Φορολογική vs λογιστική βάση εφάπαξ αποσβέσεων

Θα ήθελα να ρωτήσω, τι γίνεται σε περίπτωση εφάπαξ απόσβεσης παγίου με αξία κτήσης μέχρι 1.500,00€, τόσο σε διπλογραφικά όσο και σε απλογραφικά βιβλία. Τι υποχρεώσεις έχω όσον αφορά το Μητρώο παγίων (πρέπει να τηρηθεί διπλό;), τον πίνακα λογιστικής και φορολογικής βάσης (προκύπτει προσωρινή διαφορά) και τέλος την περίπτωση ύπαρξης προβλήματος σε πιθανόν έλεγχο. Μπορεί δηλαδή να αμφισβητηθεί η χρήση της εφάπαξ απόσβεσης;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ:

Η δυνατότητα της εφάπαξ απόσβεσης των παγίων με αξία κτήσης μικρότερη των 1.500 ευρώ παρέχεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 23, του ΚΦΕ. Από την άλλη πλευρά, η περ. 3, του άρθρου 18, των ΕΛΠ, προσδιορίζει την μέθοδο της απόσβεσης σύμφωνα με την ωφέλιμη οικονομική ζωή του παγίου, η οποία εξ’ ορισμού θα πρέπει να υπερβαίνει το ένα έτος (βλ. ορισμό «Πάγια περιουσιακά στοιχεία - Fixed assets» στο παράρτημα Α, του Ν 4308/2014).

Επιπλέον, με βάση τα οριζόμενα στην λογιστική οδηγία των ΕΛΠ (παρ. 18.3α.4) η διοίκησή κάθε επιχείρησης δύναται να υιοθετήσει τους φορολογικούς συντελεστές απόσβεσης, όπως  ισχύουν  κάθε  φορά  με βάση την ισχύουσα φορολογική νομοθεσία, εάν κατά την κρίση της προσεγγίζουν τους λογιστικούς συντελεστές απόσβεσης. Στην περίπτωση αυτή δεν γεννάται θέμα διαφορών λογιστικής και φορολογικής βάσης, ούτε υπάρχει ανάγκη  τήρησης διπλών μητρώων παγίων (για τη λογιστική και τη φορολογικής βάση).

Αντιθέτως, αν καταγράφεται διαφορά μεταξύ των συντελεστών ή των μεθόδων απόσβεσης, οπότε διαφοροποιείται η λογιστική σε σχέση με την φορολογική βάση, θα πρέπει η παρακολούθηση να αφορά και τις δύο καταχωρίσεις. Προς την κατεύθυνση αυτή η διοίκηση απαντώντας σε σχετικό ερώτημα διευκρινίζει ότι:  «αν από τις διατάξεις του ν.4308/2014 (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) δεν παρέχεται η δυνατότητα εφάπαξ απόσβεσης της αξίας κτήσης των περιουσιακών στοιχείων με αποσβέσιμη αξία κατώτερη των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ, η όποια διαφορά θα εμφανίζεται στο έντυπο Ν ως προσωρινή διαφορά μεταξύ Φορολογικής και Λογιστικής Βάσης (Κ.Α. 118 και 119) προκειμένου να προκύψει το φορολογικό αποτέλεσμα.» (Εγγ. Αριθ. πρωτ.: ΔΕΑΦ Β 1082935 ΕΞ 2016 /25.5.2016).

Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι η δυνατότητα της εφάπαξ απόσβεσης που παρέχεται από τις διατάξεις του φορολογικού νόμου δεν μπορεί κατά τη γνώμη μας να εφαρμοστεί και στη λογιστική παρακολούθηση των εν λόγω παγίων, καθώς η «λογιστική» απόσβεση συνδέεται με την ωφέλιμη ζωή, η οποία εκ των πραγμάτων υπερβαίνει το έτος. Αγορές αγαθών των οποίων η ωφέλιμη ζωή εξαντλείται εντός του έτους, δεν μπορούν (κατά τις διατάξεις των ΕΛΠ) να χαρακτηρισθούν ως πάγια και άρα θα πρέπει να καταχωρισθούν σε λογαριασμό εξόδου χρήσης.