- Ν. Σγουρινάκης, Η εύλογη αξία

Νίκος Σγουρινάκης

Λογιστής - Φοροτεχνικός Α΄

Όπως είναι γνωστό, τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα (για την λογιστική διαχείριση, διακίνηση αγαθών και έκδοση παραστατικών και για την απεικόνιση των μεταβολών της περιουσίας και των υποχρεώσεων της επιχείρησης) που έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται στην χώρα μας από 1/1/2015, μετά την ψήφιση του Ν 4308/2014 , ενσωματώνουν την Οδηγία ΕΕ 34/της 26ης Ιουνίου 2013. Στο άρθρο 1 της Οδηγίας, μετά την σχετική εισαγωγή-αιτιολόγηση του ευρωπαϊκού νομοθέτη, περιγράφεται το πεδίο εφαρμογής της και τα μέτρα συντονισμού που αυτή προβλέπει. Τα μέτρα αφορούν τις νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις των κρατών μελών, σχετικά με τις μορφές των επιχειρήσεων-οντοτήτων.

Οι (νομικές) μορφές των επιχειρήσεων-οντοτήτων απαριθμούνται στα παραρτήματα Ι και ΙΙ της Οδηγίας: Στο παράρτημα Ι, για την Ελλάδα, αναφέρονται οι μορφές της ανώνυμης εταιρείας (ΑΕ), της εταιρείας περιορισμένης ευθύνης (ΕΠΕ) και της ετερόρρυθμης κατά μετοχές εταιρείας (ΕκμΕ). Δεν αναφέρεται η μορφή της Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας (ΙΚΕ), την οποία ωστόσο, ο Ν 4308/2014 συμπεριέλαβε στο πεδίο εφαρμογής του, ως μορφή οντότητας που ανήκει στο Εμπορικό Δίκαιο. Περαιτέρω, στο παράρτημα ΙΙ της Οδηγίας περιγράφεται περίπου η περ. β΄ του άρθρου 2 του ελληνικού νόμου, δηλαδή «τα νομικά πρόσωπα που έχουν τη μορφή της ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρείας, όταν όλοι οι άμεσοι ή έμμεσοι εταίροι των προσώπων αυτών έχουν περιορισμένη ευθύνη λόγω του ότι είναι είτε νομικά πρόσωπα της περίπτωσης α΄ της παρούσας παραγράφου (ήτοι: ΑΕ, ΕΠΕ, ΕκμΕ, ΙΚΕ) ή άλλου νομικού τύπου συγκρίσιμου με τα νομικά πρόσωπα της περίπτωσης αυτής».

Ωστόσο, για να προσγειωθούμε στην πραγματικότητα, τέτοιου είδους εταιρικές μορφές στην Ελλάδα δεν υπάρχουν, ή αν υπάρχουν συνιστούν αμελητέα ποσότητα και συνεπώς είναι άνευ ενδιαφέροντος. Αντιθέτως, μεγάλος είναι ο αριθμός των προσωπικών εταιρειών, ομόρρυθμων και ετερόρρυθμων εταιρικών σχημάτων από φυσικά πρόσωπα, που δεν αναφέρονται στην Οδηγία. Στην κατεύθυνση αυτή βρίσκεται το άρθρο 2 της Οδηγίας, στο οποίο αναφέρεται ότι «τα κράτη μέλη ενημερώνουν την Επιτροπή, εντός εύλογου χρονικού διαστήματος, για τις αλλαγές των μορφών επιχειρήσεων στην εθνική τους νομοθεσία οι οποίες ενδέχεται να θίξουν την ακρίβεια του παραρτήματος Ι, ή του παραρτήματος ΙΙ. Σε μια τέτοια περίπτωση, ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να τροποποιεί, με κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 49 (σ.σ.: άσκηση των κατ’ εξουσιοδότηση αρμοδιοτήτων), τους καταλόγους επιχειρήσεων των παραρτημάτων Ι και ΙΙ».

Έτσι λοιπόν έρχεται η ελληνική νομοθετική «τακτοποίηση» του θέματος και ορίζει ότι «…και οι παρακάτω οντότητες εφαρμόζουν τις ρυθμίσεις αυτού του νόμου: …(γ) η ετερόρρυθμη εταιρεία, η ομόρρυθμη εταιρεία, η ατομική επιχείρηση και κάθε άλλη οντότητα του ιδιωτικού τομέα που υποχρεούται στην εφαρμογή αυτού του νόμου από φορολογική ή άλλη νομοθετική διάταξη».

Στη συνέχεια, με ειδική ρύθμιση της παρ. 3 του άρθρου 2, Ν 4308/2014 (καθορισμός μεγέθους οντοτήτων) ορίζεται ότι: «ειδικά οι οντότητες της παραγράφου 2(γ) του άρθρου 1 (δηλαδή η ετερόρρυθμη εταιρεία, η ομόρρυθμη εταιρεία, η ατομική επιχείρηση κ.λπ.), εντάσσονται στην κατηγορία των πολύ μικρών οντοτήτων, με μόνη προϋπόθεση ότι ο κύκλος εργασιών τους δεν υπερβαίνει το ποσό του 1.500.000 ευρώ».

Κατ΄ αυτή την έννοια, οι προσωπικές εταιρείες και οι ατομικές επιχειρήσεις (και οι παλαιοί ελεύθεροι επαγγελματίες), έχουν ειδική ένταξη και βρίσκονται εκτός των ρυθμίσεων της Οδηγίας της ΕΕ, αλλά με υποχρέωση εφαρμογής των διατάξεων των ΕΛΠ.