Β. Αμοιβές που καταβάλλονται αναδρομικά βάσει δικαστικής απόφασης

Κατόπιν δικαστικής απόφασης, ΑΕ καλείται να καταβάλει αναδρομικά σε συνεργάτη ο οποίος αμειβόταν με ΑΠΥ, επιδόματα αδείας, Δ/Χ & Δ/Π καθώς και αποζημίωση απόλυσης και προσαυξήσεις. Ερωτάται εάν οφείλονται & ασφαλιστικές εισφορές καθώς επίσης, ποιος είναι ο φορολογικός χειρισμός των παραπάνω ποσών (παρακράτηση φόρου, εκπεστέα δαπάνη) με βάση τις διατάξεις του Ν 4172/2013 .

Απάντηση:

Από τα δεδομένα του ερωτήματος προκύπτει ότι η δικαστική απόφαση έκρινε την προσφορά υπηρεσιών του συνεργάτη, ως αμιγώς εξαρτημένη εργασιακή σχέση. Αυτό γιατί επιβάλλει την καταβολή επιδομάτων Πάσχα, Χριστουγέννων και αδείας που είναι αποκλειστικό χαρακτηριστικό της μισθωτής εργασίας.

Από την μία πλευρά, το καθοριστικό σημείο είναι να μελετήσετε προσεκτικά την απόφαση του Δικαστηρίου. Ποια ποσά πρέπει ακριβώς να καταβληθούν, σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης. Από την άλλη πλευρά, το ερώτημα που προκύπτει είναι το εξής: Κατά την διάρκεια της παροχής των υπηρεσιών του (ΑΠΥ), ο συνεργάτης – εργαζόμενος είχε ασφαλιστική κάλυψη από κάποιον φορέα. Προφανώς, από τον ΟΑΕΕ, οι εισφορές του οποίου καταβλήθηκαν από τον ασφαλισμένο. Εκτός, αν ανήκε σε κλάδους του ΕΤΑΑ (μηχανικοί, γιατροί, νομικοί), οπότε καταβλήθηκαν οι ανάλογες εισφορές, με την γνωστή διαδικασία.

Ασφαλώς, υπάρχει και η περίπτωση, ο εργαζόμενος να είναι καθηγητής σε σχολικό ή φροντιστηριακό συγκρότημα, οπότε η ασφάλισή του ήταν στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και απλώς, επειδή δεν ελάμβανε εσφαλμένως, δώρα και επίδομα άδειας, καλείται τώρα ο εργοδότης να καταστεί νόμιμος.

Εφόσον λοιπόν, υπήρχε ήδη κάλυψη από άλλον φορέα, εκτός του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, υποθέτουμε ότι το Δικαστήριο δεν θα ασχολήθηκε με το ζήτημα της ασφάλισης και η απόφαση θα επικεντρώνεται στο θέμα της μη καταβολής επιδομάτων και αποζημίωσης απόλυσης, οπότε θα θεμελιώνει την απόφαση αυτή, στο πλαίσιο των προϋποθέσεων που υφίστανται για τον χαρακτηρισμό της απασχόλησης, ως εξαρτημένης εργασίας.

Κατά την άποψή μας, προφανώς θα υπολογιστούν ασφαλιστικές εισφορές επί των μικτών αποδοχών που επιδικάστηκαν (όχι στις αποδοχές λόγω υπερημερίας του εργοδότη). Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να συνταχθούν μισθοδοτικές καταστάσεις και να υπολογιστούν κανονικά οι καθαρές αποδοχές. Για την εκπρόθεσμη καταβολή των εισφορών θα υπολογιστούν και οι προβλεπόμενες προσαυξήσεις από τον ασφαλιστικό φορέα. Σημειώνεται ότι δεν θα υπολογιστούν ασφαλιστικές εισφορές επί του ποσού της αποζημίωσης απόλυσης, αλλά μόνο ο φόρος της αυτοτελούς φορολόγησης, εφόσον το ποσό υπερβαίνει τις 60.000 ευρώ (παρ. 3, άρθρο 15, ΚΦΕ).

Σε ό,τι αφορά την φορολόγηση του εισοδήματος αυτού, σύμφωνα με την παρ. 5, του άρθρου 60, επί των εισοδημάτων από μισθωτή εργασία και συντάξεις που καταβάλλονται αναδρομικά, σύμφωνα με το άρθρο 12 του ΚΦΕ (δηλαδή αφορούν εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις), καθώς και στις πρόσθετες αμοιβές που δεν συμπεριλαμβάνονται στις τακτικές αποδοχές, διενεργείται παρακράτηση φόρου με συντελεστή 20%, στο καταβαλλόμενο ποσό ανεξαρτήτως του έτους στο οποίο ανάγονται για να φορολογηθούν τα εισοδήματα αυτά. Ισχύει, δηλαδή η παρ. 4, του άρθρου 8, κατά την οποία χρόνος κτήσης του εισοδήματος, θεωρείται ο χρόνος που ο δικαιούχος απέκτησε το δικαίωμα είσπραξής του. Σημειώνεται ότι ο φόρος που παρακρατείται σύμφωνα με τα ανωτέρω αποδίδεται το αργότερο μέχρι το τέλος του δεύτερου μήνα από την ημερομηνία καταβολής του υποκείμενου σε παρακράτηση εισοδήματος.

Τέλος, ως προς την έκπτωση της δαπάνης από τον εργοδότη, εφόσον αναφερόμαστε στο φορολογικό έτος 2014, εφαρμογή έχουν οι διατάξεις των άρθρων 22 και 23 του ΚΦΕ (πρόστιμα και προσαυξήσεις δεν εκπίπτουν).