Συστέγαση επιχειρήσεων σε κοινό ακίνητο

Ελεύθερη επαγγελματίας παραχώρησε ακίνητο για την ανέγερση κτιρίου στον έμπορο σύζυγό της με συμφωνητικό ενοικίασης άνω των 9 ετών.
Τώρα επιθυμεί να συστεγαστεί σε αυτό το κτίριο.
Ποιες είναι οι απαραίτητες διατυπώσεις;
Υπεκμίσθωση ή εφόσον ουσιαστικά είναι δικό της το ακίνητο αρκεί να οριστεί ξεκάθαρα στο συμφωνητικό παραχώρησης;
Τον ΕΝΦΙΑ που βαραίνει την σύζυγο, μπορεί να τον εκπίπτει;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Γενικά, η συστέγαση επιχειρήσεων είναι εφικτή εφόσον δεν προκύπτουν δυσκολίες και δυσχέρειες, στην περίπτωση μελλοντικών φορολογικών και λοιπών ελέγχων από τις, κατά περίπτωση, αρμόδιες αρχές. Συνεπώς στην πράξη, η δυνατότητα συστέγασης κρίνεται, ενδεχομένως και με αυτοψία, από τον έλεγχο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., κατά το χρόνο έναρξης εργασιών της επιχείρησης, η οποία πρόκειται να συστεγαστεί.
Ωστόσο, στην περίπτωση που επιχείρηση πρόκειται να συστεγαστεί σε ακίνητο που η ίδια έχει εκμισθώσει σε άλλο πρόσωπο, το οποίο ασκεί ήδη επιχειρηματική δραστηριότητα, κρίνεται σκόπιμο να καταρτίζεται σύμβαση υπεκμίσθωσης μεταξύ των δύο επιχειρήσεων, αντί της τροποποίησης της υφιστάμενης σύμβασης μίσθωσης.
Μάλιστα δε, η ανωτέρω υπεκμίσθωση θα πρέπει να εμπίπτει και σε ΦΠΑ σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. δ, της παρ. 2, του άρθρου 8, του κώδικα ΦΠΑ (βλ. και Πολ. 1180/2013).
Ο λόγος γι’ αυτό είναι, ότι η μισθώτρια, για την ανέγερση του κτιρίου επί του οικοπέδου του εκμισθωτή, έχει ήδη ασκήσει το δικαίωμα της έκπτωσης του ΦΠΑ των εξόδων κατασκευής δεδομένου και με τις προϋποθέσεις ότι:
α) το κτίριο θα χρησιμοποιηθεί ως πάγιο στοιχείο και
β) η δραστηριότητα που ασκεί (εμπόριο) υπάγεται σε ΦΠΑ.
Συνεπώς, οποιαδήποτε αλλαγή στην χρήση του ακινήτου θα επιφέρει υποχρέωση διακανονισμού του ΦΠΑ των εξόδων κατασκευής/ανέγερσης του ακινήτου, εφόσον η μεταβολή αυτή λάβει χώρα εντός πενταετίας από την έναρξη της χρήσης του.
Τέλος, κατά ρητή διατύπωση, στο άρθρο 2, του Ν 4223/2013, ο ΕΝΦΙΑ επιβαρύνει πάντοτε τον ιδιοκτήτη (κύριο ή επικαρπωτή) του εκάστοτε ακινήτου. Συνεπώς, επιβαρύνει την σύζυγο, ως ιδιοκτήτρια του ακινήτου.
Πάντως, η σύζυγος δύναται να εκπίπτει ως δαπάνη από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχειρηματικής της δραστηριότητας, με βάση την επιφάνεια που υπεκμισθώνει και χρησιμοποιεί.