Φόρος υπεραξίας κατά την σύσταση ΟΕ, από τους ασκούντες ελευθέριο επάγγελμα

Φυσικοθεραπευτές σύζυγοι, ασκούν ατομική επιχείρηση στον ίδιο χώρο ιδιοκτησίας τους. Πρόκειται να ιδρύσουν προσωπική εταιρεία Ο.Ε. ή Ε.Ε. Ερωτάται, συντρέχει θέμα υπεραξίας; Και αν ναι, πώς και σε ποιον καταλογίζεται; Επηρεάζεται από το ποσοστό συμμετοχής τους;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Ο φυσιοθεραπευτής, ως επάγγελμα, κατατάσσεται στα ελευθέρια επαγγέλματα που κατονομάζονται στο άρθρο 48 του ΚΦΕ. Σημειώνεται, παρεμπιπτόντως, ότι αυτή είναι και η ορθή αναγραφή της λέξης, ενώ ο «φυσικοθεραπευτής», παρόλο που συνηθίζεται να χρησιμοποιείται στην πράξη, ως όρος πρέπει να αποφεύγεται. Επιπρόσθετα, πρέπει να επισημάνουμε ότι ο ασκών ελευθέριο επάγγελμα δεν χαρακτηρίζεται ατομικός επιχειρηματίας, αλλά είναι ελεύθερος επαγγελματίας (πηγή εισοδήματος Ζ’)

Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 13 του ΚΦΕ και τις σχετικές οδηγίες της Διοίκησης, φορολογείται αυτοτελώς ως εισόδημα, με συντελεστή 20%, κάθε κέρδος ή ωφέλεια που προέρχεται από την μεταβίβαση ολόκληρης επιχείρησης (σ.σ. ή επαγγέλματος), με τα άυλα στοιχεία αυτής, όπως αέρας, επωνυμία, σήμα, προνόμια κ.λπ. Η ωφέλεια υπολογίζεται με βάση τα οριζόμενα στις σχετικές εγκυκλίους και με την διαδικασία που περιγράφεται σε αυτές (Πολ. 1053/2003 και Εγκύκλιος 1052699/2003). Ωστόσο, σε πρόσφατη διευκρίνιση της Διοίκησης (Πολ. 1169/2011), η οποία ήταν αποτέλεσμα, της με αριθμό 2662/2008 απόφασης του ΣτΕ, ερμηνεύονται εκ νέου οι ως άνω διατάξεις (σ.σ. εννοούνται οι διατάξεις του άρθρου 13 ΚΦΕ: «Αυτοτελής φορολόγηση εισοδήματος από επιχειρήσεις ή επαγγέλματα») και εφαρμόζονται κατά περίπτωση εκεί όπου συντελείται μεταβίβαση με αντάλλαγμα. Σύμφωνα με την νέα αυτή θέση της Διοίκησης, είναι προφανές, ότι οι διατάξεις αυτές έχουν εφαρμογή σε περίπτωση που συντελείται πραγματική μεταβίβαση με την καταβολή τιμήματος. Συνεπώς, όταν διακόπτονται οι εργασίες μιας επιχείρησης ή ενός επαγγέλματος και πραγματοποιείται έναρξη εργασιών, στον ίδιο χώρο, άλλης επιχείρησης ή επαγγέλματος, χωρίς όμως να προκύπτει η καταβολή τιμήματος, δεν επιβάλλεται φόρος εισοδήματος. Αντίθετα, η ενδεχόμενη ύπαρξη καταβληθέντος τιμήματος, θα έχει ως αποτέλεσμα την εφαρμογή των παραπάνω διατάξεων, άρα και τον υπολογισμό του αυτοτελούς φόρου με συντελεστή 20%. Βάσει λοιπόν των ανωτέρω, από την έναρξη ισχύος της Πολ. 1169/2-8-2011, ανακαλείται κατά ένα μέρος η Εγκύκλιος 1052699/2003 και στο εξής (από τον Αύγουστο 2011) κατά την διακοπή εργασιών επιχείρησης (ή επαγγέλματος) και έναρξη στον ίδιο χώρο με το ίδιο αντικείμενο εργασιών άλλης επιχείρησης (ή άλλου επαγγέλματος), δεν οφείλεται φόρος υπεραξίας, εφόσον όμως δεν προκύπτει η ύπαρξη σχετικού τιμήματος (ανταλλάγματος).