό καθεστώς του άρθρου 45 έχει πέραν της υποβολής της δήλωσης που ήδη αναφέραμε, και κάποιες επιπλέον υποχρεώσεις οι οποίες αναφέρονται στις παρ.8 και 9 του άρθρου αυτού και αφορούν κυρίως την τήρηση ειδικού βιβλίου και τον ειδικό τρόπο απεικόνισης των υπαγόμενων στο ειδικό καθεστώς συναλλαγών στα τηρούμενα βιβλία του Κ.Β.Σ.
Τέλος, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η παραπομπή στις διατάξεις του Ν.1642/1986 (αρχικού νόμου εφαρμογής του ΦΠΑ στην Ελλάδα), δεν έχει νόημα, αφού όλες οι τροποποιήσεις του αρχικού αυτού νόμου μέχρι το έτος 2000, κωδικοποιήθηκαν στον Ν. 2859/2000 και έκτοτε οποιαδήποτε μεταβολή ή τροποποίηση στο σύστημα του ΦΠΑ ενσωματώνεται στο νόμο αυτό, χαρακτηριζόμενος και ως Κώδικας ΦΠΑ (Ν. 2859/2000). Έτσι, για την ενημέρωσή σας, με τον Ν. 2275/1994, προστέθηκε άρθρο 36α στον Ν.1642/1986 (περί ειδικού καθεστώτος φορολογίας μεταχειρισμένων αγαθών κ.λπ.). Στη συνέχεια έγιναν τροποποιήσεις στο άρθρο αυτό με τον Ν. 2386/1996 και όλες μαζί εντάχθηκαν στο άρθρο 45 του κωδικοποιημένου πλέον 2859/2000. Τελευταία τροποποίηση έγινε με το άρθρο 11 του ν. 3052/2002.