Μεταβίβαση ποσοστών ΟΕ

Σε ΟΕ με απλογραφικά βιβλία ο Α θα μεταβιβάσει το ποσοστό του στην κόρη του με γονική παροχή. Η ΟΕ έχει λάβει επιχορήγηση, ως αφορολόγητο αποθεματικό, για να ανεγείρει κτίριο σε οικόπεδο τρίτου με σύμβαση μακροχρόνιας μίσθωσης. Θα πρέπει να υποβληθεί δήλωση φόρου υπεραξίας; Ως ίδια κεφάλαια θα ληφθεί το κεφάλαιο που αναγράφεται στο καταστατικό; Το κόστος του κτηρίου που έχει ανεγερθεί σε οικόπεδο τρίτου (δεν είναι της εταιρείας) θα προστεθεί στα ίδια κεφάλαια; Η επιχορήγηση που έλαβαν για την εν λόγω ανέγερση θα προστεθεί στα ίδια κεφάλαια; Τι θα αφαιρεθεί ως κόστος απόκτησης για τον προσδιορισμό των ιδίων κεφαλαίων;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Κατ’ αρχάς να σημειώσουμε ότι με την εφαρμογή του Ν 4172/2013 από 1.1.2014 και την ταυτόχρονη κατάργηση των διατάξεων του προϊσχύοντος ΚΦΕ, ήτοι Ν 2238/1994, παρατηρούνται σημαντικές αλλαγές στον τρόπο φορολόγησης της μεταβίβασης τίτλων. Ειδικότερα, κατά το άρθρο 42 του Ν 4172/2013, σε φόρο εισοδήματος υπόκειται το φυσικό πρόσωπο (κάτοικος Ελλάδας) για την υπεραξία (κέρδος) που αποκτά από την μεταβίβαση μεριδίων προσωπικής εταιρείας. Η υπεραξία αυτή φορολογείται αυτοτελώς με συντελεστή 15% (άρθρο 43) κατά την υποβολή της ετήσιας φορολογικής του δήλωσης (έντυπο Ε1) όπου και συμπληρώνεται το εν λόγω εισόδημα (Πολ. 1032/2015, βλ. και Εγγ. Δ12Α 1049253 ΕΞ2014/17.3.2014). Επομένως, η μεταβίβαση των τίτλων λαμβάνει χώρα χωρίς να απαιτείται πλέον η υποβολή δήλωσης υπεραξίας στην αρμόδια ΔΟΥ του πωλητή, όπως συνέβαινε με τις προϊσχύουσες διατάξεις. Η υπεραξία υπολογίζεται ως η διαφορά μεταξύ του τιμήματος πώλησης και της τιμής κτήσης των μεριδίων.

Σύμφωνα, λοιπόν, με τα οριζόμενα στην Πολ. 1032/2015, ως τιμή κτήσης, θα λαμβάνεται η χαμηλότερη μεταξύ αυτής που προσδιορίζεται με βάση την αξία των ιδίων κεφαλαίων της εταιρίας που εκδίδει τους μεταβιβαζόμενους τίτλους κατά το χρόνο απόκτησης των τίτλων και του τιμήματος που αναγράφεται στη σύμβαση μεταβίβασης, κατά το χρόνο απόκτησης των τίτλων (αν οι τίτλοι έχουν αποκτηθεί με προγενέστερη αγορά). Επιπλέον, ως τιμή πώλησης θα λαμβάνεται αυτή που δηλώνεται από τους συναλλασσόμενους και αναγράφεται στη σύμβαση μεταβίβασης η οποία δεν μπορεί να είναι μικρότερη από την αξία των ιδίων κεφαλαίων της εταιρίας που εκδίδει τους μεταβιβαζόμενους τίτλους κατά το χρόνο μεταβίβασης.

Ως ίδια κεφάλαια των επιχειρήσεων που τηρούν απλογραφικά βιβλία, θα λαμβάνονται τα κεφάλαια όπως προκύπτουν από το καταστατικό ίδρυσης της εταιρίας και τις τροποποιήσεις αυτού. Επίσης, θα λαμβάνονται υπόψη τυχόν αγορές παγίων, επιδοτήσεις οι οποίες δεν έχουν συμπεριληφθεί στην αξία κτήσης των παγίων και στην κάλυψη λοιπών δαπανών, καθώς και λοιπά στοιχεία που αποδεικνύουν την αύξηση του κεφαλαίου και για τα οποία η εταιρία δεν έχει προβεί σε τροποποίηση καταστατικού.

Ωστόσο, ο ΚΦΕ και συγκεκριμένα το άρθρο 41 αναφέρεται στη μεταβίβαση από επαχθή αιτία (πώληση). Στην προκειμένη περίπτωση που όπως αναφέρετε δεν θα λάβει χώρα πώληση, αλλά η μεταβίβαση θα γίνει με γονική παροχή, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παρ. 2, του άρθρου 12, του Ν 2961/2001 (Κώδικας Κληρονομιών, γονικών παροχών κ.λπ.) σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 29 (φορολογική κλίμακα) του ως άνω νόμου. Σύμφωνα με τις εν λόγω διατάξεις, η αξία των μεριδίων που μεταβιβάζονται λόγω γονικής παροχής, θα υπολογισθεί βάσει των οδηγιών της Πολ. 1055/2003. Κατά τη γνώμη μας, το κόστος του παγίου που ανεγέρθηκε με δαπάνες της εταιρείας αποτελεί πάγιο στοιχείο της εν λόγω εταιρείας και επομένως τυχόν διαφορά μεταξύ της αξίας του κατά το χρόνο της μεταβίβασης (αντικειμενική αξία) και της λογιστικής του αξίας, θα προστεθεί στην αξία των ιδανικών κεφαλαίων (παρ. 1.2, της Πολ. 1055/2003). Ακόμη, η ληφθείσα επιχορήγηση δεν θα ληφθεί υπόψη στον προσδιορισμό της αξίας των μεριδίων της ΟΕ, όπως επίσης και το κόστος απόκτησης των εν λόγω μεριδίων.