Login
Έντυπο και ψηφιακό
30 Απριλίου 2010
Απόσβεση επισφαλούς απαίτησης
Παρακαλώ θα ήθελα την βοήθειά σας στην παρακάτω περίπτωση: 1) Σφράγισμα επιταγής πελάτη το 2004. μεταφορά στον λογαριασμό επιταγές σε καθυστέρηση και εμφάνισή τους στον ισολογισμό. 2) ο πελάτης έχει ενταχθεί στο άρθρο 46 του Ν.1892/90, με απόφαση εφετείου Αθηνών (που αφορά την τριτανακοπή) γίνεται απόδοση 9.000 ευρώ από το σύνολο της απαίτησης που είναι περίπου 44.000. Ερώτηση: με αυτήν την απόφαση του εφετείου μπορώ να δικαιολογήσω το ποσό των 35.000 (44.000-9.000) σαν ζημία στο 2009 ή απαιτείται και κάτι άλλο;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Η διαγραφή μιας απαίτησης είναι θέμα που κρίνεται από την επιχείρηση (και μόνο) βάσει των στοιχείων που έχει στη διάθεσή της (οικονομικά στοιχεία του πελάτη, αποφάσεις δικαστηρίων κ.λπ.) και δεν αποτελεί αντικείμενο φορολογικού ελέγχου. Ο φορολογικός έλεγχος εστιάζεται στην εφαρμογή των σχετικών διατάξεων που διέπουν το δικαίωμα της επιχείρησης να εκπέσει μέρους των απαιτήσεών της (από πελάτες) από το φορολογητέο εισόδημα. Διευκρινίζεται δε ότι το δικαίωμα αυτό παρέχεται ανεξάρτητα από το γεγονός ύπαρξης πραγματικής επισφάλειας (Πολ. 1042/1993). Οι διατάξεις της περ. θ, της παρ. 1, του άρθρου 31, του ΚΦΕ καθορίζουν τα όρια και τις προϋποθέσεις άσκησης του εν λόγω δικαιώματος.
Περαιτέρω, στις ίδιες διατάξεις ορίζεται ότι: «Εξαιρετικά, αν σε κάποια διαχειριστική χρήση το ποσό των πράγματι επισφαλών απαιτήσεων, για τις οποίες έχουν εξαντληθεί όλα τα ένδικα μέσα, είναι μεγαλύτερο εκείνου που προκύπτει από την εφαρμογή του αντίστοιχου ποσοστού πρόβλεψης, το επιπλέον ποσό που δεν καλύπτεται από τη σχηματισθείσα πρόβλεψη, μπορεί να αποσβεσθεί στη διαχειριστική αυτή χρήση με οριστικές εγγραφές». Συνεπώς, ο φορολογικός νόμος αφήνει το περιθώριο για τη διενέργεια πρόσθετων προβλέψεων για επισφάλειες, εφόσον έχουν ασκηθεί όλα τα ένδικα μέσα για την είσπραξή των σχετικών απαιτήσεων. Ωστόσο, εξάντληση όλων των μέτρων της νομικής οδού είναι θέμα πραγματικό και το βάρος της απόδειξής του φέρει ο φορολογούμενος#1.
Στην προκειμένη περίπτωση, λοιπόν, εφόσον το ποσό των 35.000,00 ευρώ κρίνεται ανεπίδεκτο είσπραξης, θα πρέπει να μεταφερθεί από τον λογ. 33.91 «Επιταγές εισπρακτέες σε καθυστέρηση (σφραγισμένες)», στον λογ. 30.97 «Πελάτες επισφαλείς.» Στη συνέχεια, κατόπιν σχετικής απόφασης της διοίκησης της επιχείρησης, θα διενεργηθεί η εγγραφή της διαγραφής της απαίτησης ως εξής#2:
Όπως προαναφέραμε, η φορολογική αναγνώριση του ως άνω ποσού εξαρτάται από την εφαρμογή των διατάξεων της περ. θ, της παρ. 1, του άρθρου 31, του ΚΦΕ (λ.χ. ύψος του λογ. «πελάτες» κ.λπ.). Εφόσον το ποσό που προκύπτει από την εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων δεν επαρκεί για να καλύψει τις 35.000 , ο φορολογούμενος μπορεί να προβεί σε απόσβεση ολόκληρης της απαίτησης μόνο σε περίπτωση που έχει εξαντλήσει όλα τα ένδικα μέσα, γεγονός το οποίο εκτιμάται από τον φορολογικό έλεγχο ως πραγματικό περιστατικό. Είναι προφανές ότι σε περίπτωση που μέρος των 35.000 δεν εκπίπτει φορολογικά, θα πρέπει βάσει των ανωτέρω, το ποσό αυτό να θεωρείται λογιστική διαφορά, που θα ληφθεί υπόψη στην αναμόρφωση του φορολογητέου εισοδήματος.
Η υπαγωγή του πελάτη της επιχείρησης σε ειδική εκκαθάριση του άρθρου 46, του Ν 1892/1990, κατά τη γνώμη μας, δεν αποτελεί από μόνη της επαρκή αιτία για απόσβεση ολόκληρης της απαίτησης, καθώς δεν συνεπάγεται την μη είσπραξη αυτής. Ωστόσο, η διοίκηση, σύμφωνα με τις οδηγίες της Πολ. 1005/2005, έχει αποδεχθεί ότι: «η κήρυξη του οφειλέτη σε κατάσταση πτωχεύσεως λόγω παύσεως των πληρωμών, επιφέρει από μόνη της απόσβεση της απαίτησης, στις περιπτώσεις όπου σε πτώχευση έχει κηρυχθεί ανώνυμη εταιρεία, εταιρεία περιορισμένης ευθύνης ή υποκατάστημα αλλοδαπής επιχείρησης και από τους επίσημους ισολογισμούς τους προκύπτει ότι οι επιχειρήσεις αυτές δεν έχουν περιουσιακά στοιχεία (ακίνητα, πάγια, χρεόγραφα κλπ.) να ικανοποιήσουν τους οφειλέτες τους.» Συνεπώς, είναι εφικτή η εξ ολοκλήρου απόσβεση της απαίτησης, εφόσον συντρέχουν οι ανωτέρω προϋποθέσεις.
#1. Βλ. σχετικό άρθρο του Ευθ. Αναγνώστου που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ τον Μάιο του 2006.
#2. Για διαγραφές πελατών άνω των 1.000,00 για τους οποίους δεν έχουν ασκηθεί ένδικα μέσα, η επιχείρηση υποχρεούται να: α) γνωστοποιήσει σε αυτούς ότι διέγραψε την επισφαλή απαίτησή της, και β) να υποβάλλει στην αρμόδια ΔΟΥ σχετική κατάσταση βάσει της προθεσμίας του άρθρου 20 του ΚΒΣ (βλ. περ. θ, της παρ. 1, του άρθρου 31 του ΚΦΕ).
30.4.2010
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Η διαγραφή μιας απαίτησης είναι θέμα που κρίνεται από την επιχείρηση (και μόνο) βάσει των στοιχείων που έχει στη διάθεσή της (οικονομικά στοιχεία του πελάτη, αποφάσεις δικαστηρίων κ.λπ.) και δεν αποτελεί αντικείμενο φορολογικού ελέγχου. Ο φορολογικός έλεγχος εστιάζεται στην εφαρμογή των σχετικών διατάξεων που διέπουν το δικαίωμα της επιχείρησης να εκπέσει μέρους των απαιτήσεών της (από πελάτες) από το φορολογητέο εισόδημα. Διευκρινίζεται δε ότι το δικαίωμα αυτό παρέχεται ανεξάρτητα από το γεγονός ύπαρξης πραγματικής επισφάλειας (Πολ. 1042/1993). Οι διατάξεις της περ. θ, της παρ. 1, του άρθρου 31, του ΚΦΕ καθορίζουν τα όρια και τις προϋποθέσεις άσκησης του εν λόγω δικαιώματος.
Περαιτέρω, στις ίδιες διατάξεις ορίζεται ότι: «Εξαιρετικά, αν σε κάποια διαχειριστική χρήση το ποσό των πράγματι επισφαλών απαιτήσεων, για τις οποίες έχουν εξαντληθεί όλα τα ένδικα μέσα, είναι μεγαλύτερο εκείνου που προκύπτει από την εφαρμογή του αντίστοιχου ποσοστού πρόβλεψης, το επιπλέον ποσό που δεν καλύπτεται από τη σχηματισθείσα πρόβλεψη, μπορεί να αποσβεσθεί στη διαχειριστική αυτή χρήση με οριστικές εγγραφές». Συνεπώς, ο φορολογικός νόμος αφήνει το περιθώριο για τη διενέργεια πρόσθετων προβλέψεων για επισφάλειες, εφόσον έχουν ασκηθεί όλα τα ένδικα μέσα για την είσπραξή των σχετικών απαιτήσεων. Ωστόσο, εξάντληση όλων των μέτρων της νομικής οδού είναι θέμα πραγματικό και το βάρος της απόδειξής του φέρει ο φορολογούμενος#1.
Στην προκειμένη περίπτωση, λοιπόν, εφόσον το ποσό των 35.000,00 ευρώ κρίνεται ανεπίδεκτο είσπραξης, θα πρέπει να μεταφερθεί από τον λογ. 33.91 «Επιταγές εισπρακτέες σε καθυστέρηση (σφραγισμένες)», στον λογ. 30.97 «Πελάτες επισφαλείς.» Στη συνέχεια, κατόπιν σχετικής απόφασης της διοίκησης της επιχείρησης, θα διενεργηθεί η εγγραφή της διαγραφής της απαίτησης ως εξής#2:
|
44 |
ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ |
||||||||||
|
44.11 |
Προβλέψεις γιαεπισφαλείςαπαιτήσεις |
||||||||||
|
44.11.00 |
Προβλέψεις για απόσβεση επισφαλών απαιτήσεων |
35.000 |
| ||||||||
|
30.97 |
ΠΕΛΑΤΕΣ ΕΠΙΣΦΑΛΕΙΣ |
||||||||||
|
30.97.00 |
Πελάτης Α |
||||||||||
| 35.000 | |||||||||||
|
Εγγραφή του σχηματισμού της πρόβλεψης: | |||||||||||
|
83 |
ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΕΚΤΑΚΤΟΥΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ |
||||||||||
|
83.11 |
Προβλέψεις γιαεπισφαλείςαπαιτήσεις |
||||||||||
|
83.11.00 |
Προβλέψεις για απόσβεση επισφαλών απαιτήσεων |
35.0000 |
|||||||||
|
44 |
ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ |
||||||||||
|
44.11 |
Προβλέψεις γιαεπισφαλείςαπαιτήσεις |
||||||||||
|
44.11.00 |
Προβλέψεις για απόσβεση επισφαλών απαιτήσεων |
35.000 | |||||||||
Όπως προαναφέραμε, η φορολογική αναγνώριση του ως άνω ποσού εξαρτάται από την εφαρμογή των διατάξεων της περ. θ, της παρ. 1, του άρθρου 31, του ΚΦΕ (λ.χ. ύψος του λογ. «πελάτες» κ.λπ.). Εφόσον το ποσό που προκύπτει από την εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων δεν επαρκεί για να καλύψει τις 35.000 , ο φορολογούμενος μπορεί να προβεί σε απόσβεση ολόκληρης της απαίτησης μόνο σε περίπτωση που έχει εξαντλήσει όλα τα ένδικα μέσα, γεγονός το οποίο εκτιμάται από τον φορολογικό έλεγχο ως πραγματικό περιστατικό. Είναι προφανές ότι σε περίπτωση που μέρος των 35.000 δεν εκπίπτει φορολογικά, θα πρέπει βάσει των ανωτέρω, το ποσό αυτό να θεωρείται λογιστική διαφορά, που θα ληφθεί υπόψη στην αναμόρφωση του φορολογητέου εισοδήματος.
Η υπαγωγή του πελάτη της επιχείρησης σε ειδική εκκαθάριση του άρθρου 46, του Ν 1892/1990, κατά τη γνώμη μας, δεν αποτελεί από μόνη της επαρκή αιτία για απόσβεση ολόκληρης της απαίτησης, καθώς δεν συνεπάγεται την μη είσπραξη αυτής. Ωστόσο, η διοίκηση, σύμφωνα με τις οδηγίες της Πολ. 1005/2005, έχει αποδεχθεί ότι: «η κήρυξη του οφειλέτη σε κατάσταση πτωχεύσεως λόγω παύσεως των πληρωμών, επιφέρει από μόνη της απόσβεση της απαίτησης, στις περιπτώσεις όπου σε πτώχευση έχει κηρυχθεί ανώνυμη εταιρεία, εταιρεία περιορισμένης ευθύνης ή υποκατάστημα αλλοδαπής επιχείρησης και από τους επίσημους ισολογισμούς τους προκύπτει ότι οι επιχειρήσεις αυτές δεν έχουν περιουσιακά στοιχεία (ακίνητα, πάγια, χρεόγραφα κλπ.) να ικανοποιήσουν τους οφειλέτες τους.» Συνεπώς, είναι εφικτή η εξ ολοκλήρου απόσβεση της απαίτησης, εφόσον συντρέχουν οι ανωτέρω προϋποθέσεις.
#1. Βλ. σχετικό άρθρο του Ευθ. Αναγνώστου που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ τον Μάιο του 2006.
#2. Για διαγραφές πελατών άνω των 1.000,00 για τους οποίους δεν έχουν ασκηθεί ένδικα μέσα, η επιχείρηση υποχρεούται να: α) γνωστοποιήσει σε αυτούς ότι διέγραψε την επισφαλή απαίτησή της, και β) να υποβάλλει στην αρμόδια ΔΟΥ σχετική κατάσταση βάσει της προθεσμίας του άρθρου 20 του ΚΒΣ (βλ. περ. θ, της παρ. 1, του άρθρου 31 του ΚΦΕ).
30.4.2010
