Login
Έντυπο και ψηφιακό
28 Ιουνίου 2010
Παράλληλη απασχόληση λογιστή
Λογιστής εργάζεται ως μισθωτός σε επιχείρηση και έχει ΙΚΑ. Εάν ιδρύσει λογιστικό γραφείο επιβάλλεται να είναι ασφαλισμένος και στον ΟΑΕΕ;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Για τους νέους ασφαλισμένους, δηλαδή όσους εισήλθαν στην κοινωνική ασφάλιση μετά την 1/1/1993 η νομοθεσία προβλέπει την αρχή της «Επιλογής Ασφαλιστικού Φορέα». Σύμφωνα με αυτή οι ασφαλισμένοι από 1.1.1993 και μετέπειτα, υπάγονται υποχρεωτικά σε ένα μόνο φορέα κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο, ένα φορέα επικουρικής ασφάλισης, ένα φορέα ασφάλισης ασθένειας και ένα φορέα ασφάλισης πρόνοιας. Επομένως για τα ανωτέρω πρόσωπα καταργήθηκε ουσιαστικά η υποχρεωτική παράλληλη ασφάλιση, η οποία προβλέπεται από τη νομοθεσία του ΙΚΑ και αυτή περιορίζεται πλέον μόνο στους παλαιούς ασφαλισμένους, δηλ. σε αυτούς οι οποίοι μέχρι 31.12.1992 είχαν ασφαλιστεί σε οποιοδήποτε φορέα ασφάλισης ή το Δημόσιο (άρθρο 39, 43 Ν 2084/1992, 2 παρ. 1 Ν 2335/1996 και 16 Ν 2556/1997, Εγκ. ΙΚΑ 106/1993, 44/1994, 44/1996, 24/1998, 74/2002).
Έτσι, σε περίπτωση που συντρέχουν σε κάποιο ασφαλισμένο οι προϋποθέσεις για την υποχρεωτική ασφάλισή του σε περισσότερους από ένα φορείς, π.χ. λόγω ιδιότητας (ιδιοκτήτης αυτοκινήτου - ΤΣΑ) και παράλληλα απασχόλησής του ως μισθωτού (υπάλληλος, εργάτης - ΙΚΑ), ή λόγω διπλής απασχόλησης με διαφορετικούς φορείς ασφάλισης για κάθε απασχόληση, θα ασφαλιστεί υποχρεωτικά μόνο σε ένα φορέα, τον οποίο θα επιλέξει ο ίδιος με υπεύθυνη δήλωσή του. Επισημαίνεται ότι το δικαίωμα της επιλογής πρέπει να ασκηθεί μέσα σε προθεσμία έξι (6) μηνών, από την ημερομηνία που δημιουργείται η υποχρέωση της ασφάλισης στο δεύτερο φορέα, διαφορετικά καθίσταται υποχρεωτική η ασφάλιση στον φορέα ο οποίος τον ασφάλισε πρώτος λόγω μισθωτής απασχόλησης ή αυτοαπασχόλησης ή ιδιότητας, εκτός από την ασφάλιση στο Ε.Τ.Α.Α. που είναι υποχρεωτική.
Παράδειγμα: Έστω κάποιος έχει ασφαλιστεί καταρχήν στον ΟΑΕΕ και στη συνέχεια αναλαμβάνει και μισθωτή εργασία (ασφαλιστέα στο ΙΚΑ), οπότε υπάρχει υποχρέωση ασφάλισης και στο ΙΚΑ, πρέπει μέσα σε έξι (6) μήνες από την ημερομηνία που ανέλαβε εργασία να επιλέξει με δήλωσή του σε ποιο φορέα επιθυμεί να ασφαλιστεί. Εάν παρέλθει άπρακτη η εξάμηνη προθεσμία, τότε υποχρεωτικά θα ασφαλιστεί στον ΟΑΕΕ, επειδή είναι ο φορέας που τον ασφάλισε πρώτος.
Πάντως όταν συντρέχει περίπτωση διπλής ασφάλισης, λόγω κύριας και μερικής απασχόλησης, θεωρείται υποχρεωτική η ασφάλιση για την κύρια απασχόληση.
Διαδικασία επιλογής: Προκειμένου να εξαιρεθεί από την ασφάλιση του ΙΚΑ κάποιος νεοασφαλισμένος, επειδή επέλεξε εμπρόθεσμα την ασφάλισή του σε άλλο ασφαλιστικό φορέα, οφείλει να προσέλθει στο Υποκατάστημα ΙΚΑ του τόπου απασχόλησής του και με υπεύθυνη δήλωση του Ν 1599/1986 να δηλώσει ότι επιθυμεί να εξαιρεθεί από την ασφάλιση του ΙΚΑ, λόγω της ασφάλισής του σε άλλο ασφαλιστικό Οργανισμό. Νοείται βέβαια ότι μαζί με την δήλωση επιλογής πρέπει να προσκομίσει και βεβαίωση του ασφαλιστικού φορέα που επιλέγει, από την οποία να φαίνεται ότι έχει ασφαλισθεί μετά την 1.1.1993.
Στη συνέχεια, με βάση τα ανωτέρω δικαιολογητικά, το Υποκατάστημα εκδίδει την απόφαση εξαίρεσης από την ασφάλιση.
Αντίστοιχη διαδικασία θα ακολουθηθεί στον ΟΑΕΕ εάν ο ασφαλισμένος επιλέξει ως φορέα ασφάλισης του το ΙΚΑ, οπότε δικαιούται να λάβει εξαίρεση από την ασφάλιση στον ΟΑΕΕ
Σε περίπτωση όμως που ο ασφαλιστικός φορέας της επιλογής δεν καλύπτει όλους τους κλάδους ασφάλισης, τους οποίους καλύπτει ο μη επιλεγείς φορέας, τότε για τους ελλείποντες κλάδους πρέπει ο νεοασφαλισμένος να υπαχθεί υποχρεωτικά στους αντίστοιχους κλάδους του μη επιλεγέντος ασφαλιστικού φορέα. Η διάταξη αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία, αφού ως γνωστό το ΙΚΑ καλύπτει όχι μόνο όλους τους κλάδους κύριας και επικουρικής ασφάλισης, αλλά και τους κλάδους του ΟΑΕΔ, ΟΕΚ και ΟΕΕ. Έτσι σε περίπτωση που επιλεγεί ως φορέας ασφάλισης ο ΟΑΕΕ η εξαίρεση από την ασφάλιση του ΙΚΑ θα αφορά μόνο τους κλάδους σύνταξης και ασθένειας και ο ασφαλισμένος θα πρέπει να καταβάλλει τις εισφορές που αφορούν τα λεγόμενα συνεισπραττόμενα.
Βλ. σχετικά και Κωνσταντίνος Λαναράς, Πολλαπλή ασφάλιση Παράλληλη - διπλή ασφάλιση Επιλογή ασφαλιστικού φορέα, ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ, Αύγουστος 2006 (διατίθεται και στο site με χρήση του κωδικού πρόσβασης).
28.6.2010
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Για τους νέους ασφαλισμένους, δηλαδή όσους εισήλθαν στην κοινωνική ασφάλιση μετά την 1/1/1993 η νομοθεσία προβλέπει την αρχή της «Επιλογής Ασφαλιστικού Φορέα». Σύμφωνα με αυτή οι ασφαλισμένοι από 1.1.1993 και μετέπειτα, υπάγονται υποχρεωτικά σε ένα μόνο φορέα κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο, ένα φορέα επικουρικής ασφάλισης, ένα φορέα ασφάλισης ασθένειας και ένα φορέα ασφάλισης πρόνοιας. Επομένως για τα ανωτέρω πρόσωπα καταργήθηκε ουσιαστικά η υποχρεωτική παράλληλη ασφάλιση, η οποία προβλέπεται από τη νομοθεσία του ΙΚΑ και αυτή περιορίζεται πλέον μόνο στους παλαιούς ασφαλισμένους, δηλ. σε αυτούς οι οποίοι μέχρι 31.12.1992 είχαν ασφαλιστεί σε οποιοδήποτε φορέα ασφάλισης ή το Δημόσιο (άρθρο 39, 43 Ν 2084/1992, 2 παρ. 1 Ν 2335/1996 και 16 Ν 2556/1997, Εγκ. ΙΚΑ 106/1993, 44/1994, 44/1996, 24/1998, 74/2002).
Έτσι, σε περίπτωση που συντρέχουν σε κάποιο ασφαλισμένο οι προϋποθέσεις για την υποχρεωτική ασφάλισή του σε περισσότερους από ένα φορείς, π.χ. λόγω ιδιότητας (ιδιοκτήτης αυτοκινήτου - ΤΣΑ) και παράλληλα απασχόλησής του ως μισθωτού (υπάλληλος, εργάτης - ΙΚΑ), ή λόγω διπλής απασχόλησης με διαφορετικούς φορείς ασφάλισης για κάθε απασχόληση, θα ασφαλιστεί υποχρεωτικά μόνο σε ένα φορέα, τον οποίο θα επιλέξει ο ίδιος με υπεύθυνη δήλωσή του. Επισημαίνεται ότι το δικαίωμα της επιλογής πρέπει να ασκηθεί μέσα σε προθεσμία έξι (6) μηνών, από την ημερομηνία που δημιουργείται η υποχρέωση της ασφάλισης στο δεύτερο φορέα, διαφορετικά καθίσταται υποχρεωτική η ασφάλιση στον φορέα ο οποίος τον ασφάλισε πρώτος λόγω μισθωτής απασχόλησης ή αυτοαπασχόλησης ή ιδιότητας, εκτός από την ασφάλιση στο Ε.Τ.Α.Α. που είναι υποχρεωτική.
Παράδειγμα: Έστω κάποιος έχει ασφαλιστεί καταρχήν στον ΟΑΕΕ και στη συνέχεια αναλαμβάνει και μισθωτή εργασία (ασφαλιστέα στο ΙΚΑ), οπότε υπάρχει υποχρέωση ασφάλισης και στο ΙΚΑ, πρέπει μέσα σε έξι (6) μήνες από την ημερομηνία που ανέλαβε εργασία να επιλέξει με δήλωσή του σε ποιο φορέα επιθυμεί να ασφαλιστεί. Εάν παρέλθει άπρακτη η εξάμηνη προθεσμία, τότε υποχρεωτικά θα ασφαλιστεί στον ΟΑΕΕ, επειδή είναι ο φορέας που τον ασφάλισε πρώτος.
Πάντως όταν συντρέχει περίπτωση διπλής ασφάλισης, λόγω κύριας και μερικής απασχόλησης, θεωρείται υποχρεωτική η ασφάλιση για την κύρια απασχόληση.
Διαδικασία επιλογής: Προκειμένου να εξαιρεθεί από την ασφάλιση του ΙΚΑ κάποιος νεοασφαλισμένος, επειδή επέλεξε εμπρόθεσμα την ασφάλισή του σε άλλο ασφαλιστικό φορέα, οφείλει να προσέλθει στο Υποκατάστημα ΙΚΑ του τόπου απασχόλησής του και με υπεύθυνη δήλωση του Ν 1599/1986 να δηλώσει ότι επιθυμεί να εξαιρεθεί από την ασφάλιση του ΙΚΑ, λόγω της ασφάλισής του σε άλλο ασφαλιστικό Οργανισμό. Νοείται βέβαια ότι μαζί με την δήλωση επιλογής πρέπει να προσκομίσει και βεβαίωση του ασφαλιστικού φορέα που επιλέγει, από την οποία να φαίνεται ότι έχει ασφαλισθεί μετά την 1.1.1993.
Στη συνέχεια, με βάση τα ανωτέρω δικαιολογητικά, το Υποκατάστημα εκδίδει την απόφαση εξαίρεσης από την ασφάλιση.
Αντίστοιχη διαδικασία θα ακολουθηθεί στον ΟΑΕΕ εάν ο ασφαλισμένος επιλέξει ως φορέα ασφάλισης του το ΙΚΑ, οπότε δικαιούται να λάβει εξαίρεση από την ασφάλιση στον ΟΑΕΕ
Σε περίπτωση όμως που ο ασφαλιστικός φορέας της επιλογής δεν καλύπτει όλους τους κλάδους ασφάλισης, τους οποίους καλύπτει ο μη επιλεγείς φορέας, τότε για τους ελλείποντες κλάδους πρέπει ο νεοασφαλισμένος να υπαχθεί υποχρεωτικά στους αντίστοιχους κλάδους του μη επιλεγέντος ασφαλιστικού φορέα. Η διάταξη αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία, αφού ως γνωστό το ΙΚΑ καλύπτει όχι μόνο όλους τους κλάδους κύριας και επικουρικής ασφάλισης, αλλά και τους κλάδους του ΟΑΕΔ, ΟΕΚ και ΟΕΕ. Έτσι σε περίπτωση που επιλεγεί ως φορέας ασφάλισης ο ΟΑΕΕ η εξαίρεση από την ασφάλιση του ΙΚΑ θα αφορά μόνο τους κλάδους σύνταξης και ασθένειας και ο ασφαλισμένος θα πρέπει να καταβάλλει τις εισφορές που αφορούν τα λεγόμενα συνεισπραττόμενα.
Βλ. σχετικά και Κωνσταντίνος Λαναράς, Πολλαπλή ασφάλιση Παράλληλη - διπλή ασφάλιση Επιλογή ασφαλιστικού φορέα, ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ, Αύγουστος 2006 (διατίθεται και στο site με χρήση του κωδικού πρόσβασης).
28.6.2010
