Oι εορτές του Πάσχα και η αργία της Πρωτομαγιάς 2014

           Ι. Οι Εορτές της Μεγάλης Παρασκευής και της Δεύτερης Ημέρας του Πάσχα 

 

          ΙΙ.   Η Αργία της Πρωτομαγιάς του 2014

 

Ι. Οι Εορτές της Μεγάλης Παρασκευής και της Δεύτερης Ημέρας του Πάσχα 

 

1. Η Μεγάλη Παρασκευή 

 

Η Μεγάλη Παρασκευή δεν συμπεριλαμβάνεται στις υποχρεωτικές αργίες και επομένως χαρακτηρίζεται εργάσιμη ημέρα, για όλους τους εργαζόμενους μισθωτούς στον ιδιωτικό τομέα. Αντιθέτως, για τους εργαζόμενους στο Δημόσιο, στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και στα λοιπά Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, η Μεγάλη Παρασκευή είναι επίσημη ημέρα αργίας  (παρ. 11, του άρθρου 1, του Ν 1157/1981). Κατά την ίδια έννοια, η ημέρα αυτή είναι αργία για τους μισθωτούς του δημοσίου, με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου (βλ. «Ατομικές Εργασιακές Σχέσεις», Ιωάννου Ληξουριώτη, Έκδοση Νομικής Βιβλιοθήκης). 

 

Απασχόληση των μισθωτών στον Ιδιωτικό Τομέα 

 

Δεν απαγορεύεται από διάταξη νόμου η λειτουργία των επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα, κατά την ημέρα της Μεγάλης Παρασκευής. Συνεπώς η απασχόληση των εργαζομένων μισθωτών στις επιχειρήσεις, κατά την ημέρα αυτή, είναι νόμιμη. Κατ εξαίρεση, για τα καταστήματα προβλέπεται απαγόρευση της απασχόλησης των μισθωτών, καθώς και της λειτουργία τους, μέχρι της 13.00 ώρας της ημέρας αυτής (άρθρο 4 του ΒΔ 748/1966, όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 2, του άρθρου 3, του Ν 435/1976). 

 

Δεν αποκλείεται πάντως, με σχετική απόφαση του Περιφερειάρχη να ορίζεται διαφορετικός τρόπος λειτουργίας των καταστημάτων, αναλόγως και προς τις τοπικές εορταστικές συνθήκες και έθιμα. Σε ορισμένες δε περιπτώσεις είναι δυνατόν, ο Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας της επιχείρησης (όπου προβλέπεται), ή ακόμη και η Ατομική Σύμβαση Εργασίας του μισθωτού, να καθορίζουν πέραν των υποχρεωτικών αργιών και άλλες ημέρες ως αργίες, μεταξύ δε αυτών και την Μεγάλη Παρασκευή . 

 

Επί πλέον, υπάρχει πάντα το ενδεχόμενο η Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΣΣΕ) στην οποία υπάγεται το προσωπικό της επιχείρησης, να περιλαμβάνει σχετικό όρο, με τον οποίο να ορίζεται ο υπολογισμός προσαύξησης, λόγω της απασχόλησης των εργαζομένων κατά την ημέρα αυτή (ευνοϊκότερος όρος της γενικής ρύθμισης). Πάντως, το ενδεχόμενο αυτό, έχει πλέον μικρές πιθανότητες να παρουσιασθεί, μετά την λήξη και μη ανανέωση πλήθους ΣΣΕ. 

 

Αμειβόμενοι με βάση το ημερομίσθιο 

 

Συνεπώς, στις περιπτώσεις που η επιχείρηση συνήθως παραμένει κλειστή, κατά την Μεγάλη Παρασκευή, δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής αποδοχών, στους εργαζόμενους που αμείβονται με βάση το ημερομίσθιο (εργάτες, εργατοτεχνίτες). Εφόσον λοιπόν, δεν απασχοληθούν οι ημερομίσθιοι κατά την ημέρα αυτή, δεν δικαιούνται να λάβουν το ημερομίσθιο. 

 

Σημειώνεται, ωστόσο, ότι αν η επιχείρηση συνήθως λειτουργεί κατά την ημέρα αυτή και ο εργοδότης αποφασίσει μονομερώς, να μην λειτουργήσει εφέτος, οφείλει να καταβάλει το ημερομίσθιο στους ως άνω ημερομίσθιους - εργαζόμενους (σχετικές, περί υπερημερίας του εργοδότη, διατάξεις). 

 

Αμειβόμενοι με βάση τον μηνιαίο μισθό 

 

Αντιθέτως, οι αμειβόμενοι με βάση τον μηνιαίο μισθό (υπάλληλοι), ανεξαρτήτως αν η επιχείρηση παραμείνει κλειστή την Μεγάλη Παρασκευή και δεν τους απασχολήσει, ή λειτουργήσει κανονικά (πάντως, όχι έκτακτα), θα λάβουν τον μηνιαίο μισθό τους, χωρίς καμία προσαύξηση. 

 

Κατ εξαίρεση, στις περιπτώσεις που η επιχείρηση παραμένει κλειστή κατά παράδοση την Μεγάλη Παρασκευή, αλλά ο εργοδότης αποφασίζει κάποιο εφέτος, εκτάκτως να λειτουργήσει, οφείλει την καταβολή επί πλέον του 1/25 του μισθού σε όσους αμείβονται με βάση τον μηνιαίο μισθό (χωρίς προσαύξηση). 

 

2. Η Δεύτερη ημέρα του Πάσχα 

 

Η Δεύτερη ημέρα του Πάσχα, της Διακαινησίμου, ως γνωστό ανήκει στις εξαιρέσιμες (υποχρεωτικές) αργίες, κατά τις οποίες δεν επιτρέπεται η απασχόληση των μισθωτών, όπως επίσης και κάθε εμπορική, βιοτεχνική ή βιομηχανική εργασία (άρθρο 1, παρ. 2 και άρθρο 4, παρ. 1, του ΒΔ 748/1966). 

 

Εξαιρούνται οι περιπτώσεις απασχόλησης των μισθωτών σε επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις, ή υπηρεσίες που ρητά αναφέρονται στο άρθρο 7 και επόμενα, του ως άνω ΒΔ. 

 

Σε κάθε περίπτωση, όσοι απασχοληθούν κατά την Δεύτερη ημέρα του Πάσχα (σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις, που από τον νόμο επιτρέπεται η λειτουργία τους), αν αμείβονται με βάση το ημερομίσθιο, θα λάβουν το επί πλέον ημερομίσθιο της ημέρας αυτής (ή όσα ωρομίσθια εργασθούν), προσαυξημένο κατά 75% επί του νομίμου ωρομισθίου (δηλαδή του ωρομισθίου που προβλέπεται από την οικεία συλλογική σύμβαση εργασίας, ή του κατώτατου νομοθετημένου μισθού - ημερομισθίου), ενώ αν αμείβονται με βάση τον μηνιαίο μισθό, θα λάβουν αποδοχές ίσες με τα ωρομίσθια, που θα απασχοληθούν και επί πλέον την προσαύξηση του 75%, επί του 1/25 του νόμιμου μηνιαίου μισθού (ή ωρομισθίου). Οι υπολογισμοί θα γίνουν, σύμφωνα με τις πραγματικές ώρες που θα απασχοληθεί ο εργαζόμενος, κατά την ημέρα αυτή. 

 

Παράδειγμα: 

 

Εργαζόμενος ο οποίος αμείβεται με βάση τον μηνιαίο μισθό (υπάλληλος) και με πενθήμερη εβδομαδιαία απασχόληση (5 ημέρες Χ 8 ώρες = 40 ώρες/εβδομάδα.), έχει μικτές μηνιαίες αποδοχές 900,00 ευρώ (ο νόμιμος μισθός είναι  600,00 ευρώ). Υποθέτουμε, ότι απασχολείται κατά την Δεύτερη ημέρα του Πάσχα, κατά πλήρες ωράριο (δηλ. 8 ώρες). 

 

Πρόσθετες αποδοχές, λόγω της απασχόλησης ημέρας υποχρεωτικής αργίας 

 

Με βάση τον καταβαλλόμενο μισθό, υπολογίζουμε το ωρομίσθιο, ως εξής: 

 

α. καταβαλλόμενο ημερομίσθιο 900,00 ευρώ / 25 = 36,00 ευρώ 

 

β. καταβαλλόμενο ωρομίσθιο 36,00 ευρώ Χ 6 / 40 = 5,40 ευρώ 

 

γ. απασχόληση κατά την Δευτέρα 21/4,  8 ώρες Χ 5,40 ευρώ = 43,20 ευρώ 

 

δ. νόμιμο (συμβατικό) ημερομίσθιο 600,00 ευρώ / 25 = 24,00 ευρώ 

 

ε. νόμιμο (συμβατικό) ωρομίσθιο 24,00 ευρώ Χ 6 / 40 = 3,60 ευρώ

 

στ. προσαύξηση ωρομισθίου, λόγω αργίας 3,60 Χ 75% = 2,70 ευρώ 

 

ζ. προσαύξηση ημερομισθίου, λόγω αργίας 2,70 ευρώ Χ 8 = 21,60 ευρώ.

 

Συνεπώς, πρόσθετες αποδοχές (μικτά): 21,60 ευρώ. 

 

 ΙΙ.   Η Αργία της Πρωτομαγιάς του 2014

 

Ως γνωστόν, οι ημέρες  υποχρεωτικής αργίας (άρθρο 4 του Β.Δ.748/1966) είναι οι παρακάτω:

 

            1. Η 25η Μαρτίου-Ευαγγελισμός της Θεοτόκου

 

            2. Η Δεύτερη ημέρα του Πάσχα

 

            3. Η 15η Αυγούστου-Εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

 

            4. Η 25η Δεκεμβρίου-Εορτή της γεννήσεως του Χριστού,

 

Οι ημέρες προαιρετικής αργίας είναι οι εξής δύο (2):

 

            1. Η 1η Μαΐου (Εργατική Πρωτομαγιά)

 

            2. Η 28η Οκτωβρίου.

 

Σε ό,τι αφορά την ημέρα της Πρωτομαγιάς, σύμφωνα με το άρθρο 1, παράγραφος 1 του ΑΝ. 380/1968, παρέχεται το δικαίωμα στον Υπουργό Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας (Υπουργός Εργασίας), με απόφασή του να καθορίζει την ημέρα αυτή ως υποχρεωτική αργία. Η τακτική αυτή ακολουθείται κατά πάγιο τρόπο και συνεπώς η 1η Μαΐου, κάθε χρόνο, εξομοιώνεται με ημέρα υποχρεωτικής αργίας. Η σχετική διάταξη έχει ως εξής:

 

«Δύναται δι αποφάσεως του υπουργού εργασίας, κατ έτος εκδιδομένης, να καθορίζεται ως ημέρα υποχρεωτικής αργίας η 1η Μαΐου (άρθρο 1, παρ. 1 ΑΝ 380/1968)». 

 

Εφέτος,  οι αργίες των ημερών του Πάσχα δεν επηρεάζουν την Πρωτομαγιά, η οποία συμπίπτει με «κανονική» ημέρα, μετά από τις γιορτές: Πέμπτη της Διακαινησίμου, οπότε δεν δημιουργείται ανάγκη μεταφοράς της σε άλλη εργάσιμη ημέρα, δικαίωμα το οποίο έχει ο Υπουργός Απασχόλησης (Ν.1400/1983, άρθρο 7).

 

Κατά τα λοιπά και για την ημέρα της Πρωτομαγιάς εφαρμόζονται οι όροι αμοιβής εργασίας που προβλέπονται για την απασχόληση των εργαζομένων, κατά τις ημέρες της υποχρεωτικής αργίας, ήτοι προσαύξηση 75% επί του νομίμου ωρομισθίου, για τις ώρες που τυχόν θα απασχοληθούν, την ημέρα αυτή.

 

Απρίλιος 2014

 

Από την Επιστημονική Ομάδα του περιοδικού «ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ»