3 Σεπτεμβρίου 2014

Ο υπολογισμός του συμπληρωματικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. για τα νομικά πρόσωπα

Όπως είναι γνωστό, σύμφωνα με το άρθρο 5 του Ν 4223/2014, επί της αξίας των εμπράγματων δικαιωμάτων των ακινήτων, επιβάλλεται συμπληρωματικός ΕΝ.Φ.Ι.Α.  Υπενθυμίζουμε ότι τα εμπράγματα δικαιώματα επί των ακινήτων είναι: Η πλήρης κυριότητα, η ψιλή κυριότητα, η επικαρπία και η οίκηση. Βάσει της παρ. 2, του άρθρου 1 του παραπάνω νόμου, ο φόρος  επιβάλλεται και στα εμπράγματα ή ενοχικά δικαιώματα της αποκλειστικής χρήσης θέσης στάθμευσης, βοηθητικού χώρου και κολυμβητικής δεξαμενής (πισίνας), που βρίσκονται σε κοινόκτητο τμήμα του ακινήτου και αποτελούν παρακολούθημα των παραπάνω εμπραγμάτων δικαιωμάτων. Υπογραμμίζεται ότι η αναφορά γίνεται σε παρακολουθήματα και όχι σε αποθήκες ή θέσεις στάθμευσης που είναι αυτοτελείς ιδιοκτησίες, με χιλιοστά επί του οικοπέδου.  Σημειώνεται επίσης ότι ο Ν 4223/2013, με τον οποίο (άρθρα 1-13) επιβλήθηκε ο ΕΝ.Φ.Ι.Α., «δανείστηκε» για τον προσδιορισμό του συμπληρωματικού φόρου, το άρθρο 32 του Ν 3842/2010, δηλαδή του νόμου με τον οποίο είχε καθιερωθεί ο ΦΑΠ.

Σύμφωνα λοιπόν με την παρ. 1 του παραμένοντος σε ισχύ άρθρου 32 (αφού πρώτα τροποποιήθηκε, ώστε να εφαρμόζεται και στα νομικά πρόσωπα - νομικές οντότητες), «ως φορολογητέα αξία των ακινήτων ή των εμπράγματων σε αυτά δικαιωμάτων των φυσικών προσώπων, νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων ορίζεται το γινόμενο που προκύπτει από τις τιμές εκκίνησης ή αφετηρίας, που καθορίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 41 και 41Α του Ν 1249/1982, όπως ισχύει, όπου εφαρμόζεται το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού αξίας ακινήτων, επί τους συντελεστές αυξομείωσης, όπως καθορίζονται κατωτέρω ανά είδος ακινήτου ή κτιρίου». Συνεπώς, αυτός είναι ο τρόπος προσδιορισμού της αξίας των δικαιωμάτων.  

Περαιτέρω, για τα φυσικά πρόσωπα, προβλέπεται κλίμακα επιβολής του συμπληρωματικού φόρου, με αφορολόγητο ποσό 300.000 ευρώ, ενώ για τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ επιβάλλεται και υπολογίζεται στη συνολική αξία των δικαιωμάτων, όπως ορίστηκαν παραπάνω, με συντελεστή 5‰ ή 0,5%[1], χωρίς την ύπαρξη αφορολόγητου. Ωστόσο, σε ότι αφορά τα νομικά πρόσωπα, στην, κατά την προηγούμενη διατύπωση, συνολική αξία δεν συμπεριλαμβάνεται, για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ, η αξία των δικαιωμάτων σε κτίσματα της παραγράφου Α.1 του άρθρου 4 του νόμου (δηλαδή των κτισμάτων επί των οποίων υπολογίζεται και ο κύριος φόρος), καθώς και σε οικόπεδα και γήπεδα των παραγράφων Β.1 και Β.2 (δηλαδή των οικοπέδων και γηπέδων επί των οποίων υπολογίζεται και ο κύριος φόρος), εφόσον αυτά ιδιοχρησιμοποιούνται για την παραγωγή ή την άσκηση κάθε είδους επιχειρηματικής δραστηριότητας, ανεξαρτήτως αντικειμένου εργασιών. Η ιδιοχρησιμοποίηση, προφανώς αποδεικνύεται από τις δηλώσεις στο τμήμα Μητρώου της Δ.Ο.Υ., σχετικώς με την χρήση του ακινήτου. Συνεπώς, υποθέτουμε ότι αν ένα ακίνητο, ανήκει μεν στο νομικό πρόσωπο, αλλά εκμισθώνεται ή παραχωρείται δωρεάν η χρήση του σε τρίτον, δεν θα εξαιρεθεί από τον συμπληρωματικό ΕΝ.Φ.Ι.Α.

Πάντως, η ιδιοχρησιμοποίηση θα πρέπει να δηλώνεται κατά την συμπλήρωση του Ε9, με συγκεκριμένο κωδικό χρήσης του ακινήτου, ώστε το «σύστημα» να εξαιρεί τις συγκεκριμένες αξίες από τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝ.Φ.Ι.Α., κατά την έκδοση της πράξης προσδιορισμού (εκκαθάριση). Παρατηρήθηκε, ωστόσο το φαινόμενο, στην πρώτη φάση έκδοσης των εκκαθαρίσεων τον περασμένο Ιούλιο, σε πολλές περιπτώσεις να μην έχει ληφθεί υπόψη η δήλωση της ιδιοχρησιμοποίησης του ακινήτου, με αποτέλεσμα να προκύπτουν λάθη στον υπολογισμό του φόρου. Αναμένεται, τα λάθη αυτά να διορθωθούν μετά την απόφαση του Υπουργείου να δοθεί η δυνατότητα επανασυμπλήρωσης του Ε9 και επανέκδοσης των πράξεων προσδιορισμού του φόρου.

Το επόμενο θέμα που πρέπει να διευκρινιστεί είναι αν η απαλλαγή της αξίας των ιδιοχρησιμοποιούμενων ακινήτων αφορά μόνο την αξία των κτισμάτων και όχι την αξία του αναλογούντος σε αυτά οικοπέδου. Όπως είναι γνωστό, ένα νομικό πρόσωπο, το οποίο διαθέτει ως περιουσιακό στοιχείο ένα ακίνητο, οφείλει να διαχωρίζει στα λογιστικά του βιβλία, την αξία του κτίσματος από την αξία του οικοπέδου που αναλογεί σε αυτό. Αποσβέσεις δε, διενεργούνται μόνον επί της αξίας του κτίσματος. Στον προηγούμενο νόμο για την φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας των νομικών προσώπων, που γινόταν με την κατάθεση έντυπης δήλωσης ΦΑΠ, προβλεπόταν διαφορετικός συντελεστής, ήτοι: 0,1% (ή 1 τοις χιλίοις) επί της αξίας των ιδιοχρησιμοποιούμενων κτισμάτων και 0,6% (ή 6 τοις χιλίοις) επί της αξίας των οικοπέδων που αναλογούσε σε αυτά (άρθρο 35 του Ν 3842/2010). Στον παρόντα νόμο για τον ΕΝ.Φ.Ι.Α., αναφέρεται μεν η λέξη «κτίσματα», αλλά δεν είναι ευδιάκριτο αν εξαιρούνται οι αξίες των αναλογούντων οικοπέδων σε αυτά, αφού κυρίαρχο ρόλο στις διατάξεις του, παίζει η λέξη «δικαιώματα». Πέραν αυτού, θα πρέπει να αναζητηθεί και ο τρόπος, δια του οποίου το «σύστημα», βάσει των στοιχείων που δηλώνονται με το Ε9, θα κάνει τον διαχωρισμό των αξιών οικοπέδου και κτίσματος (αν τελικά είναι έτσι), ώστε να υπολογιστεί σωστά ο συμπληρωματικός ΕΝ.Φ.Ι.Α.

Κατά την γνώμη μου, πρόκειται για σημεία που πρέπει να διευκρινισθούν, ώστε να είναι σε θέση τα λογιστήρια των εταιρειών να ελέγξουν τα νέα εκκαθαριστικά ΕΝ.Φ.Ι.Α., στα οποία χρήσιμο θα ήταν να εμφανίζεται και ο τρόπος υπολογισμού των αξιών των δικαιωμάτων.

 

Νίκος Σγουρινάκης

n_sgourinakis@hotmail.com



[1] Ειδικά, για τα ΝΠΔΔ και τα ΝΠΙΔ μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, όπως ορίζονται στις περιπτώσεις β’, ε’, στ’ και ζ’ του άρθρου 3 του Ν 4223/2013 και τις Ανώνυμες Εταιρείες Επενδύσεων σε Ακίνητη Περιουσία (ΑΕΕΑΠ) του Ν 2778/1999, ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ ισούται με δύο και μισό τοις χιλίοις (2,5‰) επί της συνολικής αξίας των δικαιωμάτων της παρ. 2 του άρθρου 1 για τα ακίνητα που δεν ιδιοχρησιμοποιούν.

 

Παρακαλώ περιμένετε...

loading
 
Ερώτηση Ασφαλείας: Επιλέξτε μία σημαντική για εσάς ημερομηνία

Σημειώστε την ημερομηνία που θα επιλέξετε, σε περίπτωση που σας ζητηθεί στο μέλλον από το σύστημα για λόγους ασφαλείας.

Επιβεβαιώστε τον λογαριασμό σας

Παρακαλώ συμπληρώστε την σημαντική για εσάς ημερομηνία που έχετε καταχωρίσει ως ερώτηση ασφαλείας.