27 Ιανουαρίου 2011
Καταβολή εισφορών σε Επικουρικό Ταμείο, κατά την πολλαπλή απασχόληση

Λογιστής ασφαλίζεται για την εργασία του σε επιχείρηση στο ΙΚΑ - ΕΤΑΜ (είναι υπάλληλος).Το απόγευμα τηρεί και άλλα βιβλία σε άλλες επιχειρήσεις οι οποίες έχουν άλλο επικουρικό ταμείο, με λίγες ώρες απασχόληση σε κάθε επιχείρηση. Σε αυτή την περίπτωση ασφαλίζεται κάθε φορά στο επικουρικό ταμείο της κάθε επιχείρησης; Δηλαδή αν ασφαλίζεται για μερική απασχόληση σε φαρμακείο έχει επικουρικό ταμείο το ΤΕΑΥΦΕ; Αν εργάζεται με μερική απασχόληση σε εμπορικό κατάστημα έχει επικουρικό ταμείο το ΤΕΑΥΕΚ; Η μήπως πρέπει ανεξάρτητα από το ειδικό καθεστώς της κάθε επιχείρησης, αυτός να ασφαλίζεται στο ΙΚΑ – ΕΤΑΜ; Ισχύει κάποιο ειδικό καθεστώς για τους λογιστές; Βάσει ποιου νόμου;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Πριν προχωρήσουμε στην απάντηση του ερωτήματος, θεωρούμε σκόπιμο να αναφερθούμε στην πολλαπλή απασχόληση. Η πολλαπλή απασχόληση αφορά την περίπτωση κατά την οποία ένας μισθωτός παρέχει την εργασία του σε περισσότερους από έναν εργοδότες, εντός της ίδιας χρονικής περιόδου. Περαιτέρω, εξυπακούεται ότι κάθε εργοδότης έχει καταρτίσει ξεχωριστή σύμβαση εξαρτημένης εργασίας με τον εργαζόμενο. Είναι σαφές δε, ότι όλες οι παραπάνω συμβάσεις υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ. Παρεμπιπτόντως, να υπογραμμίσουμε ότι διαφορετική είναι η περίπτωση της παράλληλης ασφάλισης, κατά την οποία, ο εργαζόμενος ασφαλίζεται για διάφορες εργασίες, σε διαφορετικούς ασφαλιστικούς οργανισμούς.
Σύμφωνα λοιπόν με τα ισχύοντα για την πολλαπλή απασχόληση, θα πρέπει ο εργαζόμενος να παρέχει τις υπηρεσίες του, με την μορφή της εξαρτημένης εργασίας, σε τρεις το πολύ εργοδότες, μέσα στην ίδια ημέρα. Σε περίπτωση που η απασχόληση παρέχεται σε περισσότερους από τρεις εργοδότες (πχ τέσσερις, την ίδια ημέρα), την ασφάλιση αναλαμβάνει ο Ασφαλιστικός Συνεταιρισμός (παράγραφος 5, άρθρου 30, του Κανονισμού Ασφάλισης του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ). Οπότε, αν συντρέχει κάτι τέτοιο, ο εργαζόμενος απευθύνεται στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και ζητά την ασφάλισή του μέσω Ασφαλιστικού Συνεταιρισμού.
Σε ότι αφορά την Επικουρική Ασφάλιση, σημειώνουμε τα εξής: Το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Μισθωτών (ΕΤΕΑΜ), συστήθηκε με το άρθρο 6 του Ν.3029/2002 (έναρξη λειτουργίας από 1/6/2003) και αντικατέστησε σε όλες τις λειτουργίες, δικαιώματα και υποχρεώσεις, το πρώην Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Μισθωτών (ΤΕΑΜ), το οποίο είχε συσταθεί με τον Ν.997/1979. Πριν από την ίδρυση του ΤΕΑΜ, δεν υπήρχε επικουρική ασφάλιση για όλους τους μισθωτούς, ενώ μετά την ημερομηνία της ίδρυσής του, όλοι οι μισθωτοί, εκτός από την κύρια ασφάλισή τους, έχουν πλέον και επικουρική. Στο ΤΕΑΜ, αρχικά είχαν υπαχθεί ορισμένες κατηγορίες μισθωτών. Στη συνέχεια, επεκτάθηκε η ασφάλιση σε όλους τους εργαζόμενους με εξαρτημένη εργασία, εφόσον δεν ήταν ασφαλισμένοι σε άλλο Επικουρικό Ταμείο.
Περαιτέρω, όταν έχουμε πολλαπλώς απασχολούμενους σε διαφορετικές εργασίες, υφίσταται παράλληλη ασφάλιση μεταξύ ΕΤΕΑΜ και άλλου Επικουρικού, μόνο στην περίπτωση των παλαιών ασφαλισμένων του Ν.2084/92 (που η ασφάλισή τους είχε ξεκινήσει πριν την 1/1/1993). Δεν υπάγονται στην ασφάλιση του ΕΤΕΑΜ, όσοι ασφαλίζονται για την ίδια απασχόληση υποχρεωτικά σε άλλο Επικουρικό Ταμείο. Τα ανωτέρω προκύπτουν από την διάταξη της παραγράφου 1, του άρθρου 29, του Ν.1759/1988 (ΦΕΚ 50/18-3-1988), με την οποία επήλθε συμπλήρωση της προηγούμενης διάταξης του άρθρου 3, του Ν.997/79, στην οποία ορίζεται ότι τα πρόσωπα που έχουν πολλαπλή απασχόληση και ασφάλιση για κάθε μία από τις εργασίες τους στον ίδιο Φορέα κύριας ασφάλισης, ενώ για την Επικουρική τους ασφάλιση υπάγονται στην ασφάλιση και άλλου Επικουρικού Ταμείου, τότε εξαιρούνται υποχρεωτικά από την ασφάλιση του κλάδου ΙΚΑ-ΤΕΑΜ (τώρα, ΕΤΕΑΜ). Βλέπε και Εγκύκλιο του ΙΚΑ 51/1988, καθώς και γγραφο με Α.Π. 22434/93-1888, της 3-3-1994.
Αν έχει ολοκληρωθεί η ασφάλιση στα δύο επικουρικά ταμεία, τότε οι εργατικές εισφορές επιστρέφονται ως αχρεωστήτως καταβληθείσες, από το ταμείο που απομένει μετά την υποχρεωτική υπαγωγή του ασφαλισμένου, στο άλλο.
Παράδειγμα: Οικονομολόγος, απασχολήθηκε ως καθηγητής σε ιδιωτικό εκπαιδευτήριο και ασφαλίσθηκε στον κλάδο ΙΚΑ-ΕΤΕΑΜ. Επειδή την ίδια χρονική περίοδο εργάσθηκε και ως υπεύθυνος Λογιστηρίου, σε εμπορική επιχείρηση με κύρια ασφάλιση στο ΙΚΑ, ενώ επικουρικά ασφαλίστηκε (υποχρεωτικά) στο ΤΕΑΥΕΚ (πολλαπλή απασχόληση), συντρέχει λόγος εξαίρεσης του ως άνω εργαζόμενου, από την ασφάλιση του κλάδου ΙΚΑ-ΕΤΕΑΜ και θα μετατραπούν τα ένσημά του σε κλάδο ΜΙΚΤΑ, ενώ θα επιστραφούν, ως αχρεωστήτως καταβληθείσες οι εργατικές εισφορές, του κλάδου ΙΚΑ-ΕΤΕΑΜ.
27.1.2011
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Πριν προχωρήσουμε στην απάντηση του ερωτήματος, θεωρούμε σκόπιμο να αναφερθούμε στην πολλαπλή απασχόληση. Η πολλαπλή απασχόληση αφορά την περίπτωση κατά την οποία ένας μισθωτός παρέχει την εργασία του σε περισσότερους από έναν εργοδότες, εντός της ίδιας χρονικής περιόδου. Περαιτέρω, εξυπακούεται ότι κάθε εργοδότης έχει καταρτίσει ξεχωριστή σύμβαση εξαρτημένης εργασίας με τον εργαζόμενο. Είναι σαφές δε, ότι όλες οι παραπάνω συμβάσεις υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ. Παρεμπιπτόντως, να υπογραμμίσουμε ότι διαφορετική είναι η περίπτωση της παράλληλης ασφάλισης, κατά την οποία, ο εργαζόμενος ασφαλίζεται για διάφορες εργασίες, σε διαφορετικούς ασφαλιστικούς οργανισμούς.
Σύμφωνα λοιπόν με τα ισχύοντα για την πολλαπλή απασχόληση, θα πρέπει ο εργαζόμενος να παρέχει τις υπηρεσίες του, με την μορφή της εξαρτημένης εργασίας, σε τρεις το πολύ εργοδότες, μέσα στην ίδια ημέρα. Σε περίπτωση που η απασχόληση παρέχεται σε περισσότερους από τρεις εργοδότες (πχ τέσσερις, την ίδια ημέρα), την ασφάλιση αναλαμβάνει ο Ασφαλιστικός Συνεταιρισμός (παράγραφος 5, άρθρου 30, του Κανονισμού Ασφάλισης του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ). Οπότε, αν συντρέχει κάτι τέτοιο, ο εργαζόμενος απευθύνεται στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και ζητά την ασφάλισή του μέσω Ασφαλιστικού Συνεταιρισμού.
Σε ότι αφορά την Επικουρική Ασφάλιση, σημειώνουμε τα εξής: Το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Μισθωτών (ΕΤΕΑΜ), συστήθηκε με το άρθρο 6 του Ν.3029/2002 (έναρξη λειτουργίας από 1/6/2003) και αντικατέστησε σε όλες τις λειτουργίες, δικαιώματα και υποχρεώσεις, το πρώην Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Μισθωτών (ΤΕΑΜ), το οποίο είχε συσταθεί με τον Ν.997/1979. Πριν από την ίδρυση του ΤΕΑΜ, δεν υπήρχε επικουρική ασφάλιση για όλους τους μισθωτούς, ενώ μετά την ημερομηνία της ίδρυσής του, όλοι οι μισθωτοί, εκτός από την κύρια ασφάλισή τους, έχουν πλέον και επικουρική. Στο ΤΕΑΜ, αρχικά είχαν υπαχθεί ορισμένες κατηγορίες μισθωτών. Στη συνέχεια, επεκτάθηκε η ασφάλιση σε όλους τους εργαζόμενους με εξαρτημένη εργασία, εφόσον δεν ήταν ασφαλισμένοι σε άλλο Επικουρικό Ταμείο.
Περαιτέρω, όταν έχουμε πολλαπλώς απασχολούμενους σε διαφορετικές εργασίες, υφίσταται παράλληλη ασφάλιση μεταξύ ΕΤΕΑΜ και άλλου Επικουρικού, μόνο στην περίπτωση των παλαιών ασφαλισμένων του Ν.2084/92 (που η ασφάλισή τους είχε ξεκινήσει πριν την 1/1/1993). Δεν υπάγονται στην ασφάλιση του ΕΤΕΑΜ, όσοι ασφαλίζονται για την ίδια απασχόληση υποχρεωτικά σε άλλο Επικουρικό Ταμείο. Τα ανωτέρω προκύπτουν από την διάταξη της παραγράφου 1, του άρθρου 29, του Ν.1759/1988 (ΦΕΚ 50/18-3-1988), με την οποία επήλθε συμπλήρωση της προηγούμενης διάταξης του άρθρου 3, του Ν.997/79, στην οποία ορίζεται ότι τα πρόσωπα που έχουν πολλαπλή απασχόληση και ασφάλιση για κάθε μία από τις εργασίες τους στον ίδιο Φορέα κύριας ασφάλισης, ενώ για την Επικουρική τους ασφάλιση υπάγονται στην ασφάλιση και άλλου Επικουρικού Ταμείου, τότε εξαιρούνται υποχρεωτικά από την ασφάλιση του κλάδου ΙΚΑ-ΤΕΑΜ (τώρα, ΕΤΕΑΜ). Βλέπε και Εγκύκλιο του ΙΚΑ 51/1988, καθώς και γγραφο με Α.Π. 22434/93-1888, της 3-3-1994.
Αν έχει ολοκληρωθεί η ασφάλιση στα δύο επικουρικά ταμεία, τότε οι εργατικές εισφορές επιστρέφονται ως αχρεωστήτως καταβληθείσες, από το ταμείο που απομένει μετά την υποχρεωτική υπαγωγή του ασφαλισμένου, στο άλλο.
Παράδειγμα: Οικονομολόγος, απασχολήθηκε ως καθηγητής σε ιδιωτικό εκπαιδευτήριο και ασφαλίσθηκε στον κλάδο ΙΚΑ-ΕΤΕΑΜ. Επειδή την ίδια χρονική περίοδο εργάσθηκε και ως υπεύθυνος Λογιστηρίου, σε εμπορική επιχείρηση με κύρια ασφάλιση στο ΙΚΑ, ενώ επικουρικά ασφαλίστηκε (υποχρεωτικά) στο ΤΕΑΥΕΚ (πολλαπλή απασχόληση), συντρέχει λόγος εξαίρεσης του ως άνω εργαζόμενου, από την ασφάλιση του κλάδου ΙΚΑ-ΕΤΕΑΜ και θα μετατραπούν τα ένσημά του σε κλάδο ΜΙΚΤΑ, ενώ θα επιστραφούν, ως αχρεωστήτως καταβληθείσες οι εργατικές εισφορές, του κλάδου ΙΚΑ-ΕΤΕΑΜ.
27.1.2011