To παρόν άρθρο αποτελεί μέρος του περιοδικού ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ. Για να αποκτήσετε πλήρη πρόσβαση στα υπόλοιπα περιεχόμενα του περιοδικού επικοινωνήστε μαζί μας τηλεφωνικά ή μέσω email
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ
Περιοδικό: ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ
Τεύχος: 181/2021, Μάϊος 2021
Έκδοση: ΝΟΜΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
Ενότητα: ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ, σ. 375
Επόμενο: Π. Γιώτης, Σύντομος σχολιασμός και παρουσίαση εγκυκλίων και διοικητικών αποφάσεων
<b>Π. Γιώτης</b>, Σύντομος σχολιασμός και παρουσίαση  εγκυκλίων και διοικητικών αποφάσεων
Μεγαλύτερη γραμματοσειρά Μικρότερη γραμματοσειρά Εκτύπωση άρθρου

Δ. Γαρνέλης, Οι φορολογικές δηλώσεις φορολογικών κατοίκων εξωτερικού εν μέσω πανδημίας

Δημήτρης Γαρνέλης

Λογιστής - Φοροτεχνικός

Ένα σημαντικό θέμα,αυτό της τελικής ημερομηνίας υποβολής φορολογικής δήλωσης από κατοίκους του εξωτερικού, έρχεται να επιλύσει ο Ν 4772/2021 με τα όσα ορίζονται στο άρθρο 37.

Ειδικότερα εισάγονται σημαντικές ρυθμίσεις για τις δηλώσεις φόρου εισοδήματος έτους 2019,φορολογικών κατοίκων εξωτερικού, οι οποίες πλέον θεωρούνται εμπρόθεσμες εφόσον υποβλήθηκαν ή θα υποβληθούν μέχρι και την 30η Ιουνίου 2021. Οι σχετικές διατάξεις αφορούν τα φυσικά πρόσωπα που είναι κάτοικοι εξωτερικού και είναι υπόχρεοι σε υποβολή φορολογικής δήλωσης εισοδήματος.

Οι συνέπειες της πανδημίας του κορωνοϊού στην οικονομική και κοινωνική ζωή δημιούργησαν πρόβλημα στους φορολογικούς κατοίκους του εξωτερικού σε ότι αφορά την έγκαιρη εκπλήρωση των φορολογικών τους υποχρεώσεων. Η λύση δόθηκε, αφού με το άρθρο 37 του Ν 4772/2021 , προστίθεται στο τέλος του άρθρου 72 του Ν 4172/2013 η παρ. 63, η οποία και αναφέρει τα εξής:

«Εξαιρετικά οι δηλώσεις φόρου εισοδήματος φορολογικού έτους 2019 φορολογικών κατοίκων εξωτερικού που υποβλήθηκαν ή θα υποβληθούν μέχρι και την 30η Ιουνίου 2021 θεωρούνται εμπρόθεσμες.

Η καταβολή του φόρου για τις δηλώσεις του προηγούμενου εδαφίου, εφόσον υποβληθούν μετά την 26η Φεβρουαρίου 2021, γίνεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοση της πράξης διοικητικού προσδιορισμού φόρου.

Τυχόν πρόστιμα και τόκοι που έχουν επιβληθεί λόγω εκπρόθεσμης υποβολής για δηλώσεις που υποβλήθηκαν μετά την 28η Αυγούστου 2020 ακυρώνονται. Οι τόκοι ή τα πρόστιμα που τυχόν έχουν εισπραχθεί συμψηφίζονται με βεβαιωμένες οφειλές προς τη Φορολογική Διοίκηση και στην περίπτωση που δεν υπάρχει οφειλή, επιστρέφονται».

Με την εν λόγω προσθήκη επιτυγχάνεται η μη επιβολή κυρώσεων σε δηλώσεις κατοίκων εξωτερικού για το φορολογικό έτος 2019, οι οποίες δεν κατέστη δυνατό να υποβληθούν στην ισχύουσα προθεσμία λόγω των έκτακτων συνθηκών, συνεπεία της πανδημίας του κορωνοϊού.

Αξίζει να σημειωθεί ότι πέραν της παραπάνω αναφερόμενης διευθέτησης, η φορολογική διοίκηση έχει μεριμνήσει για την εξομάλυνση και τακτοποίηση μιας σειράς προβλημάτων τα οποία δημιουργήθηκαν από τα περιοριστικά μέτρα της πανδημίας σε αυτήν την κατηγορία των φορολογουμένων.

Άλλωστε σε παγκόσμιο επίπεδο, η πανδημία COVID-19 οδήγησε στη λήψη ειδικών μέτρων, τα οποία συνίστανται, ιδίως, σε επιβολή ταξιδιωτικών περιορισμών, υποχρεωτική παραμονή στην οικία, παροχή τηλεργασίας και αναστολή των συμβάσεων εργασίας. Τα εν λόγω μέτρα θέτουν περιορισμούς που αφορούν στη φυσική παρουσία των ατόμων στον χώρο εργασίας τους και κατʼ επέκταση, έχουν εγείρει ανησυχίες που σχετίζονται με την ενδεχόμενη επίδραση στο καθεστώς της φορολογικής κατοικίας φυσικών και νομικών προσώπων, αλλά και στη μόνιμη εγκατάσταση των επιχειρήσεων.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (Ο.Ο.Σ.Α.), εξέδωσε γενικές κατευθύνσεις για την ερμηνεία τυχόν προκληθέντων φορολογικών ζητημάτων, διότι τέτοια ζητήματα δύναται να ανακύψουν τόσο κατά την εφαρμογή των διατάξεων εσωτερικού δικαίου, όσο και κατά την εφαρμογή των, ήδη σε ισχύ, διμερών μεταξύ της Ελλάδας και λοιπών κρατών συμβάσεων αποφυγής διπλής φορολογίας (Σ.Α.Δ.Φ.).

Καταρχήν σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 4 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, Ν 4172/2013 , ένα φυσικό πρόσωπο είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδας, εφόσον:

α) έχει στην Ελλάδα τη μόνιμη ή κύρια κατοικία του ή τη συνήθη διαμονή του ή το κέντρο των ζωτικών του συμφερόντων, ήτοι τους προσωπικούς και οικονομικούς δεσμούς του ή

β) είναι προξενικός, διπλωματικός ή δημόσιος λειτουργός παρόμοιου καθεστώτος ή δημόσιος υπάλληλος που έχει την ελληνική ιθαγένεια και υπηρετεί στην αλλοδαπή.

Επιπροσθέτως, ένα φυσικό πρόσωπο που βρίσκεται στην Ελλάδα για χρονικό διάστημα που υπερβαίνει τις εκατόν ογδόντα τρεις (183) ημέρες, αθροιστικά, στη διάρκεια οποιασδήποτε δωδεκάμηνης περιόδου, είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδος από την πρώτη ημέρα παρουσίας του στην Ελλάδα. Το προηγούμενο εδάφιο δεν εφαρμόζεται στην περίπτωση φυσικών προσώπων που βρίσκονται στην Ελλάδα αποκλειστικά για τουριστικούς, ιατρικούς, θεραπευτικούς ή παρόμοιους ιδιωτικούς σκοπούς και η παραμονή τους δεν υπερβαίνει τις τριακόσιες εξήντα πέντε (365) ημέρες, συμπεριλαμβανομένων και σύντομων διαστημάτων παραμονής στο εξωτερικό.

Ωστόσο στην ελληνική επικράτεια υπήρξαν σειρά αποφάσεων που εκδόθηκαν για την ανάγκη περιορισμού της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, με τις οποίες περιορίστηκε η μετακίνηση εντός και εκτός της χώρας. Με βάση τα παραπάνω, το διάστημα από 18 Μαρτίου έως 15 Ιουνίου 2020 καταρχήν, καθώς και οποιοδήποτε άλλο χρονικό διάστημα αποφασιστεί στο μέλλον, προσδιορίζεται για σκοπούς εφαρμογής των διατάξεων των άρθρων 4 του ΚΦΕ ως περίοδος αντικειμενικής αδυναμίας μετακίνησης λόγω της πανδημίας. Συνεπώς, το διάστημα αυτό δεν λαμβάνεται υπόψη κατά την εφαρμογή των διατάξεων αυτών.

Η έξαρση της πανδημίας COVID-19 έχει δημιουργήσει κατά συνέπεια δύο διαφορετικές κατηγορίες φυσικών προσώπων που είναι φορολογικοί κάτοικοι εξωτερικού:

α) φυσικά πρόσωπα που μένουν προσωρινά μακριά από τη μόνιμη κατοικία τους (για επαγγελματικούς ή άλλους λόγους) και έχουν εγκλωβιστεί στην Ελλάδα (χώρα υποδοχής),

β) φυσικά πρόσωπα που εργάζονται σε ένα κράτος (κράτος τρέχουσας κατοικίας) όπου και έχουν αποκτήσει φορολογική κατοικία, και επιστρέφουν προσωρινά στην Ελλάδα (κράτος της προηγούμενης κατοικίας τους) εξαιτίας της πανδημίας COVID-19.

'Ετσι, λοιπόν, σύμφωνα με τις νέες διατάξεις και την ερμηνευτική απόφαση Ε.2113/2020, η συνήθης διαμονή δεν προσδιορίζεται με βάση συγκεκριμένο αριθμό ημερών αλλά αναφέρεται στη συχνότητα, τη διάρκεια και την τακτικότητα της διαμονής που αποτελεί μέρος της καθορισμένης ρουτίνας της ζωής του φυσικού προσώπου και όχι μέρος μεταβατικών συνθηκών. Κατά συνέπεια η έννοια της συνήθους διαμονής δεν προσδιορίζεται με βάση συγκεκριμένο χρονικό διάστημα αλλά ερμηνεύεται με τρόπο ώστε να καλύπτεται μία επαρκής χρονική περίοδος που να είναι ικανή ώστε να εξακριβωθεί η συχνότητα, η διάρκεια και η τακτικότητα της διαμονής η οποία αποτελεί μέρος της παγιωμένης ρουτίνας της ζωής του φυσικού προσώπου. Η παγιωμένη αυτή ρουτίνα της ζωής του φυσικού προσώπου δεν επηρεάζεται από τις εξαιρετικές συνθήκες που δημιουργήθηκαν λόγω της έξαρσης του ιού COVID-19 και της λήψης μέτρων για την αντιμετώπιση αυτής.

Σε κάθε περίπτωση με τις πρόσφατες αυτές οδηγίες εξομαλύνονται μια σειρά από προβλήματα που δημιουργήθηκαν σε όλους εκείνους τους φορολογουμένους που θεωρούνται φορολογικοί κάτοικοι εξωτερικού και σίγουρα θα αποφευχθούν επικίνδυνες στρεβλώσεις και αδικίες.

Σημείωση: Στο παρόν τεύχος υπάρχει πλήρη ανάλυση του ειδικού πλαισίου για του φορολογικούς κατοίκους εξωτερικού, στο άρθρο του κ. Αθανάσιου Παπακωνσταντίνου.

Παρακαλώ περιμένετε...

loading
 
Ερώτηση Ασφαλείας: Επιλέξτε μία σημαντική για εσάς ημερομηνία

Σημειώστε την ημερομηνία που θα επιλέξετε, σε περίπτωση που σας ζητηθεί στο μέλλον από το σύστημα για λόγους ασφαλείας.

Επιβεβαιώστε τον λογαριασμό σας

Παρακαλώ συμπληρώστε την σημαντική για εσάς ημερομηνία που έχετε καταχωρίσει ως ερώτηση ασφαλείας.